In 2010 zijn de prijzen op de internationale markt voor sommige voedingsmiddelen tot 40 procent gestegen in amper enkele maanden. De prijs van suiker en boter is in de voorbije drie decennia niet zo hoog geweest als nu. Aan de basis van die evolutie ligt onder meer de hittegolf in Rusland, waardoor het land de export van tarwe verbood. Ook Oekraïne, een andere belangrijke graanexporteur, legde vorige maand de uitvoer aan banden.

Naast de weersomstandigheden speelde ook speculatie opnieuw een belangrijke rol. De FAO spreekt van een bijzonder volatiele voedselmarkt en zag zich genoodzaakt de voorspellingen voor volgend jaar te herzien. “Zelden vertoonden de markten deze mate van onzekerheid en plotse wendingen in zo’n korte tijdspanne”, stelt het rapport. “De wereldwijde graanproductie is 2 procent minder dan vorig jaar en 63 miljoen ton onder de schattingen van juni”.

Reserves

Het is het meest alarmerende rapport van de FAO sinds de voedselcrisis van 2006 en 2007, toen in meer dan twintig landen voedselrellen uitbraken en honderd miljoen mensen extra honger kregen. De FAO waarschuwt regeringen wereldwijd dan ook om zich voor te bereiden op moeilijke tijden. “Landen moeten waakzaam zijn voor moeilijkheden met de voedselvoorziening”, stelt het rapport. “Consumenten zullen niet anders kunnen dan hogere prijzen betalen voor hun voeding.”

Onder meer door ongunstige weersomstandigheden zal de wereldwijde graanproductie volgend jaar met 2 procent dalen, zegt de FAO, waardoor de voorraden zullen slinken. Enkel de rijstreserves zullen naar verwachting groeien, maar ook rijst kan duurder worden als de prijs van andere voedselgewassen blijft stijgen.

Veel hangt nu af van de oogst in 2011. Als de productie van tarwe, maïs en sojabonen opgedreven kan worden, kan de prijsstijging getemperd worden. Als die oogst tegenvalt, dreigen nog grotere problemen. “De internationale prijzen kunnen nog verder stijgen als de productie volgend jaar niet gevoelig stijgt”, zegt de FAO.