De community ruimte is een vrije online ruimte (blog) waar vrijwilligers en organisaties hun opinies kunnen publiceren. De standpunten vermeld in deze community reflecteren niet noodzakelijk de redactionele lijn van DeWereldMorgen.be. De verantwoordelijkheid over de inhoud ligt bij de auteur.

Toekomstoriëntering, een nieuwe kijk op hulpverlening aan mensen zonder wettig verblijf

Toekomstoriëntering, een nieuwe kijk op hulpverlening aan mensen zonder wettig verblijf

maandag 18 juli 2011 17:37
Spread the love

Van een humaan en evenwichtig migratiebeleid zijn we nog ver verwijderd. Wie met mensen zonder wettig verblijf werkt, zal dit zeker beamen. Maar hoe evalueren we onze eigen hulpverlening? Moeten we enkel grondrechten zoals medische zorgen en onderwijs verzekeren? Of begeleiden we deze mensen ook naar een uitweg voor hun illegaal verblijf? En wat betekent dit dan? Moeten we net als zij op de papieren wachten? Of zijn er andere aanknopingspunten mogelijk om tot een zinvol toekomstperspectief te komen.

Op 20 juni organiseerde Foyer samen Samenlevingsopbouw Brussel, Meeting en de twee Brusselse CAW’s, Archipel en Mozaïek een studiedag over toekomstoriëntering met mensen zonder wettig verblijf. De studiedag kreeg de steun van het Kruispunt Migratie-Integratie en van het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk.

Toekomstoriëntering

Toekomstoriëntering met mensen zonder wettig verblijf wil in tegenstelling tot het klassieke zoeken naar een verblijfsoplossing, mensen oriënteren in hun migratieproject. De eerste vraag is dus niet “Kan deze persoon in België papieren krijgen?”, maar wel: “Waarom ben je naar België gekomen?”, “Wat wou je bereiken?” en “Hoe heb je het aangepakt?”.

De bedoeling is uiteindelijk dat de cliënt een voor hen zinvol en realistisch toekomstperspectief kan uitwerken voor zijn migratieproject. In de praktijk betekent die vaak werken aan empowerment en het informeren over de mogelijkheden en beperkingen om de doelstellingen van het migratieproject te realiseren in België, het land van herkomst of elders. Wanneer het oorspronkelijk migratieproject niet realistisch is, kan met de cliënt naar alternatieven gezocht worden. Dit heeft mogelijk gevolgen voor zijn migratieobjectieven. De cliënt beslist daarover autonoom.

Samen met de Brusselse partners schreven we hierover een visietekst. Je leest er hoe we tot toekomstoriëntering gekomen zijn, wat het precies inhoudt en hoe je het in de praktijk kan toepassen.

Integrale hulpverlening

De partners van de studiedag hebben hun werking op elkaar afgestemd. Ze streven naar een integrale hulpverlening voor mensen zonder wettig verblijf. Deze samenwerking wordt door Foyer gecoördineerd.

De integrale hulpverlening:

– tracht om zo vroeg mogelijk in contact te komen met de doelgroep;
– verzekert hun basisrechten;
– werkt agogisch met groepen die hun situatie willen aankaarten bij de overheid;
– ondersteunt mensen in hun toekomstoriëntering.

Samenlevingsopbouw Brussel en Foyer bieden de hulpverleners ondersteuning bij het wegwerken van structurele knelpunten en bij het implementeren van toekomstoriëntering. Foyer ontwikkelde ook een kennisforum waar hulpverleners vragen aan elkaar kunnen stellen.

De studiedag

Met de studiedag wilden we in de eerste plaats onze visie op toekomstoriëntering delen met het werkveld. De 110 beschikbare plaatsen waren allemaal ingenomen door een mix van mensen uit het algemeen welzijnswerk, samenlevingsopbouw, integratiesector, ocmw’s, vrijwilligersorganisaties. Er waren ook organisaties die werken met specifieke groepen zoals asielzoekers, niet-begeleide minderjarigen en gedetineerden.

De reacties waren overwegend positief. De meeste mensen vonden het verrijkend, interessant en inspirerend. De feedback die we kregen was al even inspirerend. Hoe overtuigen we het beleid en de publieke opinie? Hoe beter samenwerken met de advocatuur voor meer verblijfsrealisme? Men stelde ook vast dat er nog maar weinig ervaring is met de toepassing van toekomstoriëntering. Er was in dit verband ook de vraag naar meer concrete instrumenten.

De studiedag eindigde met een reflectie van Didier Vanderslycke (Kerkwerk Multicultureel Samenleven). Hij stelde vast dat ondanks het negatieve klimaat t.a.v. migratie er in de hulpverleningssector een zekere dynamiek en gedrevenheid heerst om tot een positieve en evenwichtige aanpak te komen.

Toekomstoriëntering zou volgens hem niet beperkt mogen blijven tot mensen die illegaal in België verblijven. Alle mensen die ernstige problemen ondervinden bij de realisatie van hun migratieproject zouden er een beroep op moeten kunnen doen. Hiervoor zijn gespecialiseerde regionale centra noodzakelijk.

Hij pleitte er ook voor om goede afspraken met de Dienst Vreemdelingen te maken. Dit om toekomstoriëntering op het einde van het legaal verblijf kansen te geven. In afwachting moet het werk rond toekomstoriëntering verder geschraagd worden door meer praktijkervaring en wetenschappelijk onderzoek.

take down
the paywall
steun ons nu!