Opinie, Nieuws, Wereld, Politiek, België, Ontwikkelingssamenwerking, Universiteit, Universitaire ontwikkelingssamenwerking -

Universitaire ontwikkelingssamenwerking bedreigd

Professor Dr Luc Brendonck is niet te spreken over de bijna gelukzalige glimlach van Di Rupo, het gejuich van minister Onkelinx en de triomfantelijke blik van minister Van Quickenborne, en vooral niet over het onverantwoorde hakken in onze ontwikkelingssamenwerking dat ze trachten te verbergen.

zondag 25 maart 2012 12:25
Spread the love

Nu de rook om de hoofden is verdwenen

Het leek bijna ontroerend hoe premier Di Rupo met een bijna gelukzalige glimlach de overeenkomst van de laatste besparingsronde aankondigde. En het gejuich van minister Onkelinx, alsof ze een marathonwedstrijd had gewonnen. Niet te spreken van de triomfantelijke blik van minister Van Quickenborne, nu hij er terug was in geslaagd de rijken te ontzien en de notionele interestaftrek te vrijwaren. Waarschijnlijk de afgelopen week gesterkt en opgepept door het drinken van Arabica koffie, geteeld en geoogst door arme boeren in derdewereldlanden. Beter dan pinten van AB InBev, de Bonus kampioen in slechte tijden. Hoera, enkel de sigarettenrokers en speculanten zouden het voelen. Wat een resultaat, werd er  bewierookt, maar dit meer om de kijker en lezer te misleiden, als een octopus die inkt spuit om de aandacht van zichzelf af te leiden.

Maar toen kwamen de cijfers. Op dezelfde lijn als het verhogen van de inkomsten door extra taksen op risicohoudende activiteiten, zoals beleggen op de beurs en het roken van sigaretten, zou 50 miljoen euro geschrapt worden uit het federaal budget voor ontwikkelingssamenwerking, meer dus dan op defensie. Maar dan was er nog de onzichtbare, het fantoom. Eén van 250 miljoen, eerst nog volledig wazig door de mistspuiterij van de onderhandelaars. Maar toen ook deze rook kwam te liggen werd de monsterachtige gedaante van het econocentrisme volledig duidelijk. Nog eens meer dan negentig miljoen ontwikkelingsgeld, vaak reeds toegezegd en geprefinancierd aan lopende projecten, moet er aan geloven. Dit via de grote verdwijntruuk; de overheveling van bevoegdheden van de nationale overheid naar de gemeenschappen en gewesten.

Net zoals de vele eco-premies die door dezelfde goochelaars werden weggetoverd. Waarschijnlijk werden deze transfers nooit voordien besproken, zelfs niet via twitter. Laat staan dat hiervoor de bevoegde mensen van het werkveld (o.a. 11.11.11; VLIR-UOS) werden geconsulteerd. Maar Vlaanderen zal en moet meer eigen bevoegdheden krijgen! En hoe moet het nu verder? Minister Magnette liet reeds uitschijnen dat dit kan zonder het stopzetten van projecten, hoopgevend, volgens 11.11.11 Bogdan Vanden Berghe in een eerdere reactie.

Is minister Magnette dan de meestertovenaar, of kan dit door te besparen op de talrijke reizen van onze ministers naar derdewereldlanden en hun verblijf in luxe hotels aldaar? Beseffen onze triomferende ministers wel waarover dit gaat, en wie daardoor getroffen wordt? Niet zozeer de speculanten en sigarettenrokers, maar wel die mensen die via ontwikkelingssamenwerking willen bijdragen aan een duurzame ontwikkeling van onze kreunende planeet, en dan vooral de mensen in het zuiden die hiervan het belangrijkste slachtoffer zijn.

Ikzelf heb het meeste ervaring met universitaire ontwikkelingssamenwerking. Via de talrijke projecten en instrumenten aangeboden door het departement voor universitaire ontwikkelingssamenwerking van de Vlaamse Interuniversitaire Raad  (VLIR-UOS), staan België en Vlaanderen op de wereldkaart. Ik was vaak terecht fier. Meerdere jaren op voorhand worden door deze mensen nieuwe strategieën uitgewerkt en engagementen aangegaan voor een steeds meer efficiënte en relevante investering voor capaciteitsopbouw in diverse onderzoeksinstellingen in het zuiden. Talrijke onderzoekers dragen bij tot dergelijk ontwikkelingsrelevant onderzoek, met voordelen niet enkel in het zuiden.

Of wat dacht je van het duurzaam beheer van watervoorraden in Ethiopië als bron van water voor landbouw en de aquacultuur? Het ontwikkelen van modellen om op duurzame manier grondwaterbronnen aan te spreken in zuidelijk Afrika. Of de meer duurzame kweek van vissen in Rwanda. Om uit mijn eigen winkel te putten. Talrijke onderzoekers (van professoren tot master- en PhD-studenten en dit zowel in Vlaanderen als in het zuiden) zijn op dit moment actief en bedrijven in samenwerking en inspelend op de noden van het zuiden hoogstaand wetenschappelijk onderzoek met directe toepassing. Ontwikkelingsrelevant onderzoek heeft bovendien een bijzondere aantrekkingskracht voor onze jonge onderzoekers die graag onderzoek met een extra dimensie en met belang voor mens en natuur verrichten.

Dit alles zou stoppen zonder verdere financiële ondersteuning van VLIR-UOS. Is dit een nieuwe ingreep in het verder sturen van ons onderzoek in de richting van puur economische toepassingen, zoals we eerder konden ondervinden door de aanpassingen in de finaliteit van de onderzoeksbeurzen van het agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT)? Hierbij een dringende oproep om het gezond verstand te laten zegevieren en te ijveren voor een Vlaanderen waar mensen die actief zijn in ontwikkelingssamenwerking niet op eenzelfde niveau als rokers of beursspeculanten worden geplaatst.

Mogen wij dus hopen op een nieuwe tovertruuk, maar nu één waar de belachelijke 0,7 procent van de BNP-norm voor ontwikkelingssamenwerking op zijn minst wordt behouden, of blijvend beoogd. Hierbij is het zeer belangrijk de overdracht van bevoegdheden goed voor te bereiden en vooral de continuïteit te bewaren van de huidige manier van werken. Het universitair samenwerkingsmodel wordt internationaal geroemd en de expertise bijzonder geapprecieerd. Laat ons dit behouden en met dezelfde partners samenwerken, vanwaar ook de middelen mogen komen. Dit is de enige weg voor een duurzaam ontwikkelingsbeleid.
 

Professor Dr Luc Brendonck, KU Leuven
Hoofd van het Laboratorium voor Aquatische Ecologie en Evolutiebiologie. Tevens gewezen en huidig coördinator van verschillende projecten in het kader van universitaire ontwikkelingssamenwerking.

take down
the paywall
steun ons nu!