De bathyscaaf Triëste, hier bij de tewaterlating in 1958, is de eerste bemande duikboot die in 1960 in de Marianentrog afdaalde (WikiMedia Commons)
Nieuws, Wereld, Milieu -

Vervuiling van de mens dringt door tot diepste oceaankloven

De Marianentrog is een ravijn op de bodem van de Stille Oceaan van bijna 11 kilometer diep. Ook daar is zeewater en zeeleven zwaar vervuild. Dat blijkt uit recent onderzoek met een onbemande duikboot.

donderdag 16 februari 2017 14:34
Spread the love

De Marianentrog is met een diepte van ongeveer 11 kilometer de diepst bekende plek in zee ter wereld. Ze ligt halfweg tussen Japan en Papoe-Nieuw-Guinea in de Stille Oceaan, en is ongeveer 2500 km lang, heeft een gemiddelde breedte van zo’n 70km en is op zijn breedste punt ongeveer 338 km breed.



Diepste punt is Challenger Deep (10.916 m) (CC)

Op de bodem van de trog heerst een druk van ongeveer 108,6 Megapascal (Mpa), meer dan 1000 keer zo hoog als de normale luchtdruk aan de oppervlakte. Tot 1960 ging met er van uit dat onder dergelijk hoge druk geen leven mogelijk was. Na een allereerste exploratie met een kleine duikboot die deze druk aankon bleek dat niet het geval. Er leven vissen, schelpdieren en plankton op die diepte.

 

Nieuw onderzoek

Wetenschappers van de Newcastle University slaagden er in opnieuw een onbemande duikboot te laten afdalen in de Marianentrog. Ze namen er stalen van vlokreeften en onderzochten die op de aanwezigheid van persistente organische polluenten (hardnekkig vervuilende stoffen).



De vlokreeft Bathyporeia guilliamsoniana (grootte 7 mm) komt ook aan de Belgische Noordzeekust voor (WikiMedia Commons)

Vlokreeften (Amphipoda) komen voor in alle zeeën, op alle dieptes in zout, zoet en brak water. Ze variëren in grootte van minder dan 1 mm tot 25 cm. Door hun frequent voorkomen over heel de wereld zijn ze goed geschikt voor vergelijkende studies.

Hoge concentraties

Tot hun verbazing stelden ze extreem hoge concentraties vast van vervuilende stoffen. Dat kan diepgaande gevolgen hebben voor het ecosysteem, waarschuwen ze in een studie die werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

“We denken nog altijd over de diepzee als een ver en ongerept gebied, weg van elke menselijke impact”, zegt hoofdonderzoeker Alan Jamieson. “Ons onderzoek toont jammer genoeg aan dat niets minder waar is. Meer nog, de dieren die we onderzochten, bevatten concentraties die vergelijkbaar zijn met die van de meest vervuilde industriële zones in de regio.”

PCB’s

Bij de aangetroffen stoffen zijn onder meer de beruchte PCB’s (een groep van stoffen op basis van polychloorbifenyl). Tussen de jaren 1930 tot 1970, toen ze verboden werden, werden wereldwijd naar schatting 1,3 miljoen ton PCB’s geproduceerd. Deze stoffen kwamen in het milieu terecht via industriële lekken, illegale dumping en via afvalstorten. Eens in het milieu doen ze er tientallen jaren over om af te breken tot minder schadelijke elementen.



Chemische basisstructuur van PCBs (WikiMedia Commons)

De onderzoekers vermoeden dat de stoffen hun weg vonden naar de kloven door vervuilde stukken plastic en dode dieren die naar de oceaanbodem zinken, waar ze verder worden afgebroken door de vlokreeften en andere dieren.

 De grote vraag is welke invloed deze stoffen hebben op het volledige mariene ecosysteem. Dat willen de wetenschappers nu verder onderzoeken. “Dat we dergelijke buitengewone concentraties van die stoffen vinden in een van de meest afgelegen en moeilijk toegankelijke habitats op aarde confronteert ons met de vernietigende impact die de mens heeft op deze planeet”, zegt Jamieson. “Wij laten geen mooie erfenis achter”

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!