Voedselspeculant Glencore doet gouden zaken

Voedselspeculant Glencore doet gouden zaken

De snelle prijsstijgingen van voedsel, brandstof en grondstoffen betekenen een ramp voor de armsten van deze wereld. Maar bij internationale handelshuizen als Glencore knallen de champagnekurken. Aan de hand van inside-information slaan ze munt uit de huidige instabiliteit.

dinsdag 10 mei 2011 19:11
Spread the love

De Indonesische Lia Romi kan amper haar gezin te eten geven. “De prijs van alledaagse voedingsproducten is minstens verdubbeld in de voorbije twee jaar. Mijn volledige daginkomen (ongeveer 2 euro) gaat naar eten. Ik kan niets sparen en moet nog afbetalen ook.”

Beursgang

Terwijl Romi en miljoenen anderen moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen, plant Glencore een beursgang van 7,6 miljard euro. Waarschijnlijk gaat het om het grootste marktdebuut ooit bij de London Stock Exchange. De directeur, Ivan Glasenberg, zou meer dan 6,3 miljard euro verdienen aan deze aandelenverkoop. Hij heeft zijn fortuin in ruime mate opgebouwd met speculeren op voedselprijzen. 

Glencore wordt geschat op 42 miljard euro en controleert 50 procent van de wereldmarkt van koper, 60 procent van zink, 38 procent van aluminium, 45 procent van lood en bijna 10 procent van alle tarwe in de wereld, aldus de informatie van het bedrijf. Het heeft ook een kwart van de wereldmarkt van gerst, zonnebloem en koolzaad in handen.

“Het is een van de weinige mijnbouwbedrijven die zelf de prijs bepalen, eerder dan ondergaan”, verklaart Chris Hinde, hoofdredacteur van het magazine Mining Journal.

India en China

Vanuit het Zwitserse Baar heeft het bedrijf belangen in Boliviaanse tinmijnen, Angolese olie, Kazachse zinkproducenten, Zambiaanse kopermijnen en Russische tarwe. “De verticale integratie van Glencore is ongezien”, stelt Devlin Kuyek, onderzoeker bij Grain, een internationale ngo die rond voedselzekerheid werkt. “Glencore bezit bijna 300.000 hectare aan landbouwgrond en is een van de grootste landbouwbedrijven ter wereld. Ze houden zich bezig met speculatie op de graanhandel en hebben een enorme greep op de markt.”

Recent gingen de voedselprijzen weer door het dak. “Een verontrustend aantal prijsstijgingen heeft te maken met speculatie”, vreest hoogleraar Marcus Miller van de Warwick-universiteit. “Voorspellingen van prijsstijgingen of -dalingen kunnen uitkomen als je groot genoeg bent om de markt te beïnvloeden.”

Sommige analisten menen dat prijsstijgingen meer te maken hebben met een toenemende wereldbevolking en een groeiende middenklasse, vooral in India en China, die meer vlees eten en zo de prijs van maïs en ander veevoeder de hoogte in jagen. “Op de internationale voedselmarkten heb je verschillende mensen die produceren enerzijds, en verschillende die consumeren anderzijds. In het midden zitten bedrijven die met winst gaan lopen”, verklaart Duncan Green van Oxfam Groot-Brittannië. “Veel van de armsten zijn vreemd genoeg mensen die voedsel produceren.”

Russische bosbranden

Om succesvol te speculeren op voeding, metalen en energie vertrouwt Glencore, net als andere handelshuizen, op een kostbaar goed: informatie. “Wanneer de mensen met die informatie ook diegenen zijn die speculeren, dan is er reden tot bezorgdheid”, aldus onderzoeker Kuyek.

Begin augustus 2010 bijvoorbeeld verbood Rusland de export van graan na zware bosbranden. Het was het hoofd van Glencores Russische graanafdeling die hiervoor bij de regering had gepleit. In twee dagen tijd klom de graanprijs met 15 procent. “Enkele dagen eerder had Glencore zwaar gegokt”, zegt Kuyek. “Bedrijven met informatie zijn het best geplaatst om de vruchten van prijsschokken te plukken.” Glencore beweert dat het ook geld verloren heeft aan het verbod, omdat het klanten buiten Rusland moest bevoorraden aan de nieuwe, hogere prijzen.   

Naast het manipuleren van voedselprijzen met voorkennis zou de handelsreus de wet in verschillende continenten overtreden hebben. Aanklagers in België beschuldigen werknemers van Glencore van criminele samenzwering en corruptie.  Ze zouden illegaal vertrouwelijke informatie over Europese exportsubsidies hebben verkregen. De zaak komt donderdag (12 mei) voor de rechter in Brussel.

De directieleden van Glencore die op het punt staan om miljoenen te krijgen, zullen waarschijnlijk geen geld inzetten op Romi’s toekomst, want de schommelingen op de wereldmarkt kunnen de Indonesische verkoopster en haar familie in de afgrond duwen. Stabiliteit zou moeten beloond worden, vindt David Green van Oxfam.  Dat is waarschijnlijk het laatste wat Glencore wil, want instabiliteit is veel voordeliger voor wie de inside-information heeft om ze uit te buiten.

take down
the paywall
steun ons nu!