Onlangs heb ik aan De Standaard een brief geschreven waarin ik de waarde van stripverhalen heb uitgewerkt. De aanleiding was een stukje over de Commune, de sociale, socialistische opstand in Parijs in de negentiende eeuw, dat in die krant was verschenen (DS weekblad van 27 maart.)
Deze sociale en politieke hervormingspoging annex bloedige tragedie staat centraal in het magnifieke tekenverhaal van grootmeester François Bourgeon. De lezers wachten al in spanning drie jaar op het vervolg van “Le sang des cérises”.
Een strip lezen is als een (onschadelijke) drug nemen; het vraagt minder tijd dan een roman lezen of een studie, of zelfs een film bekijken.
Ik heb in mijn bericht aan de redactie de wens uitgedrukt dat in deze toonaangevende krant meer recensies en stukken over strips konden verschijnen. Ik denk daarbij aan magistrale kunstenaars als François Bourgeon en Jean-Pierre Gibrat, beiden scenarist én tekenaar van hun reeksen. Van deze laatste is de serie met historische en psychologische inslag “Matteo” aan haar vijfde deel toe. Het eerste boek verleende mij een uniek ‘diepteverstaan’ van het frontleven tijdens de eerste wereldoorlog. Mij persoonlijk inspireren de werken in dit genre op unieke wijze. Ze zijn tevens bron van troost, zoals alle grote kunst; ook juist omdat de beste tekenverhalen en graphic novels het onvermijdelijke tragische aspect van het leven behandelen en een plaats geven.
De onderdompeling in een bepaalde wereld, habitat, periode, werkkring, sociaal milieu… door middel van de gecombineerde werking van beeld en woord is intens en werkt ontspannend en inspirerend.
De onderdompeling in een bepaalde wereld, habitat, periode, werkkring, sociaal milieu (ik denk aan de militaire reeks Buck Dany)… door middel van de gecombineerde werking van beeld en woord is ook intens en werkt daardoor bijzonder ontspannend en inspirerend.
Verder denk ik aan de reeksen door de intelligente verteller Perrissin. Zoals de vier delen《Kaap Hoorn》, met degelijke research op historisch en geografisch gebied en uiterst boeiend verteld en mooi getekend. Perrissin brengt momenteel ook de biografie van Winston Smith, een tijdgenoot en vriend van Aldous Huxley en George Orwell, tijdelijk actief voor de veiligheidsdiensten, op basis van zijn teruggevonden autobiografie. En verder ook het leven van een blanke die als jongen werd ontvoerd en Algonquin indiaan werd, “John Tanner”. Het tweede deel is net in het Nederlands vertaald. Ik kocht het gisteren in de wellicht meest het label XXXL-waardige boekhandel van ons land, Filigranes, aan de ring van de hoofdstad. Evenals een degelijk tweeluik over het leven van Darwin verschenen bij uitgeverij Glénat. (Nog niet in vertaling beschikbaar).
Ook wie de laatste wereldoorlog goed wil begrijpen, kan naast grijpen naar werken van de grote historici zoals Anthony Beevor (studies over D-Day, de Slag om de Ardennen, Stalingrad…) terecht bij uitstekende stripstudies. Zoals de zesdelige reeks van onze Ardense landgenoot Jarbinet, “Airborne 44”. Tijdens de mangifieke herdenking vorig jaar van de “Battle of the Bulge” in het museumstadje Bastogne waarbij duizenden Belgen, Britten, Amerikanen… en ook Speaker of the House Nancy Pelosi afkwamen, was hij aanwezig om zijn boeken te signeren. Een kans tot persoonlijk contact met een geniale ambachtelijke kunstenaar die ik door omstandigheden niet heb kunnen grijpen. Zoals voor vele klassieke reeksen het geval is, kan je momenteel de boeken kopen samengebracht in een “integrale” uitgave van drie delen.
Graphic novels en tekenverhalen, het vormt een rijk universum waarbij de talrijke lezers beslist hulp kunnen gebruiken om het te verkennen en zich kwaliteitsoordelen te vormen.
Onlangs las ik overigens in de genoemde krant nog de interessante bedenking, “om een gedragsverandering te verkrijgen in verband met de dreigende klimaatverandering, hebben wij de gebundelde kracht nodig van alle beschikbare communicatoren; ook juist de striptekenaars”. Ook series in het lichtere genre hebben inderdaad hun nut: ik leerde bijvoorbeeld de voorzitter van de grote rechtse Vlaamse politieke partij beter doorzien na een tip van een bevriende historicus; die verwees me naar “De intrigant”, een avontuur van Asterix en Obelix…
Illustraties
- Een paginagrote scene in SHI waarbij jonge vrouwelijke hoofdpersonages achtervolgd worden door politie in Londen.
- Een cover uit de reeks Kaap Hoorn van scenarist C. Perrissin en tekenaar E. Riboldi die speelt in Vuurland en Argentinië tijdens een eerste koloniale golf van “globalisering”.
- Een moment van rust en liefde tijdens de laatste fase van de wereldoorlog in Airborne 44 van Jarbinet.
