Dat mensen teveel eten is een groot planetair probleem dat gaandeweg veel natuur is gaan bedreigen. In niet weinige gevallen speelt hier volgens deskundigen ook een mentale kink in de kabel. Wie goed in zijn vel zit, met respect en liefde naar leven en maaltijden, ontspoort minder snel. Ook deze cluster van problemen heeft overigens een spirituele, religieuze component. Mijn bedenkingen en adviezen naar aanleiding van een artikel in Humo.
Een man genaamd Kamal getuigt in het tijdschrift Humo deze week over zijn leven. De interviewer wijst hem erop dat hij wellicht voortdurend teveel eet… door een gebrek aan liefde voor voedsel. De man bevestigd. Hij stelt: “Obesitas is een voortdurend psychisch probleem”. Hier grijp ik graag de gelegenheid op een paar misvattingen te wijzen die veel leed veroorzaken.
Het lijkt het mij duidelijk dat in veel gevallen van mensen met pijnlijke mentale problemen zelfs in de geneeskundige wereld nog vaak het mentale aspect genegeerd wordt, miskent. Mensen zijn echt op heel diep niveau een versmelting van lijf en geest. Heel veel dingen hebben een somatisch aspect. Ik herinner mij getuigenissen van grote therapeuten-schrijvers die zieken bij zich kregen die met hun klacht naar chirurgen waren gegaan, die al vele organen hadden verkleind of weggenomen! Pas na een degelijke gesprekstherapie, het op verhaal komen en bewust worden van de miserie en de vonken van hoop in de eigen geschiedenis, kon genezing en herstel inzetten.
Persoonlijk is mijn houding er een van veel liefde voor het eten. Ik zal dan ook niet gemakkelijk obesitas of boulimie ontwikkelen. Ooit merkte een buitenlandse vrouwelijke geleerde die onderzoek had gedaan naar eetgewoonten op, toen ik getuigenis aflegde hoe ik nog altijd zoals de ouden (bijna) niets aan eten weggooi omdat dit “zonde” is, dat mijn houding deze is van een christelijke mysticus. Dat klonk. Liefde voor voedsel, en veel ontzag. Dat laatste is overigens een begrip dat onterecht uit de taal lijkt weg te smelten. Ontzag (awe in het Engels) definieert zich als een gemengde emotie die bestaat uit vertederde en respectvolle liefde (als naar een baby of een groot dier), verwondering en vrees. (Webster’s Dictionary).
Nog een idee in deze tijden dat mensen massaal de natuur intrekken en haar recreatieve (her-opbouwende) waarde ontdekken: In de nieuwe beweging van Bosbad, Shinrin Yoku, weet de instructeur ook dat ontzag ervaren voor de sterrenhemel, de grote natuur, mensen gezond houdt en op een goed pad. Deze ingesteldheid, moet het nog gezegd, staat uiteraard in een spanningsveld met nieuwerwetse idealen als eigen baas zijn, alle pijn en angst vermijden, autonomie, zelfbepaling, het bereiken van optimaal materieel comfort… Bondig vinden wij deze in wezen ongezonde mentaliteit onder woorden gebracht in de slogan op T-shirts van jongeren en op de achterruiten van kleine auto’s: “No Fear!” & “Don’t Obey!”… In de visie van mensen uit voorgaande generaties schuilt, hoewel sommigen ze menen te mogen als ‘melig’ zien, vaak veel waarheid en nuttige Wijsheid.
