Op 12 november 2018 plaatste de Britse kwaliteitskrant The Guardian een artikel over een recente aanval van een Israëlisch team soldaten op het grondgebied van Gaza, waarbij ze Nour Baraka, een bevelhebber van de gewapende vleugel van Hamas, de Ezzedine al-Qassam Brigades, ombrachten. Na hun aanslag poogde het team te ontsnappen maar werd betrapt en beschoten door leden van de brigade. Daarbij werd een Israëlische luitenant-kolonel gedood en een andere Israëlische soldaat zwaar gewond. Tijdens de aanslag tegen de Hamasleider en in het vuurgevecht dat er op volgde werden nog zes andere Palestijnen om het leven gebracht.

Neutrale woorden zonder dader voor de één, duidelijke daders voor de ander

Het artikel verscheen op de website van de krant om 3 uur 47 ‘s morgens, met als titel “Israëlisch officier gedood tijdens Gaza raid waarbij zeven Palestijnen stierven”. Volgens de krant ging het over een ‘undercover raid’ die blijkbaar verkeerd gelopen was, waarbij “een vuurgevecht ontstond” dat “dreigde een wankel, onofficieel staakt-het-vuren te vernietigen”.

Volgens een persverklaring van het Israëlisch leger ging het over een ‘informatieopdracht’ die door omstandigheden zou zijn misgelopen. De Hamascommandant zou toevallig gedood zijn bij dat treffen. Nadat ze betrapt werden “ontstond een vuurgevecht”, de Israëlische soldaten ontsnapten naar een olijfboomgaard waar ze door een militaire helikopter werden opgepikt.

Tegen het artikel, vooral de titel, kwamen onmiddellijk talrijke media-activisten in opstand. Zij klaagden het vooringenomen woordgebruik in de titel aan, maar ook het artikel zelf was zeer partijdig. Een Israëlisch officier “werd gedood”, terwijl “Palestijnen omkwamen”. Bovendien gebeurde dat tijdens een “Gaza raid”.

Volgens The Guardian worden Palestijnen die op hun eigen grondgebied worden aangevallen door een commando van buitenlandse soldaten niet “gedood”, maar ze “komen om”. Passieve zinsconstructie, geen daders. Een Israëlische soldaat die een illegale operatie uitvoert in Gaza, wordt daarentegen “gedood”. Actief woordgebruik dat daders impliceert.

Een inval van een team Hamasstrijders in Israël wordt zonder de minste twijfel onmiddellijk geklasseerd als een terroristische aanval, niet zo volgens de kwaliteitskrant wanneer het Israëlisch bezettingsleger identiek hetzelfde doet in de andere richting. Dan noemt The Guardian het een “raid”.

Verder in het artikel vermeldt de krant dat als reactie op deze aanval raketten werden afgevuurd vanuit Gaza, die een Israëlische burger zwaar hebben verwond. Als vergelding zou vervolgens het Israëlisch leger doelwitten in Gaza hebben gebombardeerd.

Na massaal protest op de sociale media besliste de redactie de titel van het artikel aan te passen. De tweet die naar de eerste titel verwees werd ingetrokken. De nieuwe titel luidt nu “Acht doden in undercover Israeli operatie in Gaza”. Daarmee werd de kritiek op de vooringenomen framing van het bericht echter niet beantwoord. Wat er nu staat is een iets softere versie van de eerste kadering.

Een terroristische operatie van een koloniaal bezettingsleger is een “undercover Israeli operatie”. Nu werd het “zeven Palestijnen en een Israëlisch officier gedood”, géén dader, nog altijd “tijdens een raid”.

Systemische vooringenomenheid

The Guardian is niet de enige krant die de bezetting en kolonisatie van Palestina en de blokkade van Gaza zo eenzijdig weergeeft. Wat in werkelijkheid het wanhopige verzet van een bevolking is tegen bijna zestig jaar onderdrukking door een van de best uitgeruste legers ter wereld, is volgens The Guardian een “conflict” tussen min of meer gelijke partijen met min of meer dezelfde wapens. Primitieve raketten – Norman Finkelstein noemt ze ‘vuurwerk’ – staan volgens The Guardian op gelijke hoogte met doelgerichte strategische raketten, fosforbommen, tanks, sluipschutters.

Ook de Belgische media excelleren in gelijkaardige vertekende en vooringenomen verslaggeving die poseert als ‘neutrale’, objectieve’ weergave van de feiten. Het is zeker niet zo dat de Belgische media het voorbeeld van media als The Guardian, de BBC of The New York Times gedwee volgen. Eerder is het zo dat deze media en hun journalisten gesocialiseerd zijn in een selectief woordgebruik, dat gelijkwaardigheid suggereert, waardoor ze hun gekleurde versie van de feiten als ‘neutraal’ gaan percipiëren. Ook in de ochtendberichten van de openbare omroep over de recente escalatie “laaide het geweld weer op”… ‘het geweld’ (zie ook de voorbeelden hieronder).

Wie in een gewapende strijd die zo ongelijk is “neutraal” blijft en ‘gelijke afstand’ houdt, zoals in Palestina tussen een bezette bevolking en een gesofisticeerd oppermachtig leger, kiest de facto de kant van de sterkste. Dat is waar deze berichtgeving voor staat. Dit is geen informatie, dit is éénzijdige propaganda. 

Het volledige artikel in The Guardian met gewijzigde titel: At least six Palestinians killed in Israeli raid in Gaza