• Reactie van prof. Lieven Annemans, gezondheidseconoom U-Gent
  en auteur van ‘De Prijs van uw gezondheid’ (Lannoo, 2014): “Deze berekeningen
  kloppen helemaal. Men zou zulke berekeningen systematisch in rekening moeten
  nemen bij het berekenen van de gezondheidseconomische impact van
  infrastructuurwerken.”

  Reactie van Lex Moolenaar in zijn editoriaal In de Gazet Van Antwerpen (8/5/2014) “Fijn stof tot nadenken, vergeef me de
  woordspeling a.u.b. “

Het MER-rapport Oosterweel concludeert op basis van een
VITO-studie, ik citeer: ‘Het verlies aan gezonde levensjaren door blootstelling
aan fijn stof en geluid bedraagt ca. 0,8 jaar per inwoner voor heel Vlaanderen.
De in de VITO-studie berekende DALY’s voor geluidshinder en lucht voor de stad
Antwerpen komen overeen met een verlies van 2,3 gezonde levensjaren per inwoner
en is dus meer dan 2,5 hoger dan het gemiddelde voor Vlaanderen.’(Deelrapport
Mens-, Gezondheid p. 37-38)

Dit is nog een conservatieve schatting omdat ze alleen
lawaai en fijn stof in rekening brengt en niet het tiental andere polluenten
dat door verkeer wordt uitgestoten en waarvan de gezondheidsschade goed bewezen
is.

Door de ring volledig te overkappen kan het verkeersgeluid
minstens teruggebracht worden tot het gemiddelde niveau voor Vlaanderen, en de
blootstelling aan fijn stof tot de gemiddelde achtergrondconcentraties. Dat
betekent dat het verlies van 2,3 gezonde levensjaren per inwoner teruggebracht
wordt tot een verlies van 0,8 gezonde levensjaren wegens lawaai en
blootstelling aan fijn stof. Dat komt neer op een winst van 1,5 gezonde
levensjaren per inwoner. Gespreid over een gemiddelde levensverwachting van
80,4 jaar.

Een studie van de Europese Commissie schat de waarde van één
gezond levensjaar op gemiddeld 40.000 euro. Dat is ook het bedrag dat
gehanteerd wordt in kosteneffectiviteitsstudies ter beoordeling van de
opbrengst van medische behandelingen of de kostprijs van ziekten. Voor de
duurtijd van een mensenleven van de Antwerpenaar brengt de overkapping dus 1,5
x 40.000= 60.000 euro op. Gedeeld door de gemiddelde levensverwachting van 80,4
is dat 746 euro per jaar. Vermenigvuldigd met 492.000 inwoners is dat 367
miljoen euro per jaar.

Ringland schat de kostprijs voor de volledige overkapping
volgens hun concept met vier tunnels, twee voor doorgaand en twee voor
stedelijk verkeer over een afstand van 9 km op 1,9 miljard euro. De begeleidende
maatregelen zoals de aanleg van de A102 en het tolvrij maken van de
Liefkenshoektunnel zal ook ongeveer een goede 1 miljard euro kosten. Totale
kostenplaatje: 3 miljard euro. Dus na acht jaar hebben we heel deze
infrastructuur terugbetaald alleen al door de gezondheidswinst te tellen.

Twee maanden geleden ben ik in Madrid gaan fietsen op de
autostrade. Daar heeft men al tien kilometer ring overkapt en bovenop de ring
ligt nu een reuzengroot park: ‘Madrid Rio’, dat honderden meters breed is. Je
moet dat lijfelijk beleven voor je je ogen en vooral je oren kunt geloven. Je
hoort er enkel nog het geluid van de vogels en van spelende kinderen.

Madrid Rio is het bewijs dat het kan, de overkapping van de
ring.  Er is niet alleen een grote
hoeveelheid nieuwe groene ruimte. De leefbaarheid van de omwonenden is enorm
verbeterd. De woningen en appartementsgebouwen zijn sterk opgewaardeerd. Het
sociaal contact tussen de wijken, dat vroeger door de barrière die de ring
vormde belemmerd was, is nu ook sterk verbeterd.