Eind februari stuurde ik mijn boek ‘Geachte burgemeester, Beste Renaat’ naar een dertigtal nieuwsmedia. Tot nu toe heeft de pers er nauwelijks aandacht aan besteed. Het boek gaat over de verstrengeling van cultuur en politiek in Brugge, vandaar ‘Renaat’ (Landuyt), maar ook over het maffioze karakter van de cultuursector. Het feit alleen al dat de sector erin slaagt de pers te overhalen om mijn boek te negeren, zou een bewijs daarvan kunnen zijn.
Ik schrijf al veertig jaar over cultuur. De eerste dertig jaar op semi-professionele basis, de laatste tien jaar als regionaal burgerjournalist. In 2002 greep ik het culturelehoofdstadjaar in Brugge aan om een website op te starten, Moon Art Gallery, die het cultuurleven in Brugge dag aan dag zou volgen. Ondanks veel tegenstand van het stadsbestuur en de cultuursector heb ik dat, samen met enkele medewerkers, tien jaar volgehouden.
Mijn boek is een round-up van die tien jaar, gepresenteerd als een 300 bladzijden tellende brief aan de nieuwe burgemeester van Brugge die geen nieuwe schepenen voor Cultuur en Toerisme aangesteld heeft, maar deze departementen nu voor eigen rekening neemt.
In die brief heb ik het niet alleen over Brugge. Ik probeer ook te bewijzen dat onafhankelijke cultuurjournalistiek in Vlaanderen niet of nauwelijks bestaat. Ik kan me althans niet van de indruk ontdoen dat veel journalisten en recensenten zich laten lijmen door zowel commerciële organisaties (zoals platenfirma’s, theaterbureuas en concertpromotoren) als cultuurhuizen om hun artikels te plegen. In veel gevallen worden recensies eufemistisch verwoord om de o zo kwetsbare sector, die afhankelijk is van subsidies, niet al te diep te treffen. In Brugge worden cultuurverslaggevers in elk geval accreditaties geweigerd als ze de sector niet naar de mond praten.
Dat de nationale pers niet staat te springen om iets over mijn boek te schrijven, daar maak ik me geen zorgen over. Brugge ligt voor de meeste kranten in het verre buitenland, veel verder dan Vaticaanstad in elk geval, verder dan Kaapstad, verder dan Nuuk, verder dan Canberra. Ik ben dan ook geen Bekende Vlaming en ik schrijf niet over chocolade of over de wielersport.
Dat de regionale pers het niet eens de moeite vindt om melding te maken van mijn boek, vind ik verontrustender. Als Bruggeling Pol Van Den Driessche (N-VA) een beetje mos opmerkt op de sokkel van het standbeeld van Jan Breydel en Pieter De Coninck, krijgt hij een halve bladzijde in de krant. Als een café zijn deuren om zes uur ’s ochtends moet sluiten wegens overlast, worden daar drie, vier artikels aan besteed. Als een school een omheining zet tegen hondenpoep is dat wereldnieuws.
Nochtans is het boek ook een pleidooi om de regionale culturele berichtgeving te professionaliseren. In Brugge is het zo dat de cultuurhuizen zélf tijdschriften uitgeven waarin hun waar aangeprezen wordt. Zowel het Concertgebouw, De Werf als het Cultuurcentrum hebben hun eigen magazines, betaald met subsidiegeld. Niets op tegen, maar de cultuurpers kan niét rekenen op die subsidies waardoor er geen evenwicht is tussen promotioneel redactiewerk en onafhankelijke cultuurjournalistiek. Waar élk cultuurhuis (en er zijn er in Brugge véél) wel een of meer betaalde persverantwoordelijken heeft, moet de regionale pers zich wegens gebrek aan middelen beperken tot het overschrijven van persmappen. Voor verslaggeving on-the-field is er geen geld en geen ruimte. Het merkwaardigste is wel dat mijn website, Moon Art Gallery, die met burgerjournalisten werkte en als enige medium feedback leverde, door die sector zo gedwarsboomd werd dat we in september jongstleden besloten ermee op te houden.
Ik heb mijn boek ook naar de cultuurredactie van De Wereld Morgen gestuurd, maar blijkbaar heeft nog niemand het gelezen. Zoals ik al zei: Brugge ligt in het verre buitenland.
Misselyk
