Van 15 tot 24 oktober nemen Belgische F-16’s van de basis te Kleine Brogel deel aan de NAVO-oefening ‘Steadfast Noon’ in het Duitse Büchel. Deze oefening dient als training voor het inzetten van kernwapens. Alle NAVO-landen met Amerikaanse kernwapens op hun grondgebied nemen er aan deel (naast België ook Duitsland, Italië, Nederland en Turkije), met deelname van sommige andere landen in een ondersteuningsrol.
“De Amerikaanse kernwapens op Kleine Brogel zijn niet louter relicten uit de Koude Oorlog”, zegt Roel Stynen van Vredesactie. “Deze NAVO-oefening maakt duidelijk dat de inzet ervan actief wordt voorbereid. Als deze kernwapens geen militair nut meer hebben, zoals wordt beweerd, welke scenario’s worden dan geoefend?”
Benoit Calvi van Action pour la Paix: “De meerderheid van de bevolking wil dat die kernwapens uit ons land verwijderd worden maar onze minister gaat elk debat uit de weg. Blijkbaar is ons NAVO-lidmaatschap belangrijker dan democratie.”
Voorbereiding oorlogsmisdaden verhinderen
Groepjes activisten zijn de basis opgegaan. Ze gaan in de richting van de vliegtuighangars om het vertrek van gevechtsvliegtuigen met lijf en leden tegen te houden. Ondertussen verspert een kleurrijke blokkade aan de hoofdpoort de toegang voor het personeel van de basis.
Met de actie proberen de actievoerders de voorbereiding van oorlogsmisdaden tegen te houden. Het gebruik van kernwapens en de voorbereiding daarop is immers in strijd met het internationaal humanitair recht. Het Internationaal Gerechtshof heeft in zijn uitspraak van 8 juli 1996 de fundamentele regels van het oorlogsrecht aangeduid die van toepassing zijn op kernwapens.
Ten eerste moet een onderscheid gemaakt worden tussen oorlogsvoerenden en burgers. Bijgevolg is het niet toegestaan wapens in te zetten die dat onderscheid niet kunnen maken. Ten tweede is het verboden onnodig lijden toe te brengen aan oorlogsvoerenden. Wapens die dergelijk onnodig lijden toebrengen mogen dus niet gebruikt worden. De gevolgen van het inzetten van kernwapens kunnen niet beperkt worden in ruimte en tijd. Het is niet mogelijk om de kernwapens op Kleine Brogel in te zetten zonder deze elementaire regels van het oorlogsrecht te schenden en oorlogsmisdaden te begaan.
De Belgische strafwet stelt ook voorbereidingsdaden strafbaar, zoals in art 136sexies van het Strafwetboek: “Het onder zich houden van een voorwerp bestemd voor een dergelijk misdrijf of dat het plegen ervan vergemakkelijkt”. De deelname aan deze oefening vormt een actieve voorbereiding op het gebruik van kernwapens en dus op oorlogsmisdaden. Het maakt ook duidelijk dat de opslag van kernwapens op Kleine Brogel deel uitmaakt van zo’n actieve voorbereiding.
Belgische vredesbewegingen dienen klacht in
De Belgische vredesbewegingen Vredesactie, Pax Christi Vlaanderen, Vrede vzw, CNAPD, Action pour la Paix en MIR-IRG stapten op 9 oktober al naar de politie om klacht neer te leggen tegen de oefeningen. Tom Sauer (professor Internationale Politiek, Universiteit Antwerpen) diende mee klacht in: “Ze zijn nutteloos en gevaarlijk. Het is onaanvaardbaar dat Belgische piloten oefenen op de inzet van massavernietigingswapens.”
