De 48 minst ontwikkelde landen (Least Developed Countries – LDC’s), ook wel de armsten van de armsten genoemd, voeren een onophoudelijke strijd tegen groeiende armoede op het platteland. Meer dan twee derde van de bevolking van deze landen leeft op het platteland en 60 procent werkt in de landbouw. De aanpak van armoede moet dan ook hier plaatsvinden, zegt de VN-Conventie voor Handel en Ontwikkeling (UN Conference on Trade and Development – UNCTAD) door samenwerkingsvormen te ontwikkelen tussen modernisering en diversificatie van de landbouw.
De totale bevolking van de LDC’s wordt momenteel geschat op 932 miljoen. Het UNCTAD LDC 2015 Report – Transforming Rural Economies geeft een routekaart voor de aanpak van armoede op het platteland en analyseert het gebrek aan vooruitgang van de transformatie op het platteland en de belangrijkste oorzaken van migratie binnen en uit de LDC’s. De migratie van armen van het platteland naar de steden leidt volgens UNCTAD tot excessieve verstedelijking in veel van deze 48 armste landen. Ook veel internationale migranten komen van het platteland, zo staat in het rapport.
Voedselzekerheid
Plattelandsvrouwen, die veelal afhankelijk zijn van de natuur en de landbouw voor hun levensonderhoud, maken meer dan een kwart van de totale wereldbevolking uit, volgens de VN. In ontwikkelingslanden vertegenwoordigen zij ongeveer 43 procent van de beroepsbevolking in de landbouw. Ze produceren, verwerken en bereiden veel van het beschikbare voedsel, waarmee ze ook de eerste verantwoordelijken zijn als het gaat om voedselzekerheid.
Aangezien 76 procent van de extreem arme mensen op aarde op het platteland woont, zijn plattelandsvrouwen belangrijk voor het succes van de nieuwe Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen voor 2030, stellen de VN (Zie Wat zijn de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen SDG van de VN?). Het uitroeien van armoede voor 2030 is een van de belangrijkste SDG-doelstellingen die de wereldleiders in september 2015 hebben aangenomen.
Gauri Pradhan, internationaal coördinator van LDC Watch in Nepal, een overkoepelend orgaan van ngo’s in de armste landen, zegt dat implementatiemiddelen voor de SDG’s van essentieel belang zijn voor de transformatie van plattelandseconomieën en voor het verbeteren van de productiecapaciteit in LDC’s. Internationale samenwerking moet hand in hand gaan met effectieve binnenlandse maatregelen in de LDC’s, zegt hij.
Tot de LDC’s behoren landen in de hele wereld, van Afghanistan, Angola en Bangladesh tot Vanuatu, Jemen en Zambia. Van de 48 armste landen liggen er 34 in Afrika, waaronder Benin, Burkina Faso, de Centraal-Afrikaanse Republiek, de Democratische Republiek Congo, Ethiopië, Gambia, Soedan en Oeganda.
Toegevoegde waarde
Sinds de categorie ‘armste landen’ door de Algemene Vergadering van de VN werd geïntroduceerd in 1971, wisten slechts vier landen deze status te ontstijgen op basis van hun economische prestaties: Botswana in 1994, Kaapverdië in 2007, de Malediven in 2011 en Samoa in 2014. Twee andere landen, Equatoriaal Guinea en Vanuatu, zullen naar verwachting in de komende jaren uit deze categorie verdwijnen.
De UNCTAD beveelt aan meer nadruk te leggen op niet-agrarische activiteiten, in plaats van hoofdzakelijk in te zetten op een groei van de landbouwproductiviteit. Ook moet de productie van landbouwproducten met toegevoegde waarde groeien. Sinds 2012 daalt de economische groei in de armste landen. In 2014 bedroeg deze 5,5 procent, in 2013 was dat nog 6,1 procent.
Demba Dembele uit Senegal, voorzitter van LDC Watch, zegt dat het UNCTAD-rapport op een moment komt waarop landbouwbeleid en migratiekwesties hoog op de Afrikaanse agenda staan. Recentelijk hield de Afrikaanse Ontwikkelingsbank een conferentie over het Afrikaanse landbouwbeleid en was er een Afrika-Europatop over migratie. “Hopelijk geeft dit rapport gericht advies voor het effectiever omgaan met deze kwesties in Afrika”, zegt hij.
