De blufpoker van de Amerikaanse president bereikte gisteren een ongezien hoogtepunt. Geïnterviewd door Fox News met de vraag of de VS studentenvisa zou weigeren aan Chinese studenten in gevoelige wetenschappen antwoordde Trump: ‘Er zijn veel dingen die we kunnen doen. We kunnen de gehele relatie afbreken en dat zou een besparing opleveren van 500 miljard dollar’.

Het idee van Steve Miller om Chinese studenten te weren in gevoelige wetenschappen dateert uit 2018 en werd uiteindelijk niet toegepast. Het mankeert echter niet aan recente wrijvingspunten tussen Trump en China, vooral wegens de hoge tol aan mensenlevens die Covid-19 in de VS eist. Zowel de president als BuZa-minister Pompeo hebben de schuld voor het virus in de schoenen geschoven van een lab in Wuhan. Noch de wetenschap noch de VS-inlichtingendiensten noch die van de Five Eyes-landen ondersteunen echter deze veronderstelling. In Frankrijk besloot zelfs een studie van het Albert Schweitzer Hospital in Alsace dat een eerste Franse geval van Covid-19 zou dateren van 16 november, nog eerder dan in Wuhan.

Maatregelen

President Trump ondertekende donderdag een uitvoeringsbesluit dat het US International Development Finance Corporation machtigt leningen aan VS-maakwerkbedrijven te verschaffen als ze hun toeleveringsketens terug naar Amerika brengen. In zijn interview met Fox News zei de president nog dat hij laat nagaan of de Chinese bedrijven die naar de VS-beurs willen komen, gedwongen kunnen worden de VS-boekhoudkundige regels te volgen. Want wat er gebeurt, vervolledigde de president, is dat ze dan uitwijken naar Londen of Hongkong. Alibaba heeft naast de VS-beurs al een tweede notering in Hongkong.JD.com en Netease zijn hierover nog in discussie met Hongkong. SMIC keerde naar thuishaven Shanghai terug voor notering.

Ook op aandringen van president Trump heeft het grootste VS pensioenfonds Federal Retirement Thrift Investment Board haar plannen opgeborgen om meer in Chinese bedrijven te gaan investeren. Minister Pompeo gooide donderdag nog wat olie op het vuur door zijn bewering ‘terwijl de VS en zijn bondgenoten een collectief en doorzichtig antwoord voorbereiden om levens te sparen, blijft de Volksrepubliek wetenschappers, journalisten en burgers het zwijgen opleggen wat de gevaren van de gezondheidscrisis verergerde’. De werkelijkheid verschilt nogal van Pompeo’s wensdroom. Sinds Covid-19 vraagt Australië zich af of de VS nog een betrouwbare partner kan worden geheten.

Economisch

Zopas heeft de Rhodium Group de investeringscijfers bekend gemaakt die China vorig jaar in de VS verrichtte. Met 5 miljard dollar investeringen is dit het laagste cijfer sinds 2008. In 2016 bedroeg het cijfer nog 50 miljard. In China gaan bij haviken ook stemmen op om de in januari afgesloten handelsovereenkomst met de VS te herzien. Hierop heeft president Trump alvast geantwoord niet geïnteresseerd te zijn. In deze overeenkomst heeft China zich verbonden om over twee jaar gespreid voor 200 miljard dollar meer producten in te voeren. Door de coronacrisis komt dit ook in het gedrang. Douanestatistieken wijzen uit dat de Chinese invoer uit de VS in april met 11,1 procent daalde. De Californische havens die de toegangspoort vormen voor de Chinese invoer voorspellen dat 48 vrachtvaarten tussen april en juli zouden geschrapt worden, een toename met 380 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar.

Bron: Rhodium Group

Wat het verleggen van de toeleveringsketens uit China betreft, worden enkele fabrieken naar Vietnam, Cambodja of buurlanden overgeplaatst. Voor de meeste ondernemingen blijft China zowel aantrekkelijk als afzetmarkt wegens de groeiende koopkracht van de middengroepen als dat het als productieland gegeerd is om zijn goede infrastructuur en hoog opgeleide werkkrachten. Apple denkt er zelfs aan zijn bevoorrading uit China op te drijven. Ook Toyota en andere Japanse producenten gaan volgens This Week in Asia niet in op het voornemen van de Japanse regering om in navolging van Trump de productie terug naar eigen land te verhuizen. Marketwatch.com citeert analisten van Morgan Stanley die het weinig waarschijnlijk vinden dat bedrijven hun werkplaatsen gaan verhuizen want het geld ontbreekt momenteel.

Pers

De krant Global Times vraagt zich af of president Trump helemaal gek is geworden. Voor de krant is ‘zijn gedrag een wanhoopspoging om te verhinderen dat de publieke opinie zich tegen hem keert wegens zijn gebrek aan verantwoordelijkheid’. De krant is er gerust in dat de tijd zijn administratie een lesje zal leren. Toch vindt het blad dat China zich moet voorbereiden op een gedeeltelijke of gehele afkoppeling tussen de twee landen in vitale sectoren.

Indien de VS eenzijdig de banden zou afbreken zal de VS een hogere prijs betalen, meent Global Times. Het staaft deze bewering met de cijfers dat 75 procent tot 80 procent van de Chinese fabrikanten afgestemd zijn op de Chinese markt en de 2 procent tot 5 procent die leveren aan de VS gemakkelijk geabsorbeerd kunnen worden in de Chinese markt.

Shen Yi van Fudan University vergelijkt Trump met iemand die toont ’s nachts niet bang te zijn bij het passeren van een kerkhof. ‘Omdat hij mentaal niet stabiel is, zou het Chinese publiek de presidentiële bluf enkel als een grap beschouwen’, er aan toevoegend dat geen enkele president, zelfs niet tijdens de Koude Oorlog zo’n belachelijke uitspraak tegen China uitte.

De woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken sprak meer verzoenende taal door de noodzaak te beklemtonen van stabiele relaties. Omdat de VS-administratie echter een verdere boycot van Huawei beoogt en een eventueel verbod voor het Taiwanese TMSC aan het vasteland levert, bereidt China tegenmaatregelen voor, aldus nog Global Times. Het ministerie van Handel is klaar met het opstellen van een zwarte lijst van VS-bedrijven waarvoor het waarschuwt. Amerikaanse bedrijven die sterk van China afhankelijk zijn zoals Apple, Qualcomm, Cisco en Boeing zouden zich aan meer controles mogen verwachten en de bestellingen bij Boeing zouden gestopt kunnen worden, aldus nog het hoofdartikel van het blad vandaag.

Bronnen:

Global Times, FT, SCMP, Global times

Dit artikel is eerder gepubliceerd op chinasquare.be.