Sinem Sahin, wiens klasgenoten gearresteerd zijn wegens politiek activisme, spreekt op een solidariteitsbijeenkomst. (foto: Lindsay Oda/IPS)
Nieuws, Turkije, Koerden, Pkk, AKP -

Turkse student mag niet politiek actief zijn

ISTANBUL — Mensenrechtenactivisten in Turkije zeggen dat de strenge antiterrorismewetten in het land verantwoordelijk zijn voor de opsluiting van honderden studenten die kritisch zijn over de behandeling van de Koerdische minderheid in het land.

woensdag 18 juli 2012 19:32
Spread the love

Ahmet Saymadi wandelt een café binnen, schudt enkele vrienden losjes de hand en gaat achter een computer zitten. Als hij na een tijdje een theepauze neemt, legt hij een cd-rom op tafel met de namen van alle 768 studentenactivisten die momenteel in Turkse gevangenissen zitten.

Saymadi werkt al een jaar aan een rapport. Het aantal politiek actieve jongeren dat achter de tralies zit, is in die tijd alleen maar gestegen. Mensenrechtenactivisten beweren dat de strikte antiterrorismewetgeving in het land ertoe leidt dat studenten die protesteren tegen de behandeling van de Koerdische minderheid in het land, al snel vervolgd worden.

PKK

Vorige maand werden twee studenten van de Technische Universiteit Yildiz vrijgelaten na protesten van honderden demonstranten bij de rechtbank van Ça?layan. De twee, Baran Nay?r en Ali Deniz K?l?ç, hadden bijna tweeënhalf jaar vast gezeten.

Hoewel ze zelf niet Koerdisch zijn, werden ze opgepakt omdat ze hadden gedemonstreerd tegen de opheffing van de Koerdische Nationale Partij in 2009 omdat die banden zou hebben met de Koerdische Arbeiderspartij (PKK).

Academici, mensenrechtenactivisten en leden van de seculiere oppositiepartij Republikeinse Volkspartij (CHP) maken zich zorgen over het aantal jongeren dat vastzit en de agressieve houding van de overheid ten opzichte van kennelijke opponenten.

Tussen 2005 en 2007 amendeerde de regerende Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) verschillende wetten, waarna het aantal jongeren dat werd aangehouden op grond van “terroristische activiteiten” sterk steeg.

“De Turkse staat kent een geschiedenis van draconische strafwetten”, zegt Mehmet Karli, hoogleraar internationaal recht aan Galatasaray-universiteit. “Onder de AKP is dat verergerd.”

Anonieme getuigen

De antiterrorismewetten worden ook gebruikt om journalisten, artiesten, activisten en zelfs parlementariërs die niet tot de AKP behoren, te arresteren op verdenking van betrokkenheid bij de PKK of andere Koerdische groepen, of betrokkenheid bij Ergenekon, een ultranationalistische organisatie.

Olguner Olgun, een advocaat die werkt voor gearresteerde studenten, zegt dat 90 procent van de gedetineerden Koerdisch is. Bijna de helft daarvan is gearresteerd wegens het opeisen van rechten voor de Koerden.

“Er bestaat een serieus probleem als het gaat om de rechten van Koerden in Turkije”, zegt Karli. “Sommige studenten uiten hun ontevredenheid daarover. Maar het feit dat er een PKK is, wil niet zeggen dat alle Koerden daar lid van zijn of betrokken zijn bij gewelddadige activiteiten.” Hij zegt meer dan tweehonderd aanklachten te hebben doorgenomen, maar tot nu toe geen enkel verband met gewelddadige activiteiten te hebben gevonden.

Omdat substantieel bewijs van geweld meestal ontbreekt, citeren aanklagers vaak anonieme getuigen die omschreven worden als ‘patriot’, en die relevante informatie aan de staat verschaffen over verdachten.

Alles variërend van berichten op Facebook tot sms’jes kan als bewijs gebruikt worden, zegt Olguner. Naar anonieme getuigen kan moeilijk onderzoek worden gedaan, waardoor het moeilijk is hun beweringen in twijfel te trekken in de rechtszaal.

Schorsingen

In terrorismezaken geldt in Turkije de omgekeerde bewijslast: iemand is schuldig totdat het tegendeel is bewezen. Gemiddeld zijn er zes hoorzittingen voordat een uitspraak wordt gedaan. In het geval van Nay?r and K?l?ç was er sprake van twee hoorzittingen per jaar. Gezien die statistieken, zit een student al snel drie jaar vast voordat een zaak wordt afgerond.

Gearresteerde studenten krijgen bovendien vaak te maken met disciplinaire maatregelen van de universiteit waar ze studeren. Het Turkse bestuursorgaan voor hoger onderwijs, YOK, criminaliseert “ideologische activiteiten.” Studenten krijgen waarschuwingen, worden geschorst en soms zelfs uitgesloten van onderwijs als ze betrapt worden op politieke activiteiten die de overheid onwenselijk acht.

Solidariteitsprotesten

In het hele land zijn solidariteitsgroepen actief die aandacht vragen voor de zaken van de gedetineerde studenten. Ze zetten brieven van gevangen studenten online, vertalen die in het Engels en hopen dat andere landen, met name die in de Europese Unie, druk zullen uitoefenen op de Turkse regering.

“Het is erg moeilijk in de Turkse media aandacht te krijgen voor deze zaken”, zegt Saymadi. “Zij werken voor de AKP en vertellen niet de waarheid aan het publiek.”

Nieuws over de studenten is wel te vinden op onafhankelijke blogs, Facebookgroepen en linkse nieuwssites. Hoewel de meeste universiteitsbesturen politiek protest afkeuren, worden er nog steeds demonstraties gehouden. Tot nu toe zijn 62 aangeklaagde studenten vrijgelaten.

take down
the paywall
steun ons nu!