Programma:
Sessie 1: Discriminatie op de arbeidsmarkt: een sociologische analyse
– Welkomstwoord door PROGRESS Lawyers Network
– Stand van zaken in Europa door Joël Le Déroff, senior Advocacy Officer European Network Against Racism
– België de slechtste leerling van de klas door Oumnia Berrahal, socioloog PROGRESS Lawyers Network
Sessie 2: Wetgeving en rechtspraak inzake discriminatie op de arbeidsmarkt
– De Belgische en Europese regelgeving door Saïla Ouald Chaib, onderzoeker Human Rights Centre Universiteit Gent
– De rol van het arbeidsauditoraat in discriminatiezaken door Julien Ameeuw, substituut-arbeidsauditeur Arbeidsrechtbank te Brussel
– Overzicht van rechtspraak door Ingrid Aendenboom, Senior Legal advisor Interfederaal Gelijkekansencentrum
Sessie 3: Juridische plaats in de strijd tegen discriminatie
– Kunnen bindende streefcijfers het evenwicht herstellen door Ibrahim Akrouh, jurist MRAX
– Anoniem solliciteren, het ABC van de antidiscriminatie? Door Nathalie Diesbecq, jurist ACV
– Het diversiteitsplan, gelukt of mislukt? Door Jean-François Tamellini, federaal secretaris ABVV
– Praktijktesten in België, juridisch onrealiseerbaar of politiek onwenselijk? Door Mohammed Lahlali
– De campagne # Praktijktestenmenu door Jihad Van Puymbroeck, redactielid KifKif
– De ervaring met praktijktesten in Frankrijk door Marina Belliard, jurist SOS Racisme
Vragenronde
Conclusies en perspectieven door Selma Benkhelifa, advocaat PROGRESS Lawyers Network
Een ieder heeft recht op arbeid, op vrije keuze van beroep, op rechtmatige en gunstige arbeidsvoorwaarden en op bescherming tegen werkloosheid. Een ieder, zonder enige achterstelling, heeft recht op gelijk loon voor gelijke arbeid.
Art. 23 Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Desondanks tonen de statistieken een heel andere, trieste realiteit: die van de voortdurende discriminatie op de arbeidsmarkt in de Europese Unie.
De werkloosheid van jongeren die in een Europees land geboren zijn uit geïmmigreerde ouders is 50 procent hoger dan die van jongeren zonder migratieachtergrond. Eén op vijf van hen stelt reeds slachtoffer geweest te zijn van discriminatie.
In België toont de Sociaal-Economische Monitoring van 2015 aan dat het ongelijkheid troef is bij de toegang tot de arbeidsmarkt. De achterstelling van mensen met een vreemde origine is manifest.
Deze alarmerende vaststelling wordt door iedereen erkend en hoewel de situatie jaar na jaar aangeklaagd wordt, verbetert ze niet. Nochtans bestaat er op alle niveaus wetgeving die racisme en discriminatie verbiedt.
Waarom blijft de rechtspraak anekdotisch? Waarom worden er niet meer procedures gestart om discriminatie te stoppen of te laten bestraffen? Welke zijn de hindernissen die de gediscrimineerde bevolkingsgroepen ervan weerhouden om naar de rechtbank te stappen? Hoe kan discriminatie bewezen worden?
Het colloquium zal het antwoord geven aan juristen en aan mensen van het middenveld en de vakbond, die een antwoord bieden op deze vragen en juridische oplossingen kunnen voorstellen.
Het recht kan allicht niet alle maatschappelijke problemen oplossen, maar het is belangrijk dat juristen het debat mee dragen en van het recht een motor tot verandering maken.
Op de webstek http://www.progresslaw.net/ staat dat er binnenkort een nabeschouwing kan gelezen worden.
Ook kon men een goed gestoffeerde syllabus met de teksten van de sprekers aanschaffen.
Geef hier een korte impressie van de dag boordevol informatie en getuigenissen middels woord en beeld.
Welkom iedereen.
Wij betonen ons medeleven bij de slachtoffers van de recente aanslagen!
Racisme mag niet het antwoord zijn…
“With guns you can kill terrorists,
With education you can kill terrorism.”
Discriminatie is spijtig genoeg nog steeds een veel voorkomend feit.
Joël Le Déroff komt op voor de rechten van holebi’s en trans*personen. Hij is ook activist.
Oumnia Berrahal laat even de beamer warmlopen en toont dan werkloosheidscijfers en percentages. 25.5 procent daarvan is van mensen uit de Maghreb landen.
Zij verwijst naar de oefening rond racisme die Jane Elliott eind jaren zestig in Amerika deed met haar klasje. VRT Koppen heeft vorig jaar deze sociale oefening nog eens overgedaan: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2358512
En zo zijn er nog vele voorbeelden.
Zij haalt de quote van Martin Luther King aan: “Injustice anywhere is a threat to justice everywhere. We are caught in an inescapable network of mutuality, tied in a single garment of destiny. Whatever affects one directly, affects all indirectly.”
Saïla Ouald Chaib laat zich verontschuldigen en Ingrid Aendenboom neemt een eerste keer de microfoon.
De wetgeving in het kader van discriminatie is een zeer complexe materie. De lexicon staat integraal op de webstek van www.unia.be
Heel belangrijk is dat de richtlijnen een economische bedoeling hebben. De invalshoek is dus anders. Er zijn verschillende decreten voor de Vlaamse, de Waalse, de Duitse en de Brusselse sectoren op federaal niveau. Ze zijn over het algemeen gelijklopend maar hier en daar verschillend. De zesde staatshervorming heeft het juridisch heel moeilijk gemaakt en je moet al een grondwetspecialist zijn om er wat aan uit te kunnen. Het is moeilijk om een indirecte discriminatie aan te tonen. Bv op leeftijd, vele mensen beseffen niet dat dit ook discriminatie is. De antidiscriminatiewetgeving komt uit de VS en Angelsaksiche landen overgewaaid. Bij ons is alles meestal gebaseerd op de Code Napoleon. Er is weinig kennis van deze materie bij rechters en advocaten! Zij geeft middels slides een overzicht. Hoop dat deze slides ook op de webstek van PROGRESS Lawyers Network worden gezet.
Julien Ameeuw volgt hetgeen in de syllabus gedrukt staat en heeft het over de rol die de arbeidsauditeur heeft in de strijd tegen discriminatie.
Terug de beurt aan Ingrid Aendenboom. Zij verhaalt enkele voorbeelden uit de praktijk. Bv de zaak Feryn: de wens van de klant is geen legitiem doel om te discrimineren. Een “tendensonderneming” kan eventueel discrimineren, bv als je voor een kerk werkt mag je geen hoofddoek dragen…
Een prejudiciële vraag krijg je er gewoonweg niet door!
Even wat uitleg: Een prejudiciële vraag is een rechtsvraag van een rechter aan een hoger gerecht (bijvoorbeeld aan het Grondwettelijk Hof), betreffende de uitleg van een rechtsregel. Hangende de behandeling van die vraag bij de hogere rechter, wordt de procedure voor de lagere rechter geschorst. De lagere rechter zal na de prejudiciële uitspraak zelf ook uitspraak doen met toepassing van de prejudiciële uitspraak. De hogere rechter beslist dus slechts over de gestelde rechtsvraag en doet niet zelf uitspraak, maar de rechtsvraag is uiteraard meestal van kardinale invloed op de zaak.
Dus pak pen en papier, begin met het antwoord dat je wil krijgen en stel dan je vraag samen. Je dient zoveel mogelijk te toetsen met het charter van de Rechten van de Mens bij economische discriminatie.
Straatsburg: dossiers enkel rond hoofddoek qua godsdienstovertuiging. Dit enkel voor een individu en niet voor een groep want dat is voor de wetgever.
De drempel om een procedure op te starten is hoog vanwege de kosten. Een rechtsplegingvergoeding zou voorzien moeten zijn en de BTW à 21 procent op de erelonen terug afgeschaft!
Jan Buelens opent de namiddagsessies.
Vakbonden zijn belangrijke medestanders.
Ibrahim Akrouh is nog onderweg en dus wisselt Nathalie Diesbecq zijn plaats in.
Anoniem solliciteren verhoogt de kansen voor mensen met andere roots. Zeker voor de dames. In België is de toestand veel erger dan in de buurlanden. Het is zeker geen marginaal feit.
Wat te doen?
– sensibilisering
– Verscherping van het bestaande wettenarsenaal
– Zelfregulering van de sectoren (discriminatiewetgeving/schadevergoeding/strafsancties)
– Op microniveau (niveau van de ondernemingen) anoniem solliciteren toelaten
Ps een nota vanuit eigen ervaring: een mooi voorbeeld hier is de toelatingsproef voor het Filharmonisch Orkest van Vlaanderen waarbij enkel topmuzikanten worden aanvaard maar waar voor 1 vacature minstens 50 mogelijke kandidaten zijn. Bij deze proef zitten de muzikanten achter een scherm en wordt er enkel geluisterd naar hun instrumentkunde en muziekspel. Pas in een latere ontmoeting komt men te voorschijn.
Lander Vander Linden, ABVV Adviseur Sociaal departement, federale studiedienst, komt in de plaats van Jean-François Tamellini. Hij heeft het over de loopbaan en diversiteitsplannen in Vlaanderen. We dienen de oorzaken en de voedingsbodem van discriminatie te bestrijden middels een degelijk onderwijs- en integratiebeleid.
We moeten discriminatie aanpakken op de arbeidsmarkt en de werkvloer via preventieve maatregelen. Een strikt handhavingsbeleid is noodzakelijk. Men is te laks! De preventieve aanpak in Vlaanderen gaat er zelfs op achteruit!
Ibrahim Akrouh wijst erop dat iedereen gelijk is. Een poetsdame is gelijkwaardig aan een CEO. Hij houdt een vurig pleidooi voor actie. Zie ook www.mrax.be
Mohammed Lahlali wijst op de mogelijkheid van praktijktesten. “Mystery shopping”. Dit is provocatie en uitlokking maar kan doorslaggevend zijn.
Discriminatie is een structureel probleem maar wordt niet strafrechtelijk vervolgd!
Geef de controleorganismen de bevoegdheid om adequaat op te treden.
Jihad Van Puymbroeck breit een vervolg aan wat zijn voorganger heeft gezegd omtrent de praktijktesten. Hij verwijst naar de webstek http://jobdiscriminatie.be/
En meer bepaald naar “praktijktesten.nu”.
Marina Belliard komt als laatste aan bod en gaat ook nog verder met de praktijktesten. In Frankrijk is dit toegelaten maar mondt veelal toch nog uit op een “gevecht” voor de rechtbank.
Dank aan alle sprekers.
Selma Benkhelifa geeft nog een “round-up” en Samira komt aan de beurt met een emotionele getuigenis omtrent solliciteren als dame met hoofddoek.
Een CV zou geen foto mogen bevatten, enkel de competenties zijn belangrijk en niet het voorkomen. Discriminatie staat meestal niet op “papier” en dus moeilijk te bewijzen. Vele jonge dames met hoofddoek worden niet aanvaard edoch zijn zij evengoed Belg! Discriminatie dient (h)erkend te worden.
Het is heel belangrijk om een advocaat te vinden die je wil bijstaan en in je gelooft!
Er is nood aan activistische advocaten.
Nogmaals dank om deel te nemen en te blijven tot het einde.
Conclusie: heb geen schrik om voor je rechten op te komen.
Voor Jan Buelens blijft het niet bij dit colloquium met “wat praten” maar zal er een werkgroep opgericht worden.
Hij sluit af met iedereen te danken en hopelijk tot zeer gauw!
De sprekers: Wie is Wie?
Discrimination on the labour market in Europe
ENAR’s analysis – European state of play
Joël Le Déroff
Beknopte biografie
Joël Le Déroff, Senior Advocacy Officer – ENAR
Joël joined ENAR in September 2014. He previously worked for 5 years as Senior Policy Programs Officer with ILGA-Europe, The European region of The International Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex Association, where he led advocacy strategies on policies and legislation related to equality, hate crime and asylum at OSCE, Council of Europe, EU and national levels. He also managed projects supporting national and local civil society organizations to build and reinforce their capacities. As an activist, Joël was one of The founders of Rainbow Rose, The network of European lesbian, gay and trans social-democratic activists. From 2006 To 2009, he worked as a civil servant in The French Employment and Social Affairs Ministries. Joël holds a Masters Degree in European Geopolitics and International Economy, as well as a Bachelor in History and Arabic language.
La discrimination ethnique sur le marché du travail en Belgique: une analyse sociologique
Oumnia Berrahal
Beknopte biografie
Oumnia Berrahall, behaalde haar Masterdiploma in de sociologie in 2010 en haar
Aggregaatsdiploma in 2011 aan de ULB. Zij werkt sinds 2013 voor PROGRESS Lawyers Network.
Wegwijs door het kluwen van antidiscriminatie regelgeving
Saïla Ouald Chaib
Beknopte biografie
Saïla Ouald Chaib is postdoctoraal onderzoekster aan het Mensenrechtencentrum van de UGent. Zij behaalde een Kandidatuur in de rechten aan de Kulak (Katholieke Universiteit Leuven campus Kortrijk) en een Master in de Rechten aan de UGent. In 2015 behaalde ze de graad van Doctor in de Rechten aan de Ugent met haar proefschrift getiteld ”Belief in Justice. Towards More Inclusivity in and Through the Freedom of Religion Case Law of The European Court of Human Rights”. Saïla is medeoprichter van de internationale blog www.strasbourgobservers.com die de
rechtspraak van hef Europees Hof voor de Rechten van de Mens becommentarieert. Momenteel werkt ze aan een studie rond racisme en discriminatie in België.
Le rôle de l’auditeur du travail dans la lutte contre les discriminations
Julien Ameeuw
Biographie sommaire
Julien Ameeuw, Avocat au Barreau de Bruxelles depuis 1994 et actuel Président de la Ligue des droits de l’Homme .
Overzicht van rechtspraak
Ingrid Aendenboom
Beknopte biografie
Ingrid Aendenboom is juriste en sinds 1993 werkzaam op het Interfederaal centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminaties en racisme (voorheen Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding). Ze is er actief geweest in verschillende domeinen: racisme, armoedebestrijding en mensenhandel om tenslotte senior juridisch raadgever van de dienst individuele ondersteuning te worden. Voordien heeft ze jarenlang de juridische dienst verzekerd van een eerste lijn sociale dienst te Brussel.
Les objectifs chiffrés peuvent-ils rétablir l’équilibre?
Ibrahim Akrouh
Biographie sommaire
Ibrahim Akrouh, Juriste et médiateur de formation, Ibrahim Akrouh est actuellement
conseiller juridique et chargé de recherche au Mouvement contre le Racisme, l’antisémitisme et la Xénophobie (MRAX). Avant de rejoindre le MRAX, il a été avocat au Barreau de Bruxelles, spécialisé en droit national et international des droits de l’Homme au cabinet d’avocats Legisquadra. Il y est présentement rattaché en qualité de Of Counsel. Il mène actuellement un travail de recherche sur la représentation proportionnelle des minorités dans l’emploi. Il s’intéresse également au fonctionnement de la Justice, en particulier le traitement des vulnérabílités sociales, ethniques ou encore philosophiques par les acteurs du monde judiciaire. Ibrahim Akrouh est également chercheur associé au CREMIS (Université de Montréal) et y contribue à la construction et la réalisation de différents projets de recherche.
Anoniem solliciteren, het ABC van de antidiscriminatie?
Nathalie Diesbecq
Beknopte biografie
Nathalie Diesbecq
Voornaamste opleiding:
- – Licentiaat Rechten, KUL, 1991
Bijkomende opleiding:
- – Licence spéciale en droit Européen et International. (Louvain-La-Neuve , 1991)
- – Balie-examen Balie Brussel 1992- 1993
- – Permanente bijscholing door thematische studiedagen te volgen in het werkterrein.
Werkervaring:
- – 7 september 1992- 12 oktober 1997 : advocaat stagiair; gedurende 3 jaar, Tableau advocate vanaf 1995 aan de Balie te Leuven. (specialisatie : zware lichamelijke schade – schadeclaims opstellen)
- – 13 oktober 1997 – tot 30 september 2010: studiedienst ACV-METAAL, nu ACV-CSC METEA.
– 1 oktober 2010 tot heden: juriste bij de studiedienst ACV Confederatie, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel met als bijzondere werkterreinen:
– 2e pijler: wetgeving aanvullende pensioenen
– Migratiereglementering
– EU mobiliteit (Coördinatieverordening)
– Sociale zekerheid: bijzondere statuten (studenten, artiesten, mantelzorgers,
vrijwilligers), jaarlijkse vakantie, DOSZ, Fonds Medische Ongevallen
– RSZ-problematiek en Auteursrechten en naburige rechten
Methodologie:
- – Vertrouwd met het sociaal overleg, vertegenwoordiging in verschillende overlegorganen en adviesraden, vertrouwd met overleg met kabinetsmedewerkers en beheer van parastatalen.
- – Beleidsvoorbereidend werk (uitschrijven inhoudelijke nota’s en strategische nota’s,…)
- – voorbereiden themata voor interne werkgroepen en het toelichten hiervan op die werkgroepen.
- – Uitschrijven van informatieve documenten naar breder publiek, schrijven van gespecialiseerde artikels (juridisch/maatschappelijk)
- – Deelname aan debatten
- – Eindconferentie Tendenzen zonder Grenzen; 15 oktober 2014 te Gent
Le plan diversité, echec du succès
Jean-François Tamellini
Biographie sommaire
Jean-François Tamellini, est secrétaire fédéral FGTB depuis le 18 décembre 2012. Son parcours à la FGTB a commencé en 1999, quand il est devenu conseiller économique à la FGTB métal. Il est licencié en sciences de gestion (orientation management public) de l’Université de Mons-Hainaut.
Praktijktesten in België, juridisch onrealiseerbaar of politiek onwenselijk?
Mohamed Lahlali
Beknopte biografie
Mohamed Lahlali, Stafmedewerker Arbeidsmarkt- en Gelijke Kansenbeleid: focus op
evenredige arbeidsdeelname en maatschappelijke positie van minderheden.
Spreker is sedert 2011 bij het Minderhedenforum vzw (bij Vlaams decreet erkende belangenbehartiger en participatieorganisatie van etnisch-culturele minderheden in Vlaanderen en Brussel) werkzaam als stafmedewerker arbeidsmarkt- en gelijke kansenbeleid. Waarbij de focus ligt op het creëren van de nodige draagvlakversterking bij beleidsmakers en andere relevante actoren rond evenredige
arbeidsparticipatie en gelijke kansen voor etnisch-culturele minderheden. Hiervoor formuleert spreker beleidsgerichte standpunten en adviezen, rapporten en acties. Spreker vertegenwoordigt, in het kader van formele beleidsadvisering en -beïnvloeding, het Minderhedenforum in adviesraden en werkgroepen die door de overheid of andere actoren in het leven geroepen zijn zoals de Commissie Diversiteit van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen, het stakeholdersforum
van de VDAB, de Vlaamse Onderwijsraad, en allerhande werk- en stuurgroepen van beleidsinstanties.
Daarnaast verricht spreker voor het thema gelijke kansen ook beleidsbeïnvloeding via lobbywerk bij politieke kabinetten en parlementsleden en via acties vanuit het middenveld (o.a. het Platform Praktijktestennu). Spreker treedt namens het Minderhedenforum op als deskundige rond het thema discriminatie en gelijke kansen in debatten, studiedagen, academische onderzoeken, parlementaire hoorzittingen e.a.
Opleiding
- – Sociaal Werk (Arteveldehogeschool)
- – Rechten (VUB)
Lidmaatschap relevante organen
- – Lid Commissie Diversiteit van de SERV
- – Lid Vlaamse Onderwijsraad
- – Lid stuurgroep discriminatierecht (Administratie Gelijke Kansen Vlaanderen)
- – Lid Antwerps Netwerk Arbeid van het Interfederaal Gelijke Kansencentrum
- – Lid Platform Praktijktestennu
De campagne #Praktijktestennu
Jihad Van Puymbroeck
Beknopte biografie
Jihad Van Puymbroeck, redactielid KifKif met vele werkervaringen en als recente Taaloor Samenlevingsopbouw (vrijwilliger)
Op een creatieve manier het Nederlands aanleren aan anderstaligen
Le testing, outil majeur pour prouver la discrimination
Marina Belliard
Biographie sommaire
Marina Belliard, titulaire d’un Master 2 de droit, spécialité carrières judiciaires parcours contentieux judicaires – actuellement Responsable du contentieux au sein du Pôle juridique du siège national de l’association SOS Racisme.
Ps misschien kunnen er nog syllabussen (156 pagina’s) aangekocht worden à 15€.
op de webstek van Progress Lawyers Network vindt u ook een verslag met bijhorende documenten:
