Op 14 januari besloot de Amerikaanse overheidsinstelling Development Finance Corporation (DFC) een deel van Ecuadors schuld aan China af te lossen, zodat het Latijns-Amerikaanse land de banden met Chinese telecommunicatiebedrijven kon verbreken. Deze Amerikaanse instelling wordt gefinancierd door de VS-regering en verstrekte Ecuador een lening van 2,8 miljard dollar.

Volgens het hoofd van de DFC, Adam Boehler, dient deze grote lening aan Ecuador om “roofzuchtige Chinese schulden af te lossen” en om Ecuadors alliantie met de VS te versterken. Deze stap van de DFC is niet zozeer economisch als wel politiek.

Tot voor de pandemie waren er dagelijks protesten in Ecuador. Corona heeft het land zeer zwaar getroffen. Foto: Voz de América/CC BY SA 2:0

De ontwikkeling van Ecuador is secundair. Het belangrijkste doel van de VS is om Chinese bedrijven en politieke invloed uit Latijns-Amerika te verwijderen.

Boehler is een vriend van de familie Trump. Hij nam onder Trump het bestuur van de DFC over. Sindsdien werkt hij in Latijns-Amerika een harde agenda uit tegen China. De DFC werd in 2018 opgericht door het Amerikaanse Congres in het kader van de Better Utilization of Investments Leading to Development Act.

Na deze wet en de oprichting van de DFC heeft het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken een project ontwikkeld met de Spaanse naam América Crece (Amerika groeit). Het belangrijkste doel van dit project is om met behulp van Amerikaanse overheidsmiddelen – met privé-hulp – Chinese bedrijfsbelangen uit het Amerikaanse halfrond te verdrijven. Ecuador is het meest recente succes van dit beleid.

Ecuador’s schulden en de presidentsverkiezingen van 2021

Tijdens de pandemie is de schuldencrisis in ontwikkelingslanden een zeer ernstig probleem geworden. De totale buitenlandse schuld van de ontwikkelingslanden wordt geraamd op 11.000 miljard dollar. Het aandeel van Ecuador in deze totale schuld bedraagt nu ongeveer 52 miljard dollar.

Midden 2020 probeerde aftredend president Lenín Moreno via China en multilaterale agentschappen geld te verkrijgen om 17 miljard dollar van deze schuld te beheren. Het grootste deel hiervan zou dienen om de totale schuld af te lossen.

In 2013 was Moreno nog vice-president onder Rafael Correa. Foto: Ricardo Patiño.CC0/Public Domain

De financiële markten waren niet bereid deze Ecuadoraanse schuld op te kopen, maar Moreno beloofde er een aantal van terug te zullen kopen om zo aan kapitaal te raken. De ineenstorting van de olieprijzen leidde tot verlagingen van de oliesubsidies. Een grote lening van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) op voorwaarde van bezuinigingsmaatregelen en het wanbeheer van de pandemie hebben Moreno’s legitimiteit verder ondergraven.

De Ecuadorianen zijn op 7 februari 2021 naar de stembus gegaan (voor een eerste stemronde) om een nieuwe president te kiezen. Moreno stelde zich niet meer kandidaat. Zijn aanzien is tot de bodem gezakt dankzij al deze opeenvolgende crises, waaronder bewijzen van groteske persoonlijke corruptie die dateren van voor de pandemie.

Uit een opiniepeiling van september 2020 bleek dat links kandidaat-Andrés Arauz met bijna 46 procent van de stemmen een serieuze voorsprong had, waardoor hij in de eerste ronde zou kunnen winnen.

Arauz is een econoom die van 2015 tot 2017 twee ministerposten bekleedde in de regering van Rafael Correa. Hij belooft Moreno’s onderdanigheid aan de VS en de oplegging van het inflatiebeleid door het IMF terug te draaien.

Het Amerikaanse aanbod om een deel van Ecuadors schuld aan China af te kopen en Ecuador de mogelijkheid te ontnemen om Chinese technologische producten te kopen, valt midden in de verkiezingsstrijd.

Het lijkt vrijwel zeker dat Moreno’s politieke koers door de volgende president zal worden omgegooid. Deze overhaaste overeenkomst tussen (hoofdstad) Quito en Washington probeert daarom de winnaar van de verkiezingen in februari 2021 vast te pinnen op een pro-VS en anti-China beleid. Dit is rechtstreekse inmenging in de verkiezingen in Ecuador.

Anti-Chinabeleid van de VS in Latijns Amerika

Boehler zal de DFC waarschijnlijk niet overleven onder de regering van Joe Biden. Hij had, trouwens naast zijn connectie met de familie van Trump, weinig werkelijke vaardigheden voor deze positie. De nieuwe president zal hem waarschijnlijk vervangen door een insider van de Democratische Partij.

Boehler meent dat de deal van Ecuador met de DFC’s América Crece niet ongedaan zullen worden gemaakt door Bidens team. “Het is geen Democratische prioriteit of een Republikeinse prioriteit”, zei Boehler. “Dit is een Amerikaanse prioriteit.” Volgens hem ziet Bidens team de América Crece instrumenten als “vernieuwend”.

Een onderdeel van de Amerikaanse politieke aanval op China is het afschilderen van deze leningen aan Ecuador als roofzuchtig. Deze leningen, zo beweren de Amerikaanse ambtenaren, creëren een schuldenval en laten Ecuador over aan de genade van een autoritair land. Enige bewijzen voor deze ‘schuldenval’ of van Chinese invloed op Ecuador zijn er niet.

Chinese banken waren tijdens de laatste zes maanden van 2020 zelfs bereid om de aflossing van leningen op te schorten tot 2022. Dit omvat uitstel van aflossing voor een lening van 474 miljoen dollar aan de Chinese ExIM Bank en voor een lening van 417 miljoen dollar aan de China Development Bank.

Volgens het Ecuadoraanse ministerie van Financiën is het momenteel de bedoeling dat de aflossing in maart 2022 begint en in 2029 eindigt. President Lenín Moreno kondigde deze twee vertragingen aan op Twitter. Er werden dus geen agressieve maatregelen genomen door deze twee banken, noch door een andere Chinese financiële entiteit.

Ecuador heeft ongeveer 5 miljard dollar schulden bij Chinese banken om verschillende grote infrastructuurprojecten te financieren, waaronder de bouw van hydro-elektrische dammen. Deze projecten gingen van start toen de olieprijzen nog hoog waren. President Correa gebruikte die olie-inkomsten om de overgang van fossiele brandstoffen naar duurzame energie te bevorderen.

De ineenstorting van de olieprijzen, de druk van de oliegiganten (vooral Chevron) en de politieke chaos in het land hebben Ecuadors vermogen om deze projecten te verwezenlijken aangetast. De Chinese banken hebben in deze periode de moeilijkheden opgevangen van de Ecuadoraanse regering om deze schulden te financieren.

Toch is het juist op grond van deze leningen dat de VS-regering sinistere uitspraken heeft gedaan over Chinese invloed op Ecuador. Ondanks dat China slechts 10 procent van de totale buitenlandse schuld van Ecuador in handen heeft, is het deze schuld die in het middelpunt van de belangstelling staat.

Het stelt de VS in staat hun rivaliteit met China verder te zetten en tegelijkertijd de werkelijke bron van deze schuldenlast te camoufleren: IMF-leningen en leningen bij westerse banken. Noch het IMF, noch de westerse banken waren bereid even gul te zijn met hun kredieten als de Chinese banken.

VS-voorwaarden

De Chinese banken leenden geld uit voor bouwprojecten. Aan deze fondsen waren geen voorwaarden verbonden. Het geld van de Amerikaanse regering daarentegen kwam met aanzienlijke eisen op vlak van de beleidsoriëntatie van de Ecuadoraanse regering.

Quito moest zich aansluiten bij het Clean Network van Washington. Dit is een project van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken om landen te dwingen telecommunicatienetwerken aan te leggen zonder dat er een Chinese telecomprovider bij betrokken is. Dit geldt met name voor de hogesnelheids-5G-netwerken. Hierop anticiperend is Ecuador in november 2020 reeds toegetreden tot dit Clean Network en opende de regering zo de deur voor de (hierboven al vermelde) DFC-lening aan Ecuador.

Deze deal met Ecuador wordt niet gezien als een eenmalige regeling. Boehler zei dat dit “nieuwe model” door andere landen kan worden gebruikt om China uit het Amerikaanse halfrond te stoten. Als Arauz de volgende president van Ecuador wordt, zal hij het door de VS opgelegde conflict met China als een van de eerste obstakels voor zijn land moeten zien.

President Moreno en voormalig president Trump zijn reeds gestart met het saboteren van de mogelijkheden voor Arauz om de acute problemen van zijn volk op te lossen.

The U.S.’s Idea of Diplomacy With Ecuador Is a Multibillion-Dollar Loan Trap van Vijay Prashad werd vertaald door LDP.

Nvdr.: De impliciete vraag in het artikel Ecuador kiest voor sociale verandering, als de VS het toelaten wordt in deze analyse door Vijay Prashad beantwoord. De VS zetten financiële middelen in om te verhinderen dat democratische verkiezingen een invloed zouden hebben op het neoliberale economische beleid ten bate van de multinationals en de lokale elites in Ecuador en de rest van Latijns-Amerika.