De zogenaamde Facebookhype met de ‘uitgestelde koffie’ is nog niet tot in Brugge doorgedrongen. Dat heb ik gisteren en eergisteren vastgesteld tijdens mijn dagelijkse wandeling met terrassenstops. Zelf zit ik niet op Facebook, dus weet ik ook niet of er van een hype sprake is. Het gebeurt wel meer dat kranten hypes uitvinden door erover te berichten. Putpocketing, frietparty’s, Harlem Shake, gallon smashing, thibauting, Snapchat, Poke, kunstduiken voor mannen, pasfoto’s met pastahelm: het zijn allemaal recente hypes die de media haalden, maar waar niemand iets van merkt. Zijn het dan wel hypes?
Ook de gekleurde speelgoedrenners op de Burg worden een hype genoemd. Ze zouden zowat overal in Vlaanderen opduiken op plaatsen waar de Ronde van Vlaanderen voorbijtrekt. Het gaat om lelijke multipels die het plein nauwelijks opvrolijken, een zogenaamd kunstproject van ene Eric Nagels – mij onbekend – naar het schijnt. Het ontgaat me waarom deze ‘kunstzinnige ingreep’ een hype zou vertegenwoordigen.
Alles moet tegenwoordig gehypet worden. Zeker in de kunstenwereld. Hiervoor maken de theaterbureaus, platenfirma’s en concertpromotoren gebruik van al dan niet naïeve journalisten en recensenten die kunstenaars buiten proportie ophemelen.
Het is geen nieuw fenomeen, al worden niet langer alleen maar de diverse niches bespeeld om de hypes aan de man te brengen. Vooral tieners en adolescenten zijn gevoelig voor hypes, denk ik. Als ik nu vaststel welke rotzooi ik me in de jaren zestig en zeventig heb laten aansmeren en er nog enthousiast over was ook, dan schaam ik me dood. Jef Geeraerts was zo’n hype. Ik heb afgelopen week zijn Gangreens herlezen en zie er de grootsheid niet meer van in. Heel behoorlijk geschreven, maar zo saai. Hetzelfde geldt voor een cultboek als ‘De verwondering’ van Hugo Claus, waaruit – voor mij toch – alle magie verdwenen is. De veelgelaagdheid van toen, ervaar ik nu als een met doorzichtige opzet complex geconstrueerde roman. Ook Claus wordt de laatste weken weer overmatig gehypet. Hierbij is Claus persoonlijk ontmoet hebben vaak voldoende om in een zwijmelroes te belanden.
Wat ik van mijn studententijd onthoud is dat ons toen allerlei literatuur in de strot geduwd werd die er thans niet meer toe doet. Toen moest je de recensies nog lezen, nu kun je gewoon het aantal sterren optellen. En wat opvalt: het régent sterren. Al die meesterwerken die vandaag geschreven worden, gefilmd of op cd gezet: het is niet bij te houden. Onlangs heb ik de tien beste cd’s van 2012 volgens Humo aangeschaft. Allemaal perfecte platen, maar perfectie maakt het alleen maar saai. Allemaal mainstream. Ik vraag me overigens af wanneer al die recensenten ernaar geluisterd hebben en hoe vaak ze dat gedaan hebben om hun lijstjes samen te stellen. Als je ziet hoeveel platen ze beluisteren, hoeveel concerten ze bijwonen, hoeveel interviews ze doen, hoeveel tv-programma’s ze bekijken, hoeveel bio’s en discografieën ze uit het hoofd kennen, inclusief alle muziek die erin opgenomen werd, dan vraag je je af of hun dagen soms langer duren dan 24 uur en of ze nog wel tijd hebben om gewoon te… leven.
Misselyk
