In tijden waar alles om geld en macht draait, floreert ook het vrijwilligerswerk. Als tegengewicht zeg maar. Waarom zou je vrijwilligerswerk overwegen en effectief doen als je er in andere omstandigheden gewoon een loon voor kan ontvangen? Wat is daar nu zo positief aan? Of heeft vrijwilligerswerk ook een keerzijde?

Wel. Tijdens het vrijwilligerswerk zet je je tijd in om anderen te helpen, hetgeen je een warm gevoel oplevert. Je brengt verandering teweeg in communities, door jouw bijdrage. Je leert andere culturen kennen. Je verbetert jezelf en het leven van anderen. Je mentale gezondheid gaat erop vooruit. Je geeft je vertrouwen, vaardigheden en passie door aan gelijk- of andersgezinden. Je maakt contact met anderen, je verbindt.
En het staat niet slecht op je cv.  Je ontwikkelt vaardigheden met betrekking tot timemanagement, organiseren, probleemoplossend denken, communicatie, teamwork en leiderschap. Werkgevers appreciëren vrijwilligerswerk en zien het als een relevante werkervaring. Vooral jongeren verkennen op die manier hun loopbaanopties en passies en vinden soms door het vrijwilligerswerk hun ideale baan.
Je zelfvertrouwen wordt vergroot door vrijwilligerswerk. Je voelt je belangrijker op een unieke manier. Zonder iets in ruil te krijgen help je anderen. Je netwerk gaat erop vooruit. Juiste contacten leiden soms naar andere opportuniteiten.
Vrijwilligerswerk is ook zinvolle tijdsbesteding en een remedie tegen verveling en ook luiheid. Het werk houdt je alert. En het is een ideale manier om de wereld te verbeteren.
Vrijwilligerswerk kan je uitoefenen in diverse sectoren. Of het nu gaat om onderwijs, dierenwelzijn, sociaal-culturele verenigingen, zorg: overal kan je wel je talenten inzetten om de maatschappij wat mooier te maken. Het is een ideale manier om je kennis te delen en te vergroten.

Natuurlijk heeft ook deze medaille een keerzijde. Vrijwilligerswerk loopt al eens verkeerd af door onvoldoende voorbereidingen of preventie. Denk bijvoorbeeld aan bijwerkingen van medicijnen als je naar derde wereldlanden trekt. Verhalen van seksuele intimidatie en verkrachtingen in kampen bijvoorbeeld zijn reëel.
Soms wordt het vrijwilligerswerk ook meer een trend dan echte hulp. Mensen willen de wereld verkennen en als onderdeel daarvan helpen, zonder specifieke vaardigheden om dit te doen. En dan gaat het meer om zichzelf dan om de ander. Nochtans is het zinvol dat bijvoorbeeld kan lasgeven als je in een schooltje gaat vrijwilligen.
Anderen willen gewoon uit hun routine stappen en vrijwilligerswerk uitoefenen om redenen zoals zich beter voelen, een cv opbouwen en de wereld laten zien dat ze goede mensen zijn en zichzelf waarschijnlijk voor de gek houden. Getuige hiervan veel foto’s op Instagram of Facebook, die er eigenlijk niet toe doen. Vrijwilligers voelen zich al eens superieur, helden en onderdrukken op die manier de lokale bevolking. Zij weten het immers beter. In andere gevallen nemen ze gewoon de job van de locals af. Gratis is voor een werkgever uiteraard goedkoper dan een de prijs van een loon. Vrijwilligers willen al eens in die plaatselijke gemeenschappen of groepen hun eigen werkelijkheid doorduwen, zonder rekening te houden met de lokale realiteit. In plaats van deel uit te maken van de lokale inspanningen voor verbetering, proberen ze te verbeteren zonder de kans te geven om fouten te begrijpen of te veranderen in de toekomst.
Vrijwilligers worden ook al eens uitgebuit. Gratis werkkrachten, weet je wel. Ook het beleid schrikt er niet van terug om voorstellen te lanceren met gemeenschapswerk als een soort van straf.

En toch klinkt de positieve stem veel luider dan de negatieve. De wereld ziet er mooier uit, dankzij al dat vrijwilligerswerk. Het houdt de verzuring wat tegen. En in deze barre tijden kunnen we daar niet genoeg belang aan besteden.