En dan te bedenken dat bij de oprichting, in december 2008, in de meest gemilitariseerde stad van Italië, minister van Buitenlandse Zaken Franco Frattini (nvdr: partij van premier Silvio Berlusconi) de brutaliteit had om te verklaren dat er met het US Army Africa “geen Amerikaanse gevechtstroepen op permanente basis in Vicenza zouden worden gestationeerd, maar enkel burgers die werken in het kader van de NAVO”.

Van de NAVO is er echter in de Afrikaanse missie van het Amerikaanse leger geen spoor te bekennen. Alles wordt gepland door de hoge commando’s van AFRICOM in Stoccarda in overeenstemming met de richtlijnen en de strategische belangen van het Amerikaanse ministerie van Defensie.

VS-partnerschap met Afrikaanse legers

De opdracht van het US Army Africa Vicenza (ex-Setaf – Southern European Task Force) is de infiltratie van de landmacht in de ingewikkelde Afrikaanse omgeving te versterken en het VS-partnerschap met de Afrikaanse legers te vergroten. Dit gebeurt zonder al te veel onderzoek naar de eventuele repressieve praktijken van de gesteunde regimes of het terroristische en criminele verleden van sommige staatshoofden en legerleiders.

“Dit gebeurt zonder al te veel onderzoek naar de eventuele repressieve praktijken van de gesteunde regimes of het terroristische en criminele verleden van sommige staatshoofden en legerleiders”

Om de operationele transformatie van de divisies te versnellen, heeft US Army Africa vanaf juni 2010 een nieuwe commandant met lange ervaring op het internationale oorlogstoneel, generaal David Hogg, vicecommandant van de Combined Security Transition Command in Afghanistan tijdens de operatie Enduring Freedom en verantwoordelijk voor het grootste opleidingscentrum van het Amerikaanse leger in het buitenland, het Joint Multinational Training Command in het Duitse Grafenwöhr.

“US Army Africa ondersteunt de activiteiten van AFRICOM, die gericht zijn op de operationele verbetering van de Afrikaanse legers en de promotie van beroepslegers in Afrika”, verklaren de woordvoerders van het hoofdkwartier in Vicenza.

“In Rwanda werkt ons personeel samen met de Britse militairen om de Rwandese soldaten op te leiden hun interventietechnieken en mobiliteit te ontwikkelen. En dan zijn er nog de logistieke programma’s, de oefeningen en de vormingsmissies voor Algerije, Botswana, Burkina Faso, Burundi, Ghana, Kenia, Liberia, Libië, Marokko, Namibië, Oeganda en Tanzania. Officieren van US Army Africa werken samen met het African Partnership Station (APS), de missie van de Amerikaanse marine in West-Afrika, en met de Combined Joint Task Force – Horn of Africa, de stijdmacht die in Oost-Afrika opereert met hoofdkwartier in Djibouti”.

Training van politiemachten

Daarna werd de band tussen de COESPU (Center of Excellence for the Stability Police Units) en het opleidingscentrum dat de Carabinieri in Vicenza oprichtten voor de vorming en de training van internationale politiemachten steeds nauwer.

De COESPU werd meer dan eens geïnspecteerd door generaal William ‘Kip’ Ward, opperbevelhebber van AFRICOM, en vormde al duizenden politiemannen en militairen in 12 Afrikaanse landen (Benin, Burkina Faso, Kameroen, Egypte, Gabon, Kenia, Mali, Marokko, Nigeria, Senegal, Zuid-Afrika en Togo).

Midden december 2010 voerde US Army Africa de laatste grote operatie uit gericht op supervisie en militaire assistentie in Burundi. “Ons personeel werkte er samen met de militairen en de burgers van het Burundese regeringsleger in Bujumbura om de capaciteit van het luchttransport van mensen en middelen naar verschillende delen van het Afrikaanse continent te verbeteren. In juni 2011 zouden we het Africa Deployment Assistance Partnership Team (ADAPT) moeten kunnen implementeren.”

ADAPT is een van de vele programma’s van AFRICOM, die gefinancierd worden door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en direct geleid door US Army Africa. Het doel: de ontwikkeling van de capaciteiten van de Afrikaanse strijdkrachten ter ondersteuning van peacekeeping-operaties en ondersteuning bij humanitaire noodsituaties in het kader van VN-operaties en van het “samenwerkingsverband met de Amerikaanse troepen voor gezamenlijke operaties en trainingen”.

“Het doel: de ontwikkeling van de capaciteiten van de Afrikaanse strijdkrachten ter ondersteuning van peacekeeping-operaties en ondersteuning bij humanitaire noodsituaties”

Trouwe bondgenoot van Al-Qaeda

Burundi werkt officieel mee aan de missie van de Afrikaanse Unie in Somalië om het land te ‘stabiliseren’ na tientallen jaren van oorlog, maar – zoals dezelfde Amerikaanse officieren toegeven – het échte doel van deze missie is de oorlog tegen de Somalische extremistische groepering Al-Shabaab, die in de ogen van Washington, een zeer trouwe bondgenoot is van Al-Qaeda in de Hoorn van Afrika.

Een andere belangrijke interventie van ADAPT is die van augustus 2010 in het Oegandese Entebbe. Daarbij werden 25 officieren van het Uganda People’s Defense Force (een andere krijgsmacht die in het kader van de Afrikaanse Unie aan het werk is in Somalië) opgeleid in het gebruik van de grote C-130-transportvliegtuigen.

De daaropvolgende maand ging de commandant van de Oegandese krijgsmacht, generaal Silver Kayemba, op bezoek bij de kazerne Ederle in Vicenza om er met de verantwoordelijken van US Army Africa en de Military Surface Deployement and Distribution Command (SDDC) te gaan praten over de strategische toekomst van het Afrikaanse spoorwegnet.

Inderdaad spoorwegen, want bij de vele doelstellingen van de Amerikaanse militairen horen ook “hulp bij de reconstructie van de transportinfrastructuur en de ontwikkeling van de mobiliteit van de hele regio”, zoals de SDDC-woordvoerder verklaarde. “Wij maakten al talrijke studies over de haveninfrastructuur en andere vervoerscapaciteiten in de regio. US Army Africa moet synchroon werken met SDDC en die plaatsen bepalen waar het in de toekomst eigen analyses zal uitvoeren”. Er wenken dus miljoenenbestellingen voor de grote privéondernemingen en de Amerikaanse aannemers door in Afrika de ‘reconstructie-business’ van Irak en Afghanistan te gaan kopiëren.

Amerikaanse adviseurs

Dankzij het ADAPT-programma zijn de Amerikaanse adviseurs vandaag aanwezig in acht Afrikaanse landen. “Voor Burundi en Oeganda zijn er al belangrijke vormingssessies gehouden in Rwanda, Ghana en Burkina Faso, maar het aantal moet nog aanzienlijk toenemen in de volgende jaren”, verklaart Stoccarda.

“De programma’s en de landen waarin we met ADAPT in de volgende drie jaar zullen optreden, werden gekozen naar aanleiding van de conferentie over medewerking aan de continentale veiligheid, die US Army Africa in augustus 2010 in Vicenza organiseerde en waar vertegenwoordigers van AFRICOM en 120 hogere officieren van Afrikaanse legers bij aanwezig waren”.

De eerstvolgende afspraak is voorzien in maart-april 2011 in Botswana. De lokale land- en luchtmacht zullen er oorlogstrainingen uitvoeren in samenwerking met Amerikaanse soldaten in een nationaal park waar leeuwen, krokodillen, apen en andere bedreigde diersoorten leven.

Controversiële medische onderzoekseenheid

In het West-Afrikaanse Liberia zijn sinds enige tijd meer dan een dozijn onderofficieren van US Army Africa aan de slag als ‘opvoeders’ op het gebied van logistiek, gezondheidszorg en politieoptreden dankzij het zogenaamde Liberia Security Sector Reform, het programma van Binnenlandse Zaken voor de reconstructie van de nationale veiligheidsdiensten. Officieren van de basis in Vicenza werken er zij aan zij met de US Army Medical Research Unit–Kenya (de Amerikaanse legereenheid die wetenschappelijk en farmaceutisch onderzoek verricht in Afrika) om nieuwe wetenschappelijke laboratoria op te zetten in de militaire kampen van Liberia.

Dankzij het partnerschap met die controversiële medische onderzoekseenheid maakt US Army Vicenza nu deel uit van de pool van supervisoren van de beruchte inentingsprogramma’s die nieuwe vaccins tegen malaria uittesten op duizenden Afrikaanse baby’s en zuigelingen. Niet minder onrustwekkend is de missie van het medische bureau van het commando van US Army Africa in Marokko.

“Van 14 tot 19 november 2010 hebben we twee Marokkaanse militaire gezondheidswerkers begeleid naar Fort Detrick in de staat Maryland en naar andere belangrijke militaire instellingen in de VS”, verklaarden de verantwoordelijken van de afdeling in Vicenza. “Het Marokkaanse leger probeert de eigen capaciteit van beheersing van CBRNE-aanvallen (chemische, biologische, radiologische, nucleaire en explosieve) te structureren en uit te breiden. Verder staat de gemeenschappelijke studie van enkele ziektes, hun behandeling en de vaccinatieprotocollen ter discussie”.

Humanitaire noodinterventies

De Amerikaanse medische afdelingen hebben deelgenomen aan de programmatie en de realisatie van andere noodinterventies in Afrika (de laatste samen met het Ghanese leger in november 2010) of ter gelegenheid van multinationale oefeningen van ‘humanitaire reactie’ in geval van natuurrampen. De belangrijkste daarvan, Natural Fire 10, werd in Oeganda gehouden met de medewerking van duizenden militairen uit de VS, Oeganda, Rwanda, Burundi, Kenia en Tanzania.

Om de interventie te versterken in geval van humanitaire crises en de verschillen tussen de militaire taken en de meer zuiver ‘civiele’ aspecten steeds minder uitgesproken te maken, heeft het Amerikaanse leger onlangs in het Duitse Kaiserslautern de eerste in Europa gebaseerde brigade ‘civiele zaken’ in werking gesteld. “Het gaat over de 361st Civil Affairs Brigade die direct afhangt van de 7th Civil Support Command, het enige hoofdkwartier van US Army Reserve“, verklaarde een van de verantwoordelijken, kolonel Christopher Varhola.

Als experts van burgerlijke zaken zullen de leden van eenheid in geval van humanitaire interventies of eventuele oorlogsoperaties helpen bij de heropbouw van de infrastructuur en de coördinatie tussen het personeel van AFRICOM en US Army Africa en de lokale burgers”. Vanaf december 2008 werd ook de Amerikaanse eenheid van US Army Reserve van de geheime basis van Longare (bij Vicenza) onder het bevel geplaatst van het 7th Civil Support Command.

Aan de vooravond van de activering van het Civil Support Team van Longare hielden de reservisten 76 dagen oefeningen op de schietbaan van Fort Leonard Wood (in de staat Missouri). Ze simuleerden er “een realistisch scenario van chemische oorlogsvoering met een zenuwgas”. Daarna startte het CST van Longare voor de Amerikaanse inwoners van Vicenza met ‘basiscursussen’ over nucleaire, chemische en bacteriële wapens en over ‘persoonlijke veiligheidsuitrusting’.

“Ze simuleerden er “een realistisch scenario van chemische oorlogsvoering met een zenuwgas”

Nuttige relaties met vroegere vijanden

In 2010 toerden de onvermoeibare verantwoordelijken van het US Army Africa overal door Afrika en knoopten nuttige relaties aan, zelfs met de vijanden van weleer. In mei 2010 ging de toenmalige commandant William B. Garrett III tot in Tripoli om er de Libische militaire leiders te ontmoeten. Dit was de sleutelfase van het bezoek, die op de dooi wees tussen de Amerikaanse generaals en de Libische leider kolonel Khaddafi, die als leider van het North African Regional Capability (NARC), de groepering van vijf Noord-Afrikaanse landen, in noodgevallen kan opereren in naam van de Afrikaanse Unie.

“Een van de doelstellingen van US Army Africa is Libië en de andere leden van het NARC te helpen om de organisatie om te vormen tot een efficiënte structuur die in staat is om samen te werken met andere task forces voor regionale interventie”, verklaarde generaal Garrett.

“Dit bezoek beklemtoonde het belang van de standaardisering van de uitrusting en de training en vorming van Libische officieren. Die werden uitgenodigd om de militaire academie in de VS te bezoeken om verschillende thema’s aan te pakken, zoals de veiligheid van de grenzen, de uitwisseling van medische informatie en de procedures in de helikoptersector”.

Om de verdubbelde inspanningen tegen migranten en ‘terroristen’ te versterken, ging de nieuwe commandant van het US Army Africa, generaal Hogg, in december 2010 op bezoek in Algerije. “De huidige status van de antiterroristische operaties in de Sahel is een work in progress”, zei Hogg. “In de volgende maanden zullen we de Algerijnse landmacht gaan trainen op het gebied van intelligence en strijd tegen het terrorisme en later zullen ook Algerijnse militairen de VS bezoeken”.

Een maand later braken in Algerije voedselrellen uit, een prima gelegenheid voor politie en leger om op het terrein te experimenteren met de laatste voorstellen van de ‘raadgevers’ van US Army Vicenza.

Antonio Mazzeo

Antonio Mazzeo is een onafhankelijk Italiaanse onderzoeker die zich heeft gespecialiseerd in de militaire aanwezigheid van het Amerikaanse leger in Italië en in NAVO-operaties.

(vertaling uit het Italiaans door Christ’l Beyers)