Het is merkwaardig hoe snel je gewoon wordt aan
veranderingen in je omgeving. Als er nieuwe winkels komen in de Steenstraat,
dan ben je al snel vergeten welke winkels er voorheen hun intrek hadden
genomen. Met de Triënnale heb ik hetzelfde: de kunstwerken staan er nog maar
een kleine maand en toch lijkt het alsof ze er altijd zijn geweest.
Neem nu die gevallen hoogspanningsmast in de rei naast Oud
Sint-Jan (waar de doden dezer dagen met afgestroopt vel opendeur houden). Toen
ik daar gisteren langs liep, dacht ik venijnig: hoe lang zal het nog duren voordat
ze dat ding weer recht zetten? Het
kunstenaarscollectief HeHe dat deze ingreep bedacht, wil dat we bij het zien
van die omgevallen mast stilstaan bij de infrastructuur van onze elektriciteitstoevoer.
Want een middeleeuws ogende stad en elektriciteit: wat een anachronisme!
Nu moet je de hersenkronkels van zo’n kunstenaarscollectief met
een korrel zout nemen, want de megalomanie druipt alleen al van hun naam af. Ze
noemen zich een collectief, maar eigenlijk zijn ze maar met zijn tweetjes: Helen Evans & Heiko Hansen. Het werk aan
Oud Sint-Jan noemen ze een fremdkörper en volgens de brochure was het hun
bedoeling om met die geknakte pyloon een schokeffect te veroorzaken. Maar wat
zou het? Er rijden ook auto’s in de stad, beste He & He, en aan elke gevel
zie je de kabels voor de kabeltelevisie. Dat zijn ook fremdkörpers en geen mens
die er bij stilstaat.
Ik weet natuurlijk al langer dan vandaag dat veel
(hedendaagse) kunst hersenverblinding is en dat de kunstenwereld een dictatuur
is met zelfverklaarde kunstkenners die hun visie willen opdringen. Het zou niet
ondenkbaar geweest zijn dat lokale, onbekende kunstenaars de Brugse Triënnale
voor Hedendaagse Kunst een plausibele invulling gegeven hadden, maar dan miste
je natuurlijk het prestige en bijgevolg de interesse van de internationale
pers. Voor curatoren is het veel makkelijker om een rist bekende namen carte
blanche te geven. Als hun werken tegenvallen kun je nog altijd schermen met hun
internationale naambekendheid (binnen de kringen weliswaar).
HeHe ontwierp in
het verleden een zeiltreintje (een soort zeilboot dat zich op treinrails
verplaatst) in het kader van hun project ‘Artist Rail Network’, een manifest
waarmee ze opkwamen voor het vrije gebruik van treinrails voor artistieke
doeleinden. In 2012 bedekten ze de Maasvlakte in Rotterdam met 75 ton rood
zand. Het jaar ervoor maakten ze een futuristische vuurtoren die werkte op
zonnepanelen. Op de tentoonstelling ‘Monadisme’ in Parijs lieten ze rook uit
een stopcontact ontsnappen en in Norwich mocht een vliegtuig over een
hoogtekabel glijden. In Ivry-sur-Seine lieten ze groene rook uit een
fabrieksschoorsteen ontsnappen. Ze maakten ook veel voorwerpen (zoals een
T-shirt van tuinkers en een piezowax, een kabel waarvan mij niet duidelijk is
waarvoor ze dient) die ze verkochten als kunst. Een kunstenaar is een merknaam
geworden.
Het wordt meer en
meer duidelijk dat veel hedendaagse kunst afglijdt naar entertainment voor een
elitepubliek van fijne luitjes die alles slikken van een bepaald merk. Door hun
deelname aan de Brugse Triënnale wordt die merknaam nog versterkt, want het cv
is hun visitekaartje. Dankzij dat visitekaartje zijn ze trouwens ook in Brugge
terechtgekomen.
