Eind 2020 organiseerde Uber een zogenaamd ‘burgerinitiatief’ in Californië als reactie tegen de wet (Voorstel 22, waarvan de verenigbaarheid met de grondwet momenteel in twijfel wordt getrokken). Een vertoning onder het mom van het democratische belang. Blijkbaar kunnen wetten voortaan worden gekocht.

Het is gemakzuchtig en niet eerlijk om te doen alsof dit allemaal verleden tijd is, zoals Uber beweert.

• Platformen zoals Uber hebben vandaag zo’n sterke invloed omdat hun strategie erin bestond zich op een sterke en brutale manier te vestigen en onmisbaar te worden. Het lijkt wel alsof we een dictator horen spreken die, nadat hij de helft van zijn buurland is binnengevallen, om vrede roept nu hij eindelijk heeft wat hij wil.
• Platformen hebben nog nooit zo sterk tegenwicht proberen te bieden aan de verschillende wetsvoorstellen die eindelijk hun activiteiten willen erkennen en legaliseren, maar dan binnen een minimumkader. Zelfs dit minimum lijkt nog te veel:
  • Het Brussels Gewest is de taxisector aan het hervormen en voelt daarbij de hete adem in zijn nek van de arresten die aantonen dat het Ubersysteem onwettig is. De bedoeling is om de platformen officieel te maken, maar het kader (nl. de numerus clausus, d.i. hoeveel chauffeurs er mogen rondrijden) lijkt nog te eng voor Uber. Het Amerikaanse bedrijf schrikt er niet voor terug om in te spelen op regionale verschillen en auto’s uit de andere gewesten in te zetten om de Brusselse markt te laten ontploffen.
  • De Belgische regering is van plan om binnenkort te stemmen over de ‘arbeidsdeal’. Hierin wordt ook een hoofdstuk aan de platformeconomie gewijd. De arbeidsdeal wil het ‘vermoeden van loondienst’ invoeren voor medewerkers van platformen die het werk organiseren (zoals Uber en Deliveroo) en zo verhinderen dat steeds meer medewerkers in een precaire situatie terechtkomen. Alleen heeft de lobbymachine van de platformen, met bepaalde volgzame kabinetten als spreekbuis, het wetsvoorstel volledig uitgehold. Het Parlement zal dus stemmen over een lege doos. We evalueren binnen een jaar: als er niets veranderd is, laat de regering zien hoe sterk ze zich laat beïnvloeden door een efficiënte en vernietigende lobbymachine.
  • Op Europees niveau is een ontwerprichtlijn ingediend die ook een vermoeden van loondienst zou invoeren onder bepaalde voorwaarden. Alleen wordt er momenteel met man en macht gestreden om de richtlijn uit te hollen, net zoals in België is gebeurd. Ook hier hebben de platformlobbyisten hun politieke tussenpersonen.

De platformen (en sommige van hun bondgenoten) weten dat zij de regels opstellen voor hoe er in de toekomst wordt gewerkt. Weldra zullen hun regels overal de regel zijn. Politici moeten hun gedrag aanpassen. Wanneer bepaalde onder hen meegaan met de platformen (sommigen uit gedienstigheid, anderen uit naïviteit), zijn de anderen blij dat ze “het geprobeerd hebben”. De Uber files leggen de hypocrisie bloot van een paar spelers die alleen hun eigen belangen nastreven en zeker niet de vooruitgang van de mensheid. Ze moeten dan ook een ‘wake-up call’ zijn.