Het oosten van Congo
is een van de rijkste gebieden ter wereld wat betreft hout, bedreigde
diersoorten en vooral grondstoffen als goud, koper en kobalt, diamanten,
nikkel en uranium. Maar die rijkdom bracht het land tot nog toe vooral
armoede en geweld, stelt UNEP .

“Gemilitariseerde criminele groepen met
internationale vertakkingen zijn betrokken in de smokkel op grote schaal van
delfstoffen, hout en producten van bedreigde diersoorten zoals ivoor”, stelt
het rapport. De smokkel uit het oosten van de DRC is volgens het agentschap
goed voor zo’n 1,3 miljard dollar (1,2 miljard euro) per
jaar.

Brandstof voor conflict

Het overgrote deel van de winst
gaat naar het buitenland. Een fractie, zo’n 13 miljoen dollar per jaar, wordt
in het oosten van de DRC zelf verdiend, maar spekt er de kas van gewapende
groepen die baat hebben bij het conflict. UNEP verzamelde bewijzen dat de
inkomsten naar minstens 25 gewapende groepen gaan, die controle proberen te
verwerven over lucratieve gebieden en het conflict aanwakkeren.

“Dit
inkomen vormt de bron voor het loon van de minstens achtduizend gewapende
rebellen, en stelt verslagen of ontwapende groepen in staat om telkens
opnieuw op te duiken en de regio te destabiliseren”, stelt het
rapport.

Goud is de belangrijkste smokkelwaar, goed voor een jaarlijkse
opbrengst van 120 miljoen dollar (111 miljoen euro). Criminele bendes
hanteren een verdeel-en-heers strategie om te vermijden dat één
rebellengroep te groot wordt en de handel kan
domineren.

Ontwikkeling

“Er is geen enkele ruimte voor
twijfel”, zegt UNEP-directeur Achim Steiner. “Milieumisdrijven zijn ernstig
en vragen om een even ernstig antwoord. Milieumisdrijven vormen niet alleen
een inbreuk op het internationaal recht en een bedreiging voor de vrede en
stabiliteit, maar ze ontnemen landen ook cruciale inkomsten die gespendeerd
kunnen worden aan duurzame ontwikkeling en het uitroeien van armoede.
“

De Monusco-vredesmacht in de regio telt twintigduizend manschappen en
is daarmee de grootste VN-vredesmissie. “De rijkdommen die nu verloren gaan
aan criminele bendes en de voortzetting van het conflict zouden gebruikt
kunnen zijn om scholen, wegen, ziekenhuizen en een toekomst voor het
Congolese volk te bouwen”, zegt  Martin Kobler, hoofd van de
VN-vredesmacht  in de DRC. “Beeld u in dat we honderden miljoenen
dollars van die inkomsten zouden kunnen gebruiken om leerkrachten en artsen
te betalen en investeringen in bedrijven en toerisme te promoten. We moeten
goud omzetten in belastingen en belastingen in ontwikkeling.”

Het
rapport breekt een lans voor betere samenwerking in de regio en
informatie-uitwisseling tussen de VN-blauwhelmen en de Congolese politie en
Milieudienst ICCN om  natuurgebieden  beter te
beschermen.