Dat de
minister de overbevolking van de gevangenissen wil aanpakken en
alternatieven meer kansen wil geven, juichen wij toe. Alleen stellen
we ons bij deze plannen een belangrijke vraag: wat leren
veroordeelden ervan?
Straffen moet ook herstellen en oplossen
zijn
Deze vraag zou een fundamentele basis moeten zijn voor elke straf.
Want straffen hoort niet alleen ‘boontje komt om zijn loontje’ te
zijn. Een straf moet de ambitie hebben om de oorzaken van iemands
daden aan te pakken, om de schade die werd aangericht te herstellen,
en om de veroordeelde persoon op een goede manier te laten
functioneren in de samenleving.
Leermaatregelen als alternatief
Naast de genoemde alternatieven bestaan er namelijk leermaatregelen. Het gaat om gerechtelijk opgelegde hulp in de vorm
van begeleiding of vorming. Er bestaan meerdere projecten met diverse
invullingen, waarbij uiteraard steeds een actieve inspanning van de
dader verwacht wordt. Het oplossen van de problemen aan de basis,
herstel en re-integratie in de samenleving staan steeds centraal. Al
jaren organiseren onder andere de CAW’s dit soort maatregelen, op
verwijzing van justitie.
Het grote verschil met andere maatregelen is dat plegers niet alleen
vanuit strafperspectief benaderd worden, maar dat de sociale
begeleiding een grote rol speelt. En dit heeft positieve
resultaten voor de betrokken personen, en vooral voor de hele
samenleving.
Nood aan een herstelgerichte visie op
justitie
Hoewel wij de juiste intenties in de plannen van minister Geens zien,
ontbreekt er nog steeds een duidelijke herstelgerichte visie op
justitie. Een visie die het welzijnsaspect mee in beschouwing
neemt, zodat het resultaat er ook voor zorgt dat daders minder snel
zullen hervallen. Een visie waarbij elke dader kan leren uit zijn
fouten, en als mens – in plaats van als dader – kan terugkeren naar
de samenleving.