BTB lijkt daarmee een flinke bocht te maken. Tot nu toe had de vakbond, net als de andere bonden, gesteld dat platformwerkers als gewone werknemers moesten gezien worden, met dezelfde rechten, tenzij duidelijk kon aangetoond worden dat ze als zelfstandigen werkten. Een zogenaamde ‘derde weg’, het peer-to-peer-statuut waarbij de platformwerker als zelfstandige werkt met een aantal bijkomende beschermingselementen zoals een verzekering, vond BTB niet zinvol.

Het nieuws over het akkoord werd negatief onthaald door de andere vakbonden en belangenverdedigers van platformwerkers. De liberale vakbond ACLVB liet weten geen geïnstitutionaliseerde dialoog aan te willen gaan met een onderneming die een economisch model voorstaat dat volledig haaks staat op het model dat de arbeidsverhoudingen in ons land regelt. ACLVB waarschuwt dat de weg die BTB kiest ertoe kan leiden dat het peer-to-peer-statuut in de praktijk geaccepteerd wordt. Ook het ACV gaat nog niet aan tafel met de multinational.

Uber kijkt nu anders naar vakbonden

Tom Peeters van BTB wil gerust antwoorden op de kritiek: “Er is opgeroepen om onze vakbond met mails te bestoken tot we het akkoord opzeggen. Wel, tot nu toe heb ik geen enkele mail ontvangen. We blijven bij ons akkoord met Uber.”

Tom, enkele maanden geleden nog bracht een internationale groep van onderzoeksjournalisten de Uber Files uit, waaruit blijkt hoe het bedrijf de wet probeert te omzeilen en hoe ze de politiek van de verschillende landen in de Europese Unie bewerken met intensief lobbywerk. Is de werkwijze van Uber genoeg veranderd?

“Ik denk het wel. De CEO van Uber, Travis Kalanick, is opgestapt. Uber heeft  daarna het geweer van schouder veranderd. Ze kijken voortaan anders naar de vakbonden. Dat blijkt ook uit het akkoord dat Uber met de ITF sloot.”

Steunt BTB nu het zogenaamde peer-to-peerstatuut?

“Wij blijven tegen. Ofwel ben je werknemer, ofwel zelfstandige. En de norm bij platformwerk blijft dat het om werknemers gaat. Wij zijn ook tegen de zogenaamde bijkluswet. Dat is een wet die bedoeld is om mensen te laten vergoeden voor kleine prestaties, bijvoorbeeld voor wie in zijn vrije tijd helpt in een sportclub. Maar de wet maakt het ook mogelijk dat platformen zoals Uber hun chauffeurs betalen via het peer-to-peer-statuut. Voor ons kan dat niet.”

Platformwerkers organiseren

Ik begrijp dat er tussen BTB en Uber niet langer over het loon van de platformwerkers onderhandeld wordt. Waarom niet?

“Wij sluiten loononderhandelingen niet uit, maar de bedoeling is nu eerst om rond de tafel te gaan zitten, zoals bij andere werkgevers. We willen dat mensen die voor Uber werken hun stem kunnen laten horen. We krijgen nu de kans om hen te organiseren. Als we meer leden kunnen maken onder de platformwerkers, en als zij ons vragen om over de lonen te onderhandelen, dan gaan we dat natuurlijk doen. Wat daarna komt zien we wel, dat hangt af van de krachtsverhoudingen. We gaan stap voor stap en onze bedoeling is dat de chauffeurs aan een goed loon en in een goed statuut kunnen werken.”

Andere vakbonden en belangenverdedigers weigeren momenteel de dialoog met Uber. Wat vind je van hun houding?

“Wij hebben onze visie op sociaal overleg, zij de hunne. De eisen van de platformwerkers zijn dat het statuut verbeterd wordt, dat de platformwerkers werknemers worden en dat er sociaal overleg komt, en dat de werkers zich kunnen organiseren in een vakbond. Met dit akkoord realiseren we twee van die vier eisen, dat is 50 procent. Ik vind dat goed onderhandeld.”

“Extremisten willen alles of niets, wij zijn voor overleg en vooruitgang. Wij kijken naar positieve zaken, en we blijven eisen dat het peer-to-peer-statuut verdwijnt. Uber is voor ons een werkgever als een ander. Sociaal overleg is samen rond de tafel zitten in het belang van werknemers. Wie daar een probleem mee heeft, moet naar de relevantie van zijn eigen werk kijken. Zij zitten niet rond de tafel en kunnen niet tot resultaten komen. Onze impact is nog niet heel groot, maar groter dan een jaar geleden. Door meer leden te werven wordt ze nog groter. Dat is zo in alle bedrijven, ook bij Uber.”