Kinderen en jongeren hebben op mentaal vlak onder de coronapandemie geleden. Het zware lijden van jongeren werd sinds kort ook bevestigd uit cijfers van het jaarverslag van de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB).
Het aantal meldingen van depressieve gedachten en angstproblemen is in het schooljaar 2020-2021 met meer dan 87 procent gestegen vergeleken met het jaar voordien. Dat is een opvallende en verontrustentende stijging, meent zij.
Daarom vraagt zij meer toezicht en een duidelijk structureel plan voor geestelijke gezondheid rondom jongeren. “We gaan nu moeten overschakelen naar een duidelijk plan. De berichten over de teleurstellende cijfers en situaties waarin vele jongeren mee kampen op mentaal vlak zijn niet nieuw.”
Langeretermijnvisie
Naast de opvallende CLB-cijfers heeft de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) in 2021 op basis van een grootschalig onderzoek ook een onderzoek gedaan naar de mentale gezondheid van studenten in Vlaanderen en Brussel. De VVS onderzocht de mentale gezondheid van meer dan 16.000 studenten.
Twee op de vijf studenten melden het afgelopen jaar psychische problemen te hebben ervaren. In totaal toetst 42,7 procent positief op de vragen die polsen naar criteria voor een psychische stoornis.
Als eetstoornissen hierbij betrokken worden, komt dit cijfer op 48,8 procent, een stijging van ongeveer 10 procent ten opzichte van voorgaande jaren. Een op de vijf studenten ondervindt een ernstige impact door deze psychische stoornissen op hun dagelijkse leven, zowel thuis als op school.
Naomi vraagt meer middelen vrij te maken voor preventie. “We moeten durven investeren in ons mentaal kapitaal en meer inzetten op preventie. Zo wordt de levenskwaliteit van jongeren die lijden onder psychisch klachten gezonder, wat zich vertaalt in beter persoonlijk, sociaal en professioneel functioneren.”
“Zo zullen jongeren die lijden onder psychische klachten actiever in het leven staan. Hiermee kunnen ze makkelijker deelnemen aan de samenleving. Voor het beleid hebben we een langeretermijnvisies nodig, anders geraken we niet vooruit. De samenleving heeft niet alleen fysiek sterke burgers nodig, maar ook mentaal sterke burgers”
Geen verloren generatie
Er gaat in België nu meer aandacht naar deze problematiek, maar het is nog onvoldoende, meent Antwerpse jongerenvoorzitster Naomi. Zij gelooft dat er nog meer gedaan kan worden door de beleidmakers.
“In België moet je maanden wachten voor hulp. Wachten betekent letterlijk achteruitgaan. Die achteruitgang ondervindt ieder individu die moet wachten op hulp. Maanden wachten om geholpen te worden en wachten tot er plek vrij is voor professionele hulp, waardoor je nog extra mentale achteruitgang creëert. We hebben een actieplan nodig om die lange wachtlijsten weg te werken. Ik wil geen verloren generatie”.
Volgens Naomi Izabela moet de focus liggen op gezondheidspromotie bij jongeren, vroegdetectie, hervalpreventie en het doorbreken van de bestaande taboes rond psychische problemen bij jongeren. Zo zouden volgens haar minder jongeren professionele zorg nodig hebben en minder inspanningen en kosten met zich meebrengen, wat op zijn beurt minder impact zal hebben op de wachttijden.”
