Turkije en Griekenland even verenigd door natuurramp?

Op 30 oktober werden het Griekse eiland Samos en nabijgelegen Turkije getroffen door een zware aardbeving en een tsunami, met tientallen doden, honderden gewonden en ontelbare vernielde woningen tot gevolg. Samos is reeds zwaar getroffen door jarenlange sociale inlevering, de vluchtelingencrisis en het in elkaar geklapte toerisme door de pandemie. Bruno Tersago geeft een voorlopige stand van zaken op het geteisterde eiland.

maandag 2 november 2020 16:06

Spread the love

Samos, rechts midden op de kaart, in de Egeïsche Zee op 2 kilometer van de Turkse kust, heeft 33.000 inwoners op een eiland van 44 op 20 kilometer. Map: googlemaps.com

Na de dodelijke aardbeving van vrijdag 30 oktober, werd de noodtoestand voor 6 maanden afgekondigd op het Griekse eiland Samos. Ook op het nabijgelegen eiland Chios heerst de noodtoestand, tot de bevoegde diensten alle huizen en kerken, het wegennet, de waterleidingen en de havens van de eilanden gecontroleerd hebben. Ten westen van Samos, op het eiland Ikaria, is de elektriciteit uitgevallen en hebben aardverschuivingen het wegennet beschadigd.

De beving van 7 op de schaal van Richter eiste minstens 27 doden en honderden gewonden aan de Turkse kust, maar ook op Samos zijn helaas doden te betreuren. Twee tieners, 15 en 17 jaar oud, raakten verpletterd door de muur van een oud gebouw die instortte net toen ze voorbijkwamen. Ze werden hand in hand teruggevonden. Een deel van de kerk van Karlovasi, een havenstadje op de noordkust van het eiland, is ingestort en heel wat huizen zijn vernield.

De Civiele Bescherming controleert de huizen. Foto: www.samos24.gr

Na de beving overspoelde een tsunami het havenstadje Vathy. Het water in de huizen aan de dijk reikte tot 1 meter hoog. De tsunami richtte nog meer schade aan: meubels, materiaal, elektronische toestellen en zo meer werden de zee in gesleurd. Het strand van Kampos aan de noordkust is 9 centimeter ingezakt.

Zwaar beschadigde kerk van Karlovasi. Foto: www.samos24.gr

Door de aardbeving zag Grieks premier Mitsotakis zich genoodzaakt de aankondiging van nieuwe coronamaatregelen met een dag uit te stellen. De civiele bescherming en het leger werden naar Samos gestuurd om de schade op te meten en tenten op te zetten voor mensen die voorlopig nog niet in hun huizen kunnen wegens instortingsgevaar.

Na de grote beving van vrijdag werden al honderden naschokken geregistreerd, sommige tot 5 op de schaal van Richter. Het zal nog weken duren voor een inventaris is opgemaakt en voor aan schadevergoeding kan worden gedacht.

“Aardbevingsdiplomatie”

Turkije en Griekenland leefden de afgelopen maanden op erg gespannen voet, maar rampen zoals die van afgelopen week zorgen regelmatig voor “aardbevingsdiplomatie”. Eerste minister Mitsotakis belde premier Erdogan om zijn rouw te betuigen voor de Turkse slachtoffers en Erdogan bood op zijn beurt zijn solidariteit en hulp aan. Of dit tot wezenlijke veranderingen zal leiden in de relaties tussen beide landen, zal nog moeten blijken.

Op Samos, in het bijzonder in het havenstadje Vathy, is er voornamelijk schade aan oude huizen. Een deel van de huizen daar is verlaten omdat de bewoners zo goed als permanent verhuisd zijn naar de grootsteden op het Griekse vasteland of naar zelfs het buitenland, op zoek naar een job en een betere toekomst. Door de aanhoudende financiële crisis kunnen veel mensen hun huizen ook niet meer onderhouden, een probleem dat zich in de rest van het land ook laat zien.

Dan is er nog de kwestie van erfenissen. Het is een sterke Griekse traditie huizen binnen de familie te houden, maar door de verhoogde belastingen op onroerend goed – opgelegd om de financiële doelstellingen te halen die de EU heeft opgelegd – laten vele Grieken de ouderlijke woning aan haar lot over. Sommigen gaan zelfs zo ver om hun huizen niet langer als erfenis te aanvaarden: ze schenken ze aan de staat, die ze verder ook laat verkommeren.

Het is een bekend probleem in heel Griekenland, waar niet meteen een oplossing voor is. Mocht een dergelijke beving zich nabij Athene hebben voorgedaan, zouden daar zeker honderden dergelijke verlaten woningen zijn ingestort.