De oproep van het Ouattara-kamp om een “revolutie naar Egyptisch model te beginnen” in de hoop zo Gbagbo van de macht te verdrijven, lijkt gewapende elementen te hebben geïnspireerd.

Dinsdagavond kwam het in de noordelijke volkswijk Abobo van de Ivoriaanse economische hoofdstad Abidjan tot zeer hevige gevechten tussen elementen van het regeringsleger, dat trouw blijft aan Gbagbo, en gewapende groepen van het zogenoemde ‘onzichtbaar commando’. Daarbij werden door beide kampen zware oorlogswapens gebruikt.

Aanval van onbekend commando

Volgens getuigen zou een patrouille van het regeringsleger dinsdag in Abobo, een wijk die vooral bewoond wordt door aanhangers van de verkozen president Ouattara, in een hinderlaag zijn gevallen. De aanvallers konden een legervoertuig overmeesteren en de wapens buit maken. Daarop begonnen de commando’s met machinegeweren te vuren op alles wat bewoog.

Ten minste een lid van de CECOS (Centre de commandement des opérations de sécurité), een elite-eenheid binnen het leger die Gbagbo trouw gezworen heeft, werd gedood en twee anderen zouden zijn ontvoerd door de commando’s. Lijken van slachtoffers werden daarna weggebracht.

Woensdag heeft een legerwoordvoerder op de Ivoriaanse staatstelevisie toegegeven dat er onder zijn manschappen doden zijn gevallen “toen ze werden aangevallen door terroristen”. Zeven aanvallers zouden zijn gedood. Maar in een perscommuniqué van het commando is sprake van 27 doden.

Brandende barricades

Mensenrechtengroepen vrezen dat de werkelijke tol nog veel hoger ligt. Er zouden ook doden gevallen zijn onder de regeringssoldaten. Verschillende wijken van de stad waren door barricades van brandende autobanden afgesloten van de rest. Winkels en banken sloten uit vrees voor plunderingen opnieuw de deuren. Het anders zo drukke autoverkeer in de stad kwam tot stilstand.

Alassane Ouattara heeft ontkend dat hij iets met het onbekende commando te maken heeft. Hij verklaarde woensdag dat minstens 12 van zijn aanhangers werden gedood. Zijn aanhangers zijn woedend en eisen een snelle oplossing voor de politieke crisis. Het commando heeft ermee gedreigd de volgende dagen nog meer aanvallen te zullen uitvoeren in Koumassi, Adjamé en Yopougon, volkswijken van Abidjan.

Bezoek bemiddelingsdelegatie

De nieuwe gewelduitbarsting valt samen met het bezoek van de bemiddelingsdelegatie van de Afrikaanse Unie om een uitweg te zoeken uit de politieke impasse waarin het land zich bevindt sinds de gecontesteerde presidentsverkiezingen van 28 november 2010.

Lange tijd zag het er naar uit dat Ouattara de AU-delegatie niet zou willen ontvangen omdat delegatielid Blaise Compaoré, de president van Burkina Faso, gewraakt was door het Gbagbo-kamp. Na lang aandringen, kwam er dinsdagavond dan toch een ontmoeting in het zwaarbewaakte Hôtel du Golf waarin Ouattara zich met zijn regering heeft verschanst, bewaakt door de VN-blauwhelmen van ONUCI. 

Woedende jongeren tegen Zuma

Toen de Zuid-Afrikaanse president, Jacob Zuma, die als leider van de AU-delegatie optreedt, in de buurt van het hotel werd opgemerkt door een woedende menigte Ouattara-aanhangers werd zijn auto aangevallen door jongeren. Alleen een interventie van de veiligheidsdiensten kon erger voorkomen. De menigte schreeuwde dat “Zuma de waarheid niet wil zien” en dat “Zuma probeert Gbagbo’s positie te redden”.

De Zuid-Afrikaanse president heeft zich in het verleden een bondgenoot van Gbagbo getoond. En hij verzette zich tegen het idee van de West-Afrikaanse samenwerkingsgemeenschap ECOWAS om met een militaire interventie Gbagbo van de macht te verdrijven.

Odinga denkt nog aan interventie

Wie wel nog een militaire interventie overweegt, is de Keniaanse eerste minister Raila Odinga, die in december al enkele keren als bemiddelaar optrad in Ivoorkust. Woensdag verklaarde hij op een persconferentie in Nairobi dat “als er niet snel een vreedzame oplossing gevonden wordt, alleen nog een militaire interventie tegen Gbagbo als mogelijkheid overblijft”.

De AU-delegatie had zichzelf als deadline 28 februari opgelegd om tot een oplossing te komen. Met de nieuwe gewelduitbarsting lijkt een snelle oplossing van de impasse echter verder weg dan ooit.

Financiële drooglegging

Eind februari zouden de lonen van de regeringsgetrouwe ambtenaren en veiligheidsdiensten moeten worden uitbetaald. Maar doordat steeds meer commerciële banken sluiten omdat er geen geld meer beschikbaar is, zou de financiële drooglegging de aanhang van Gbagbo kunnen doen afbrokkelen.

Gbagbo heeft ermee gedreigd enkele buitenlandse bankfilialen te zullen nationaliseren om ze zo te dwingen financiële transacties te blijven uitvoeren. Dinsdag maakte de minister van Financiën van Gbagbo bekend dat de Ivoriaanse filialen van de Franse bankgroepen Societé Générale en BNP Paribas werden aangeduid voor nationalisatie.