‘s Morgens, tegen 9 uur trekken Marc Becker, nationaal secretaris ACV en chef van de delegatie en ik zelf naar de syndicale coördinatievergadering vóór het Wereld Sociaal Forum (WSF). Een goede gewoonte, van sinds het begin van de wereldfora (al een goede 10 jaar terug, van Porto Alegre) : aan de vooravond van het grote sociale wereldevenement komen de vakbondsdelegaties samen en overleggen over hun activiteiten en prioriteiten en strategieën op het Wereld Sociaal Forum.
UGTT, de belangrijkste vakbond in Tunesië, is de gastorganisatie van de coordinatievergadering en neemt het woord bij de opening van de vergadering en heet ons welkom: het is ontzettend belangrijk dat we hier zijn om het democratieproces te ondersteunen.
Tunesië zit nu in een kantelmoment in het democratiseringsproces. Meer dan ooit is het nodig dat vakbonden en sociale bewegingen samenwerken voor een andere wereld.
Belangrijke thema ‘s voor hen: migratie, universele gezondheidszorg en algemene en verplichte ziekteverzekering, sociale economie en sociale rechtvaardigheid, goed bestuur en strijd tegen de corruptie. Het Europees VakVerbond neemt daarna het woord uit ons aller naam. Er zijn enorme uitdagingen in Europa, heel wat problemen aan de Noordelijke kant van de Middellandse Zee-oevers, maar de grote aanwezigheid van Europese vakbonden bewijst dat er een groot engagement is van de Europese vakbonden voor samenwerking met de Arabische vakbeweging en het sociaal middenveld én dat onze strijd aan de linkeroever en rechteroever van WSF één en dezelfde strijd is voor een ander meer menselijke en sociale ontwikkeling.
Het EVV benadrukt dat het EVV en de Europese broeder- en zusterbonden een rol kunnen spelen, om de toegang van het Arabische middenveld en vakbonden naar de Europese instellingen en het Europees parlement te faciliteren en te pleiten voor eerlijke handelsrelaties met onze Zuiderburen aan de andere kant van de Middellandse Zee, voor de integratie van mensenrechten en arbeidsrechten in onze HandelsAkkoorden met Marokko, Tunesië, Jordanië en Egypte die weldra op de onderhandelingstafel liggen. En zoals onze collega Judith Kirton-Darling van EVV het ons mooi voorzegde: er is véél Europees vakbondsvolk op de vergadering. Belgische, Franse, Italiaanse, Spaanse, Britse delegaties…. Maar ook delegaties uit de rest van de wereld zijn prominent aanwezig… CUT en UGT van Brazilië nemen eerst het woord… zij zij zijn de founding fathers van het Wereld Sociaal Forum en willen het belang onderlijnen van de uitbreiding van het Wereld Sociaal Forum buiten Brazilië…
en geen betere plek vandaag dan Tunesië waar een héél volk in opstand kwam en met hun eensgezind protest een harde dictatuur aan de kant zette: ‘Dégage’… maak je uit de voeten!
Zij hebben voor de rest van de wereld een voorbeeld en inspiratie geweest over de rol van sociale beweging vóór verandering én een andere wereld! Een 200 M/V sterke delegatie uit Quebecq, Zuid-Afrikanen, Kongolezen… heel de wereld passeert de revue. Maar vooral een sterke Maghrebijnse delegatie. 500 Marokkanen, een hele karavaan van Algerijnen die onderweg is… 40 ‘sans papiers’ of klandestienen zijn gisteravond met de boot aangekomen… en zitten vast aan de douane.
UGTT geeft ons een indrukwekkende lijstje van weetjes mee mbt de organisatie van het Wereld Sociaal Forum… er zijn 10.000 hotel bedden gereserveerd in héél Tunis voor WSF-gangers. In de universiteitskampus hebben de studenten hun kamers opgegeven voor de deelnemers aan het WSF. Ook het sportcentrum én 2 Lycées zijn beschikbaar voor de altermondialisten… Er worden dagelijks 40.000 maaltijden voorzien voor de WSF-ers. Er zijn speciale bussen en treinstellen voorzien…Ook van de naburige stadjes waar ook een heel aantal deelnemers zijn gelogeerd.
Een indrukwekkend veiligheidsapparaat werd in stelling gebracht zodat alle WSF-ers veilig en wel hun werkzaamheden kunnen uitvoeren…Er komt wat te kijken bij de organisatie van zo’n massa-evenement.
Bezorgdheid wel in de interventies wel van de verschillende vakbondsdelegaties op de coordinatievergadering: waar gaat het heen met het Wereld Sociaal Forum? Het is op dit moment het enige wereldwijde platform voor dialoog voor sociale verandering en alternatieven voor een betere, meer rechtvaardige wereld van sociale bewegingen… we kunnen dit niet zo maar laten vallen, maar moeten werken aan hervorming en versterking van de Sociale Fora.
In de namiddag, bevinden we ons met de hele delegatie op en ander soort platform, eerst bij onze Belgische Ambassadeur in Tunesië, Patrick De Beyter, dan bij de vertegenwoordiger van de regionale delegatie van Bruxelles – Wallonie, Daniel Soil in Tunesië. Een boeiend en heel complementair verhaal van beide diplomatieke vertgenwoordigers mbt de politieke en sociaal-economische situatie in Tunesië.
Een land waar vrijheid van meningsuiting en vereniging sinds 14 januari 2011 een verworvenheid is…al wat niet verboden is, is toegelaten… Dat was onder Ben Ali, het ancien regime…net omgekeerd.
Maar nog in volle transitie naar de politieke democratisering… De verkiezingen blijven uit… hopelijk nu in de herfst van dit jaar…moesten al een jaar na de 1ste democratische verkiezingen van 23 oktober 2011 plaats vinden…en de grondwet blijft uit. Moet er nog voor de parlementsverkiezingen aankomen. Positief: 80 tot 90% van de partijen wil democratie, met in begrip van de Islamistische regeringspartij Ennahda.
Maar er zijn extremistische tendenzen, de Salafisten die gewonnen zijn voor een theocratie, volgens de Sharia… maar slechts een kleinde minderheid dan weer van de Salafisten wil die theocratie nastreven op een gewelddadige wijze.
Wél ook een groot probleem van politieke milities die de openbare manifestaties van de oppositiepartijen en vakbondsacties verstoren. Sociaal-economisch: een slechte toestand, er is misschien wel vrijheid als verworvenheid van de revolutie gekomen, maar nog geen sociaal welzijn en sociale rechtvaardigheid. Er blijft een grote kloof tussen het betrekkelijk welstellende kustgebied en het achtergestelde binnenland.
Desastreuze economische toestand: schuldratio van 136% van BNP, meer dan 10% inflatie. Investeringen blijven uit vanwege blijvende rechtsonzekerheid en onstabiele situatie. Eigenlijk nog meer werkloosheid dan ooit te voren. Lage lonen: 175 euro minimumloon. Gemiddelde lonen van 200 tot 300 euro. Een onderwijzer verdient er gemiddeld 500 euro…. en prijzen beginnen naar het Europese niveau te stijgen…
Voornaamste economische activiteiten: toerisme en mijnbouw, fosfaatontginning in de Zuidelijke regio, rond Gafsa waar sinds 2008 met toenemende sociale protesten het startschot voor de revolutie werd gegeven. Véél milieuverontreiniging door de mijnbouw; in de regio rond Gabés… kan je beter niet in de zee gaan zwemmen.. totale ecologische ontwrichting.
Véél bloemen van onze diplomaten voor de vakbeweging… UGTT is vandaag de enige sociale ‘tegen’beweging die genoeg slagkracht heeft om op te komen voor de rechtstaat, voor het respect voor mensenrechten en sociale rechten, tegen nefast regeringsbeleid in… Een beetje zoals Solidarnosc in de jaren 1980 het hen voordeed in Polen, toen ook in een democratisch transitieproces. Syndicaal pluralisme is en blijft belangrijk als bijdrage aan een democratiseringsproces, maar nu in 2013 minder een onmiddellijke prioriteit. UGTT staat geweldig onder druk door haar onafhankelijke houding tegenover de regering. Is zelfs als meerdere keren slachtoffer van geweld geweest… Ze kunnen wellicht nu onze steun dubbel en dik gebruiken.
Karin Debroey, ACV Internationale Dienst.
