De nacht is georganiseerd door het Brussels Studies Institute, een samenwerkingsakkoord tussen de drie universiteiten in Brussel: ULB, VUB en FUSL.

Het instituut wil de vele clichés en mythes over Brussel tegengaan door academisch onderzoek over Brussel te coördineren en stimuleren, zodat debatten over de toekomst van de stad gevoerd kunnen worden op basis van wetenschappelijk overzicht van bepaalde problematieken.

Naast symposia en studiedagen organiseert het Brussels Studies Institute ook de ‘Nacht van de Kennis over Brussel’, een initiatief dat vooral de inwoners van de hoofdstad moet betrekken bij de verschillende uitdagingen die in Brussel spelen. In de foyer van het Kaaitheater is een ‘kennisforum’ ingericht, waar boeken van universiteiten en documentatiecentra ingezien kunnen worden.

Jong tot oud

De behandelde onderwerpen zijn heel divers: van meertaligheid tot ecologie, van mobiliteit tot economie en van veiligheid tot gastronomie. Sommige thema’s waren duidelijk populairder dan andere: een volle zaal van rond de 200 personen liep soms zomaar leeg richting Kaaicafé tot er minder dan de helft overbleef.

Van 19 uur tot 2 uur aan één stuk door luisteren is wellicht ook wat teveel gevraagd. Interesse voor Brussel bleek er te zijn vanuit alle leeftijdsgroepen: jong tot oud liep in het Kaaitheater rond.

Michel Hubert werkt aan de FUSL en is als vice-voorzitter van het Brussels Studies Institute ook mede-organisator van de nacht. Zelf spreekt hij over het thema mobiliteit. “Ik ben blij verrast dat er zoveel mensen zijn gekomen vanavond, vooraf is het toch onzeker hoe de opkomst gaat zijn. De dynamiek is goed, er heerst een fijne sfeer”.

“We hebben er voor gekozen om een passieve formule aan te houden waarin het publiek vooral luistert. Participatie vanuit het publiek zou ook interessant zijn, maar een actieve vorm paste in dit geval minder goed bij het programma”.

Kwantiteit

Sprekers van voornamelijk de drie Brusselse universiteiten informeerden het publiek via een toespraak, met uitzondering van ‘het debat’ en ‘het duel’, waar meerdere sprekers hun standpunten tegen elkaar af zetten.

Om zoveel mogelijk aan bod te laten komen in het 7 uur (!) durende programma is er voor elk thema slechts 15 minuten uitgetrokken; de organisatoren lijken hiermee eerder voor kwantiteit dan voor kwaliteit te gaan.

Dit komt de inhoud van de bespreking van bepaalde thema’s niet echt ten goede, door de tijdslimiet blijven besprekingen soms wel erg aan de oppervlakte.

Dit gold bijvoorbeeld voor ‘het duel’, een debat tussen Luckas Vander Taelen, Bleri Lleshi en Fatima Zibouh over seksisme. Aan de hand van de veelbekeken en -besproken documentaire van Sofie Peeters, Femme de la Rue, moest een debat ontstaan over seksisme in de straten van Brussel.

Vanwege tijdgebrek werd het eerder een opeenvolging van het uiten van standpunten dan een echt debat. Lleshi zegt dat het seksisme dat te zien is in Femme de la Rue niet enkel ontstaat door culturele en religieuze oorzaken, maar dat ook de socio-economische situatie niet uit het oog verloren mag worden.

Hij pleit voor het bouwen aan een cultuur van gesprek, waarin er effectief met jongeren wordt gepraat en er naar hen wordt geluisterd, zodat er “opvoeding op verschillende niveau’s” plaatsvindt.

Marxistische gedachte

Vander Taelen schuift de “marxistische” gedachte opzij dat het probleem van seksisme ontstaat doordat degenen die zich eraan schuldig maken geen werk hebben. Volgens hem heeft het wel degelijk met culturele achtergrond te maken, en hij vindt dan ook dat er universele normen en waarden zijn die indien nodig opgedrongen moeten worden.

Zibouh is bang voor de culturalisering van het probleem van seksisme, omdat het niet iets is wat alleen in bepaalde specifieke culturen voorkomt; wees niet te vlug met generaliseren. Het publiek reageert hierop met een bevestigend applaus.

Rabia Uslu is studente aan de HUB en voelt zich erg betrokken bij de problemen waar Brussel mee te maken heeft en de visies daarop. “Ik denk dat de organisatie de juiste personen heeft laten spreken, ik heb veel geleerd. Brussel is een speciale stad door de vele culturen en talen die er samenkomen”.

“Dat is juist zo mooi aan Brussel, maar het brengt ook xenofobie en socio-economische problemen met zich mee. Het is belangrijk om daarover blijven te praten en debatteren met de mensen die het aangaat”.