Terra Futura lijkt in eerste instantie een doorslagje van Wintermanifest. Wintermanifest is de open brief die begin dit jaar rondging en waarin 111 academici en opiniemakers de zogenaamde ‘tunnelvisie’ van overheid en virologen in het coronabeleid hekelden. Ook Terra Futura roept op tot een onafhankelijke evaluatie van het covidbeleid en stelt daarbij zonder meer dat er bij de aanpak van de covidcrisis te eng gefocust werd op de bestrijding van het virus zelf, en dat dat niet de juiste aanpak was.

Op Twitter legt Istvan Hajnal bijvoorbeeld al goed uit wat er wetenschappelijk-objectief gezien aan de open brief van Terra Futura rammelt. Zo verdient het feit dat de ‘immense gevolgen’ van de covidcrisis die de open brief van Terra Futura aanstipt nogal eenduidig op conto van de coronamaatregelen worden gezet volgens Hajnal toch meer nuance.

“Voor een aantal gevolgen kan dat kloppen, zoals bijvoorbeeld ‘het toegenomen geweld binnen gezinnen’. Voor een aantal andere gevolgen is dat minder evident. ‘Veel uitstel of afstel van noodzakelijke behandelingen’ zou misschien nog groter geweest zijn zonder de getroffen maatregelen. Het klopt allicht dat ‘sociale ongelijkheid (toenam) onder andere door het sluiten van scholen en handelszaken en door jobverlies’, maar je moet dan ook eerlijkheidshalve de financiële steunmaatregelen om, bijvoorbeeld de kunstsector te ondersteunen, erbij vermelden. Het is maar de vraag of zonder beperkende maatregelen (maar dan ook zonder financiële steun) de situatie gunstiger was geweest.”

“Het is maar de vraag of zonder beperkende maatregelen (maar dan ook zonder financiële steun) de situatie gunstiger was geweest”

Ook stelt Hajnal zich vragen bij de zin ‘Ook het creëren van een angstklimaat door dagelijks cijfers te rapporteren op basis van de weinig correcte toepassing van PCR-methode is zeer bedenkelijk’. “Je kan bedenkingen hebben bij het nut van het dagelijks publiceren van bepaalde cijfers.”, schrijft Hajnal hierover. “Maar daar het ‘creëren van een angstklimaat’ aan koppelen is nog even iets anders en is in ieder geval niet empirisch onderbouwd.”

Om vervolgens helemaal te struikelen over de boude stelling ‘Al snel bleek ook dat men de beloftes omtrent de veiligheid en de doeltreffendheid van de vaccins niet kon waarmaken.’ “Really?”, merkt Istvan Hajnal op. “Dan hebben ze toch niet goed naar ‘de beloftes’ geluisterd. De vaccins zijn bijzonder veilig gebleken en de doeltreffendheid is nog steeds groot. Akkoord, kleiner dan bij de initiële varianten, maar niemand heeft een wondermiddel beloofd.”

Wetenschappelijk onderbouwd?

In de open brief van Terra Futura pleit men voor ‘het faciliteren van kritische en neutrale media en meerstemmige, verrijkende debatten. Wetenschap wordt immers gekenmerkt door onzekerheid en het durven stellen van vragen.’ “Het tweede zinnetje is voor elke wetenschapper een evidentie”, beaamt Hajnal, “maar door het hier in deze context te plaatsen wordt gesuggereerd dat de media en de wetenschappers in deze crisis in gebreke zijn gebleven. De opstellers van de open brief zijn vrij om dat te denken, maar, als je alles overschouwt, denk ik alvast van niet. Maar belangrijker dan dat, ik zie niet in hoe een overheid hierin zou kunnen tussenkomen.”

Daarnaast stelt Hajnal zich ook heel wat vragen bij de literatuurlijst die opgenomen wordt bij de open brief. “Ik zie wel dat in de literatuurlijst men zeer selectief is in welke studie over maskers men opneemt en welke niet”, merkt Hajnal bijvoorbeeld op. “De studie van Bundgaard et al ie zet weliswaar vraagtekens bij de effectiviteit van mondmaskers voor de dragers ervan bovenop andere reeds genomen maatregelen, maar laat niet toe om het effect te meten wanneer die andere maatregelen niet werden genomen. De studie is ook niet ontworpen om de bescherming van maskers op anderen te evalueren.” Of ook: “Het is moeilijk om na te gaan wat exact het punt was om bijvoorbeeld de studie van Ah-Mee park et al op te nemen. Deze studie gaat over bacteriële en schimmelvorming bij het gebruik van gezichtsmaskers, niet over de effectiviteit ervan.”

“De literatuurlijst is opmerkelijk.”, vervolgt Hajnal. “Zo is één van de bronnen, Hartgroup, niet onbesproken, zie bijvoorbeeld hier, hier of hier). Ook de studie van Herby et al is al stevig bekritiseerd geweest. De studie van Walach et al. in het tijdschrift Environmental Research was al verschenen in JAMA Pediatrics en daar ingetrokken wegens ernstige methodologische problemen. Nog een andere studie is van de hand van Stephanie Seneff, niet onmiddellijk een onbesproken figuur (is van Twitter gegooid en beweerde dat Covid veroorzaakt werd door de onkruidverdelger glyfosaat). Ten slotte is er ook nog een studie bij van Peter Doshi, opnieuw een gecontesteerd figuur.”

De methodiek van kersenpluk bij bedenkelijke bronnen zagen we ook al vaak bij de postings van de ‘wetenschappers’ van Tegenwind

Deze methodiek van kersenpluk bij bedenkelijke bronnen zagen we ook al vaak bij de postings van de ‘wetenschappers’ van Tegenwind, het project van Alain Grootaers (journalist bij Doorbraak) en Jakobien Huisman (ex-journalist en uitbaatster van een finca in Spanje), waarin ‘wetenschappers in het oog van de coronastorm’ werden geïnterviewd die zich tijdens de Coronacrisis al regelmatig hadden laten opvallen door uitlatingen die resoluut tegen de wetenschappelijke consensus ingingen.

Grootaers en Huisman pretendeerden met Tegenwind.tv ‘kritische en onafhankelijke journalistiek’ te bedrijven maar lieten de denkfouten, wetenschappelijke onjuistheden en pure desinformatie (zie bijvoorbeeld het burgerplatform Tegenwindmolen voor een overzicht en weerlegging ervan) niet alleen kritiekloos passeren, ze voerden hen ook nog eens op als helden en martelaars tegelijk. Precies ook daarom dat Tegenwind.tv dit jaar de veelbesproken Ultima Publiekprijs in de wacht wist te slepen. Gaandeweg bleek een dissidente stem die tegen de wetenschappelijke consensus inging alleen al te volstaan om als kritisch bestempeld te worden, en dwarsliggen als moedig.

Het is dus niet verwonderlijk dat mensen die weinig van wetenschap kennen in het wetenschappelijk jasje trappen waarin deze open brief zich hult. Maar dat tal van academici hun handtekening onder Terra Futura kunnen zetten is onbegrijpelijk.

Uitgekiende strategie   

Als er al feiten moeten worden verdraaid of als er gecherrypickt moet worden uit bronnen om een eigen verhaal ingang te doen vinden, is dat meestal een teken aan de wand dat men helemaal niet kritisch is, maar gewoon dom, populistisch of manipulatief.

Dat laatste lijkt in het geval van Terra Futura het meest plausibel. Want als het zoveelste narratief voor een grote groep mensen die zich, over alle politieke, sociale of economische breuklijnen heen, duidelijk niet meer aangesproken – laat staan begeesterd – voelen door de dominante manier van denken over mens en maatschappij, zit Terra Futura alweer heel slim in elkaar.

Het zou de opstellers van deze brave brief gesierd hebben mochten ze gezegd hebben dat ze ook heel graag teksten delen van het Nederlandse Forum voor Democratie

Neem nu de open brief alleen al… Het zou de opstellers van deze brave brief gesierd hebben mochten ze ook een duidelijk standpunt ingenomen hebben over alle onzin die ze zelf verspreiden over Klaus Schwab, Bill Gates, het WEF en de zogenaamde ‘plandemie‘. Maar dat doen ze niet. En het zou de opstellers van deze brave brief gesierd hebben mochten ze gezegd hebben dat ze ook heel graag teksten delen van het Nederlandse Forum voor Democratie, dat er geen enkele moeite mee heeft dat in de Griekse grenswateren vluchtelingen terug de zee in worden geduwd. Maar dat doen ze evenmin. En het zou de opstellers van deze brave brief gesierd hebben, mochten ze getoond hebben welke personen er achter het initiatief zitten. Maar dat doen ze al helemaal niet. Of toch niet meteen…

Usual suspects

Wie naar de initiatiefnemers en ondertekenaars van Terra Futura gaat kijken, ziet er alle usual suspects uit de zogenaamde Tegenbeweging, zoals OCAD ze noemt.

Onder de ondertekenaars zien we in de eerste plaats mensen als professor gezondheids- en welzijnseconomie Lieven Annemans (één van de deelnemers aan Tegenwind.tv die tijdens de coronacrisis met de autoriteit van zijn academische titel tal van onwetenschappelijke onzinnigheden verspreidde), datawetenschapper Tijl de Bie (mede-initiatiefnemer van het Wintermanifest, die zo mogelijk nog meer onwetenschappelijke onzin op zijn Twitteraccount deelt), kerkjurist Rik Torfs (die in de kringen van de Tegenbeweging als orakel op handen wordt gedragen), voormalig lector Gezondheidswetenschappen Sam Brokken (die naar eigen zeggen ontslaan zou zijn aan de hogeschool PXL omwille van zijn kritische stem in het coronadebat en nu vanuit India de holistisch-commerciële tour opgaat met ‘Global Well’ en veearts Geert Vanden Bossche (een zogenaamd viroloog/vaccinoloog met een gepimpt cv, een historiek van nepconferenties en publicaties in rooftijdschriften en tot vervelens toe gefactcheckt met zijn uitspraken over covid-vaccins).

Zij staan er zij aan zij met conspirituele influencers als professor klinische psychologie Mattias Desmet (die in zijn boek De Psychologie van het Totalitarisme de virologen-experten en beleidsmakers tijdens het coronabeleid vergelijkt met de varkens uit de dystopische roman Animal Farm van George Orwell),  holistisch psycholoog en motiverend spreker Steve Van Herreweghe (therapeut bij Wakker en Bereid en oprichter van de Gouden Burgerbeweging), voormalig lokaal bestuurslid voor Open VLD Steven Arrazola de Oñate (die betrokken was bij groeperingen zoals Re-Start Life en Factor-V, bij de politieke partijen Vrijheid – afscheuring van Viruswaanzin – en Relego – afscheuringen van Vrijheid, bekend werd wegens zijn aanvallen op de persoon van Marc Van Ranst en zijn vele oproepen tot tribunalen, en nu vooral wegens zijn onemanshow Compleetdenkers waarbij hij met tal van gasten uit de Tegenbeweging aan tafel gaat).

Bovenstaande twee groepen slaan in Terra Futura op hun beurt dan weer voor de zoveelste keer de handen in elkaar met ‘vrijheidsstrijders’ als Sarah Melis (woordvoerster van ‘Samen voor Vrijheid ,die ervoor zorgde dat Dries Van Langenhove de coronabetoging van november 2021 kon kapen en overduidelijk gelinkt aan de extreemrechtse groepering Feniks, een soort Schild & Vriend maar dan in het bordeaux) Wouter Opdenacker (secretaris van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen die zijn politieke vorming kreeg bij NSV-Gent) en Tom Meert (woordvoerder en gangmaker bij Europeans United, de vzw die in januari 2022 de betoging tegen de coronamaatregelen in Brussel organiseerde en sterk gelieerd is met Children’s Health Defense, ‘s werelds invloedrijkste antivaxgroep van Robert Kennedy).

Daarnaast wordt Terra Futura actief gepromoot binnen The Human Side. Deze besloten Facebookgroep, die begin dit jaar 24.100 leden telde maar van Facebook werd verwijderd wegens herhaaldelijke schendingen van de communityrichtlijnen (en terugkeerde als de groep De Menselijke Kant, die naast de Facebookpagina The Human Side bestaat), profileerde zich tijdens de coronacrisis als ‘een inspirerend en verbindend platform voor iedereen die ijvert voor een meer humane aanpak van de coronacrisis’ en nu als ‘gedreven collectief van creatieve geesten, academici en bewustzijnswerkers’.

Bekende pennen van The Human Side als freelancejournaliste Annelies Van Belle (co-creator van The Human Side) en orthomoleculair therapeut en model Jessica Vereecken (sidekick van Mattias Desmet tijdens tal van interviews en gezicht van Care for Freedom) tekenen dan ook present op de lijst ondertekenaars van de open brief van Terra Futura.

Net als tal van kunstenaars (acteur Peter Vanden Begin, happiness coach Martine Prenen, zangers Stef Bos, Stef Kamil Carlens en Lize Accoe ,…) en journalisten (radio- en televisiemaker Edwin Ysebaert, VRT-journalist Peter Verlinden, voormalig mediamaker en politicus bij Vlaams Belang en Lijst Dedecker Jurgen Verstrepen). Zelfs Wouter Torfs, voormalig CEO van schoenen Torfs en nu voorzitter van het CAW, pronkt bij de ondertekenaars en kwam ermee in het TV-programma De Tafel  van Vier.   

Verbindend vuur

Terra Futura noemt zichzelf een ‘een netwerk van verbinding’ en reikt op het eerste zicht een instrument aan om mensen die zich niet gehoord voelen een stem te geven. Wie verder kijkt, ziet echter dat Terra Futura in werkelijkheid een zoveelste vehikel van die vreemde alliantie tussen dissidente ‘wetenschappers’, conspirituelen en paranoiapredikers waardoor enkel de riedels uit de echokamers van deze alliantie worden versterkt. En dat in tijden waarin ‘identiteit’ voor steeds meer mensen lijkt neer te komen op het formeel en verbaal ‘belijden’ van tot welke groep ze behoren.

Wie verder kijkt, ziet dat Terra Futura in werkelijkheid een zoveelste platform is dat het wantrouwen en de polarisatie predikt

Daarnaast is Terra Futura is naar eigen zeggen ‘een overkoepelend burgerplatform dat actief, sociaal en doelgericht de universele rechten van de mens helpt te bewaken.’ Ze doen dat naar eigen zeggen in een warme, verbindende toonaard. Wie verder kijkt, ziet echter dat Terra Futura in werkelijkheid een zoveelste platform is dat het wantrouwen en de polarisatie predikt. En dat in tijden waarin mensen intussen zo bang zijn om te worden gemanipuleerd dat ze zich laten manipuleren door manipulators die doen alsof ze waarschuwen voor manipulators.

Ook gaat Terra Futura zogenaamde ‘verbindende vuren’ organiseren. Zoals op 11 november in Kessel-Lo. Tickets kosten 10 euro. En je krijgt er naast 3 consumptiebonnetjes ook ‘vurige artiesten en gastsprekers’ voor in de plaats. Wie verder kijkt, ziet echter dat het in werkelijkheid het zoveelste verblindende vuur betreft, waar mensen bijna gehypnotiseerd naar blijven staren, niet beseffend dat de men zelf olie op een nu al brandende vulkaan giet. En dat men zichzelf laat gebruiken als brandversneller in een ‘condition humaine’ die nu al hoogst explosief is. En al helemaal niet inziend dat de wereld vooral elders echt in brand staat…

Want intussen warmt het klimaat verder op, stijgt de zeespiegel en mislukken oogsten. Maar intussen blijven we onze planeet leegvreten en boeren we na het grenzeloze consumeren nog wat extra vuiligheid de lucht in. En intussen blijven de energieprijzen stijgen, dreigt een nieuwe wereldoorlog en worden we overspoeld door propaganda en desinformatie die een reëel gevaar vormen voor onze democratische samenleving. Maar intussen wisselen we kritisch denken in voor complotdenken en engagement voor een boe- en nee-dat-willen-we-niet-geroep. En intussen behandelen we politici, wetenschappers en journalisten als per definitie te wantrouwen, experten als verdacht en onze medemens als concurrent. Terwijl we onszelf intussen steeds eenzamer, nuttelozer en verslagener voelen. Tot we in zak en as zitten. Nu al. En dat terwijl corona voor onze samenleving slechts een voorproefje was.