Uitkering omlaag door samen te wonen? Rechtbanken geven tegengas

Samenwonende uitkeringsgerechtigden worden financieel gestraft. Hun uitkering verlaagt, ook al delen ze net een huis om kosten besparen. Maar verschillende rechterlijke uitspraken zetten dat principe op de helling.

vrijdag 2 december 2016 14:04
Spread the love

Het is een bekend probleem. Mensen die aangewezen zijn op een uitkering die in veel gevallen veel te laag is om menswaardig te leven, proberen dat op te lossen door een huis of appartement te delen. Maar net die stap vergroot hun probleem want de meeste uitkeringen gaan dan naar omlaag.

Het leefloon voor een alleenstaande is bijvoorbeeld 867,4 euro. Een samenwonende krijgt slechts 578,27 euro. Ook voor de werkloosheidsuitkering heeft samenwonen een impact.

Nochtans is cohousing één van de manieren om het klimaatprobleem aan te pakken. De woonomgeving moet verdicht worden, klinkt het in de klimaatplannen. Samenwonen is ook een probaat middel tegen eenzaamheid, één van die andere kwalen van deze tijd.

De categorie ‘samenwonende’ werd in 1981 ingevoerd in de werkloosheidsuitkeringen. De motivatie voor die maatregel was simpel: besparingen. Net om die reden (en de hele ideologie die daar achterzit) beweegt er politiek weinig. Maar juridisch begint er wel iets te schuiven, zo meldt Astrid Thienpont van het ABVV in het studieblad Echo.

Vorig jaar was er een interessant arrest van het Brusselse Arbeidshof. Het volstaat niet dat bewoners enkele gemeenschappelijke kosten delen om sprake te zijn van ‘samenwonen’. Er moet een vorm van solidariteit zijn. Dat wil zeggen dat zoals in een normaal gezin iedereen bijdraagt volgens financiële draagkracht.

In Gent velde het Arbeidshof in september zes arresten die in dezelfde richting gaan. De zes zaken werden ingeleid door het ABVV. Het ging telkens om mensen die ingegaan waren op een advertentie om samen een huis te delen. Ze kenden hun huisgenoten vooraf niet. Ze hadden een afzonderlijke kamer, maar deelden de keuken, het sanitair en een leefruimte. Maar de meeste boodschappen werden afzonderlijk gedaan. Er was op dat vlak dus geen solidariteit.

De RVA is het niet eens met die uitspraak en kondigde cassatieberoep aan. “Het is dus nog even wachten op rechtszekerheid”, schrijft Thienpont.

Ook wat het leefloon betreft, zijn er de afgelopen jaren gelijkaardige uitspraken geweest. De regels rond de ziekteuitkering zijn minder duidelijk. Die is gebaseerd op de gezinstoestand op basis van informatie uit het rijksregister.

Hetzelfde geldt voor de inkomensgarantie voor ouderen. Maar ook daar zet een uitspraak van het Gentse Arbeidshof uit 2015 dat op losse schroeven. De Rijksdienst voor Pensioenen had een vrouw als samenwonende geklasseerd omdat ze een verdieping van haar huis verhuurt en die huurder zich daar had laten domiciliëren. De rechtbank oordeelde dat die vrouw het recht had om een tegebewijs te leveren middels een maatschappelijk verslag van het OCMW.

“De trend is duidelijk om alternatieve samenlevingsvormen te aanvaarden, en meer rekening te houden met de intentie van de betrokkenen om al dan niet een huishouding te vormen”, besluit Thienpont van het ABVV. 

take down
the paywall
steun ons nu!