En ja dit is geen grapje, maar Turkije is weer boos, bozer en nog bozer. Op wie? Nederland lijkt het pispaaltje van het Turkse diplomatieke faillissement te worden. Vorig jaar was Turkije ‘not amused’ omdat een minister geen toestemming kreeg om tegen alle diplomatieke fatsoensregels in, in ons land een verkiezingscampagne te voeren vanwege een dubieus referendum in Turkije. En de afgelopen dagen was dus Turkije weer boos omdat de Tweede Kamer de Assyrische/Armeense/Griekse genocide heeft erkend. Maar de Assyriërs en Armeniërs in Twente bedanken via stille diplomatie de Tweede Kamerleden. Als nabestaanden van de slachtoffers van 100-jaar geleden, zijn zij paradoxaal genoeg in deze de lachende derde.
Historie
Tot de Eerste Wereldoorlog werden het huidige Turkije en de omringende Arabische landen geregeerd door de Turkse Sultans. Het Ottomaanse Rijk was multie etnisch, maar eind 19de eeuw en begin 20ste eeuw kwamen verschillende volkeren steeds meer in opstand tegen het centrale gezag van het Rijk. Om dit proces tegen te gaan, namen in 1908 jonge officieren feitelijk de macht over van de Sultans. De nieuwe machthebbers van het Ottomaanse Rijk traden hard op tegen elke vorm van onafhankelijkheid. Met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 verloor het Ottomaanse Rijk als bondgenoot van de Duitsers steeds meer terrein. De Engelsen brachten de Arabieren in stelling om zich af te scheiden van het Turkse Rijk en in de Kaukasus leden de Turken ook verliezen. De nieuwe jonge officieren waren bang dat de christelijke minderheden (Assyriërs en vooral de Armeniërs) in het binnenland van het Rijk in opstand zouden komen. Om dit ‘gevaar’ voorgoed te bezweren werd een plan ontwikkeld om het Rijk voorgoed van haar oorspronkelijke christelijke eigenaren te ontdoen. De Assyriërs en Armeniërs noemen dit plan de eerste genocide van de 20ste eeuw. (Vijfentwintig jaar later volgde de Holocaust.) Turkije ontkent inmiddels niet dat er veel doden zijn gevallen, maar spreekt eerder van een soort binnenlands conflict, waarbij aan beide kanten slachtoffers zijn gevallen. Getuigen van het eerste uur en onafhankelijke historici stellen de christenen in het gelijk en spreken de laatsten als deskundigen van een regelrechte genocide. Turkije verzet zich tegen die erkenning omdat de nabestaanden en vooral de huidige Armenië een forse schadevergoeding zullen opeisen. Zo zijn er destijds heel veel dorpen en landstukken van de Assyriërs en Armeniërs door islamitische Turken en Koerden geconfisqueerd.
Koeien
Turkije is dus weer boos, maar wat kan het land eigenlijk (nog) doen? De ambassadeur uitwijzen en terugroepen? Dat is helaas niet mogelijk. Nederland heeft formeel haar ambassadeur onlangs teruggetrokken en de Turkse ambassadeur is het zelfde lot beschoren. Om toch enig blijk van hun frustraties te tonen, werd een ambtenaar van de Nederlandse ambassade op het matje geroepen door de Turkse regering. Of moet Ankara een hopeloze actie weer gaan herhalen om Nederlandse geïmporteerde koeien uit te wijzen? Het Rijk van welleer doet dus zaken met een ambtenaar om haar ongenoegen kenbaar te maken en eventueel dreigen met het terugsturen van mooie Hollandse koeien. Conclusie: Turkije is onderleiding van Erdogan diplomatiek en politiek internationaal volledig failliet.
Dit faillissement is in verschillende opzichten steeds meer zichtbaar aan het worden. Zo lijkt Turkije onderleiding van Erdogan de richting van wijlen Saddam, Assad en de Ayatollahs in Iran te slaan. Richting het oosten! ‘Vaarwel het Westen en Islam ‘first’ om in de termen van Trump te spreken’, is de huidige mantra van Erdogan en zijn aanhangers. De verwijdering van het Westen is nu compleet. Wijlen Ataturk, de oprichter van de Republiek in 1923, zal dezer dagen ongetwijfeld weer in zijn kolossaal mausoleum ook erg boos richting het presidentieel paleis van Erdogan kijken. Het erfgoed van Ataturk raakt elk dag verder afgebrokkeld.
Het waren de Assyrische, Griekse en Armeense christenen die 100-jaar geleden (de restanten van) het Rijk de stuipen op het lijf joegen. Met de moordpartijen van toen dachten de jonge officieren het probleem voorgoed te hebben opgelost. Niet wetende dat hun erfgenamen ruim een eeuw later vanuit Twente de opvolgers van de jonge Sultans met stille diplomatie via een onvermoeibaar Kamerlid Voordewind vanuit de periferie van de Noordzee hun diplomatieke faillissement aan de wereld zouden tonen.
Kunnen nog de aanhangers van Erdogan in Nederland hem een vaderlijk advies geven om aan dit moeras te ontsnappen? Die kans is helaas klein als wij de houding van een Erdogan aanhanger en tevens Kamerlid Kuzu de afgelopen dagen mogen aangschouwen. De blinde liefde van de aanhangers van Erdogan in Twente en de rest van Nederland neemt extreme vormen aan. Het lijken wel de jaren 30-40 van de vorige eeuw in Duitsland. Ook toen werd een man veel te veel vereerd. Erdogan’s aanhangers in Nederland blijven in navolging van hun leider in Ankara dan ook de genocide ontkennen. Wellicht (niet?) wetende dat een Assyrische buurtgenoot in Twente deze houding als ongekend, oneerlijk en pijnlijk ervaart.
Abraham beth Arsan, freelance-journalist en tevens een slachtoffer van de Assyrische genocide. Zijn grootouders hebben de genocide overleefd en hebben hem opgevoed met de gruwelijke verhalen van toen.
