(foto’s: han Soete)

Niemand die echt hoge verwachtingen had over de te verwachten opkomst. Maar het plein voor het Noordstation liep vlot vol. En toen de betoging zich om kwart over twee in gang zette, was het vrij vlug duidelijk dat het om duizenden betogers ging, veel meer dan ook maar iemand had verwacht.

Wij zijn de 99%

Het is voor wie wil zien al even snel te vatten waar het de manifestanten om te doen is. De slogan over de 99% die zich keert tegen de inhalige 1% rijksten is in grote getale komen overwaaien van de snel groeiende Occupy Wall Street-beweging in de Verenigde Staten.

Verontwaardiging over zoveel rotzooi

En er is de verontwaardiging over een financieel systeem dat de samenleving kapot maakt en de planeet om zeep helpt, over een economie die mensen arm maakt en honger veroorzaakt, en over een politiek die al die rotzooi maar laat gebeuren en volledig ontwapent ten aanzien van dit financiële kapitalisme dat in zijn kortzichtige en onbegrensde inhaligheid bijna iedereen tot slachtoffer maakt.
De verontwaardiging van de indignados die eerst weerklonk op Spaanse pleinen in mei van dit jaar en sindsdien op tal van plaatsen de kop opsteekt, is hier duizendvoudig en op tal van spitsvondige wijzen  te zien en te horen op spandoeken, borden, plakkaten, lichamen, in leuzen en sketches,…

Sfeerrijk en, oh ja, rustig

Oh ja, misschien toch uitdrukkelijk rapporteren. Dit was een heel sfeerrijke maar tegelijk ook rustige, heel rustige betoging. Amper vermeldenswaard, maar allee, heel even onderbraken enkele manifestanten bijna speels het verkeer op de kleine Ring ter hoogte van het Kaaitheater. Om vervolgens verder te gaan langs het kanaal, genietend van de zon. Dan waren er voldoende gegevens om te spreken van zeker 6 à 7.000 manifestanten.

En wie mag hier dan zo talrijk zijn opgedoken? Niet echt velen uit Vlaanderen, dat wisten degenen die met de trein uit Antwerpen, Gent of Leuven kwamen wel zeker. Dit was een heel internationale betoging, Engels en Spaans waren de dominante talen, met nogal wat Franstalige deelnemers ook, en achteraan betogers die aandacht vroegen voor de Marokkaanse democratiseringsbeweging.

En de Vlamingen die er waren, een enkeling van ACV, van Attac, van Vrede, van BBTK, een paar uit ecologische hoek, van Vredesactie, enkelen uit de culturele wereld, een academicus, enkele groepjes en groepen van kleinlinks, enkele leraressen,  collega’s en vrijwilligers van DeWereldMorgen.be, en toch opvallend, wel wat jongeren die hierbij wilden zijn, een nieuwe generatie dus.

Klassieke en nieuwe sociale bewegingen totaal afwezig

Wie langsheen de betoging wandelde, of de betogers liet passeren, of de samengestroomde massa voor de beurs overkeek, kan één conclusie niet ontwijken. Hier waren – anders dan b.v. nu in de Verenigde Staten zie ook onze berichtgeving daarover – de klassieke sociale bewegingen totaal afwezig, en net zo de zogenaamde nieuwe sociale bewegingen rond milieu, Noord-Zuid of vredesbeweging.

Hier is de ongeorganiseerde kracht van de antiglobaliseringsbeweging terug

Er is een opvallende déjà vu te noteren, met goed tien jaar interval. In deze betoging is moeiteloos de ongeorganiseerde kracht van de antiglobaliseringsbeweging te herkennen van de jaren 1999-2001.

Maar de parallel gaat jammer genoeg nog verder. Dit is evenzeer een heruitgave van de andersglobaliseringsmanifestaties van begin deze eeuw waar de klassieke en nieuwe sociale bewegingen in grote mate verstek gaven. Sommige herkenden en erkenden maar veel later dat zij eigenlijk tot deze beweging behoren. Ook nu missen vele bewegingen blijkbaar de boot. Een enkele vakbondsman heeft bijvoorbeeld opgeroepen om er vandaag bij te zijn. Individuele leden waren er zeker bij maar hun rood, groen en blauw was vandaag niet te zien

Een groot verschil: de toestand is veel erger

Er is ook een groot verschil met 1999-2001. De toestand van de wereld anno 2011 is veel slechter dan tien jaar geleden. Tal van crises, de voorthollende klimaatverandering, de voortdurende hold-up van het financieel kapitaal op mens en planeet, de exploderende inkomensongelijkheid en armoede, de groeiende honger, het politieke falen, de lamme sociale bewegingen, dat is allemaal nog veel erger dan toen.

Maar er is dus hoop. Want er is verzet. En er is verzet dat, naast en ondanks de afwezigheid van vele klassieke en nieuwe sociale bewegingen, erin slaagt om op één en dezelfde dag wereldwijd massaal te betogen. Welke beweging doet haar dat na? Het is afwachten hoe deze beweging zich verder ontwikkelt, en hoever haar maatschappelijke en politieke slagkracht zal reiken.

In de vooravond komen, ietwat verrasssend, nog altijd nieuwe betogers opdagen, anderen trekken al naar huis, het totaal aantal betogers bedraagt wellicht bijna 8.000.

Dirk Barrez is de auteur van het nieuwe boek van Verontwaardiging naar Verandering – verschijnt op 19 oktober