Het nieuwe Oxfam-rapport Rigged Reform onthult dat Amerikaanse multinationals steeds vaker gebruikmaken van belastingparadijzen. Bovendien zetten ze politici enorm onder druk om nog meer belastingvoordelen in de wacht te slepen.

Het rapport waarschuwt ook dat door de hervormingen van het Amerikaanse belastingsysteem die president Trump voorstelt, overheden wereldwijd onderling de strijd om de vennootschapsbelasting te verlagen nog zullen opvoeren. Overheden over de hele wereld, waaronder ook ontwikkelingslanden, lopen door deze fiscale concurrentiestrijd miljarden aan belastinginkomsten mis.

Het rapport stelt vast dat:

• De 50 grootste Amerikaanse bedrijven gebruikmaken van een netwerk van tenminste 1.751 dochterondernemingen in belastingparadijzen. Zij registreerden daardoor tussen 2009 en 2015 circa 1,6 biljoen dollar winst in belastingparadijzen. Ten opzichte van 2014 is dat een toename van 200 miljard dollar en 143 dochterondernemingen die geregistreerd zijn in belastingparadijzen.
• De 50 multinationals gaven in de periode 2009-2015 2,5 miljard dollar uit aan het beïnvloeden van de Amerikaanse overheid. Hiervan werd 352 miljoen dollar besteed aan het lobbywerk voor fiscale voordelen. Dit hielp hen om 423 miljard dollar aan belastingvoordelen te krijgen. Oxfam schat in dat elke dollar die deze bedrijven investeerden in het lobbyen voor gunstiger belastingregels, 1.200 dollar aan belastingvoordelen opleverde.
• Een door Trump geplande belastingmaatregel zou de 50 grootste bedrijven een eenmalige belastingkorting opleveren van 312 tot 327 miljard dollar. Hier stopt het niet. Trump plant verder nog vergaande hervormingen zoals een verlaging van de belastingtarieven en andere fiscale voordelen.

Het Oxfam-rapport toont aan hoe de fiscale hervormingen die president Trump voorstelt in de eerste plaats de rijksten in de maatschappij bevoordelen. Dit ten koste van de armste gemeenschappen, zowel binnen als buiten de VS. Ook de voorgestelde verlaging van de Amerikaanse vennootschapsbelasting, van 35 procent naar 15 procent, komt vooral multinationals ten goede.

Ook België onder druk

De vele belastingvoordelen en het voorstel om de vennootschapsbelasting in de VS te verlagen past binnen de vernietigende fiscale concurrentiestrijd die landen wereldwijd voeren om investeringen van bedrijven aan te trekken. Zo daalde het gemiddelde tarief voor vennootschapsbelasting van de G20-landen van 40 procent, 25 jaar geleden, naar minder dan 30 procent vandaag. Ook Europese landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Nederland en België, die onder leiding van minister Van Overtveldt de vennootschapsbelasting wil verlagen van 33,99 procent naar 25 procent, doen mee aan deze concurrentiestrijd.

Ook België ondergaat druk van deze grote Amerikaanse bedrijven. Zo zette de machtige Amerikaanse bedrijvenlobby “Amcham” de Belgische overheid vorig jaar onder druk om de vennootschapsbelasting te verlagen met behoud van de schadelijke notionele interestaftrek.

Maaike Vanmeerhaeghe, beleidsmedewerker ‘eerlijke belastingen’:

“Overheden moeten de fiscale concurrentiestrijd dringend stoppen. In plaats daarvan moeten ze samenwerken en multinationals verplichten hun eerlijke deel van de belastingen te betalen. Oxfam roept de Europese landen op om een leidersrol op te nemen en op het internationale toneel te pleiten voor fiscale transparantie en harmonisatie. Het is tijd voor politieke daadkracht en moedige politici die zich niet laten bespelen door de machtige bedrijvenlobby, maar wel door het algemeen belang.”