In
het rapport Mass Rape in Darfur van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) wordt melding
gemaakt van meer dan tweehonderd verkrachtingen van vrouwen en
meisjes eind oktober 2014, in een periode van 36 uur. UNAMID deed al
een eigen onderzoek en publiceerde op 10 november 2014 een verklaring
waarin stond dat “er geen bewijs was gevonden van of informatie
was ontvangen over beschuldigingen in de media tijdens de betreffende
periode”.

Woordvoerder
van de VN-secretaris-generaal Stéphane Dujarric stelde echter op 17
november 2014 dat de massale aanwezigheid van Soedanese militaire
politie in Tabit een goed onderzoek had bemoeilijkt. Hij riep op tot
“onbelemmerde” toegang tot het dorp om “een volledig
onderzoek” te kunnen doen. Op het moment dat het rapport van HRW
uitkwam, wachtte UNAMID nog op die toegang. De verklaring van 10
november 2014 staat nog steeds op de website van UNAMID, zonder
nadere toelichting

IPS
heeft UNAMID om een reactie gevraagd op het HRW-rapport over Tabit,
maar werd doorverwezen naar het VN-Departement voor Vredesmissies,
dat niet reageerde op het verzoek. Voormalig UNAMID-woordvoerder
Aicha Elbasri beschuldigde de missie eerder van gebrekkige
rapportages aan het VN-hoofdkantoor en de VN-Veiligheidsraad.

De
missie heeft volgens haar een geschiedenis van niet rapporteren van
verkrachtingen. “Het extreem tragische verhaal over Tabit
bevestigt wat ik al twee jaar aankaart.” Onenigheid over elkaar
tegensprekende rapporten over Tabit speelt ook bij de permanente
leden van de VN-Veiligheidsraad.

Inkrimping
UNAMID

Het
mandaat van UNAMID loopt op 30 juni 2015 af en de mogelijkheid
bestaat dat de missie wordt ingekrompen of teruggetrokken. Dat zou
betekenen dat burgers dan onbeschermd zijn voor het voortdurende
geweld. “Op dit moment wordt er gesproken over een
exit-strategie”, zegt Elbasri. “De Soedanese regering
oefent druk uit om deze missie te beëindigen. Dan zijn er geen
getuigen meer en kan zij haar misdadige werk afmaken.”

“De
VN moeten besluiten of ze achter hun missie staan om miljoenen mensen
in Darfoer te beschermen, of dat ze eenvoudigweg concluderen dat die
missie een mislukking is en dat ze de mensen in Darfoer achterlaten”, zegt Elbasri.

Ook
in het HRW-rapport worden vraagtekens gezet bij het inkrimpen van
UNAMID. “Dat proces wordt volgens sommige functionarissen
bepaald door verschillende factoren, inclusief de Soedanese
vijandigheid ten opzichte van de missie, de hoge kosten, de
ineffectiviteit als het gaat om het belangrijkste mandaat en de
perceptie dat het conflict in Darfoer tot bedaren komt en geen
robuuste vredesmacht meer nodig heeft”, zo staat in het rapport.
HRW wijst erop dat het terugtrekken van vredessoldaten een einde
maakt aan “het kleine beetje bescherming dat de bevolking
heeft”.

No-go-area

Eric
Reeves, Soedan-onderzoeker en analist, maakt zich ook zorgen over de
toekomst van UNAMID na juni 2015. “Wat er zal gebeuren is dat de
missie niet vernieuwd wordt, of vernieuwd wordt op een manier die
betekenisloos is”, zegt hij. “De missie kan nu al weinig
uitrichten, maar dit wordt nog dramatischer als Kartoem een
hernieuwde missie toestaat. Anders zouden ze eenvoudigweg de
terugtrekking van UNAMID eisen.”

Reeves
stelt dat een van de reden van de mislukking van UNAMID ligt in het
feit dat het een ‘hybride’ missie is. “Het zijn de Afrikaanse
landen die UNAMID nog steeds als succes neerzetten, die hier
verantwoordelijk zijn, maar ze nemen hun verantwoordelijkheid niet.”
Hij zegt na juni meer geweld tegen burgers te verwachten.

Volgens
Hamza Ibrahim, voorzitter van de buitenlandcommissie van de Darfur
People’s Association in New York, gaat het geweld in Noord-Darfoer gewoon door, ook op plaatsen waar
de bevolking vredesakkoorden heeft getekend met de regering. Zo
worden waterbronnen door overheidstroepen geconfisqueerd of
vernietigd. Als bewoners om hulp vragen, krijgen ze van UNAMID te
horen dat dat niet kan omdat ze in een “no-go-area” wonen.
UNAMID zou daar naartoe moeten om de bevolking te beschermen.
Daarvoor is de missie hier. Maar het lijkt erop dat de missie is
mislukt, omdat ze zelfs zichzelf niet kan beschermen”, zegt
Ibrahim.

Bron: Analysis:
Mass Rapes and the Future of U.N. Darfur Mission