Door bombardementen en mortiervuur in de Syrische gouvernementen Idlib en Hama zijn de afgelopen drie maanden meer dan 450.000 mensen gevlucht naar de grens met Turkije, in het noorden van Syrië. Verschillende verslagen getuigen van een toenemend aantal slachtoffers, met honderden doden en duizenden gewonden. In de afgelopen maand is het geweld geëscaleerd, met als gevolg dat meer mensen zijn omgekomen of gewond geraakt dan eender wanneer eerder dit jaar.
De medische teams in ziekenhuizen die door Artsen Zonder Grenzen worden ondersteund, hebben de afgelopen weken meerdere keren te maken gehad met een massale toestroom van gewonden – met tien of meer gewonden tegelijkertijd. Eén van die ziekenhuizen ontving eerder deze maand meer dan 35 gewonden in slechts 48 uur tijd. Een ander ontving op amper één week tijd 50 slachtoffers.
Eind april lanceerden Syrische regeringstroepen en hun bondgenoten een militair offensief op het zuidelijke gouvernement Idlib en het noordelijke Hama, die zich beide in een bestaande ‘de-escalatiezone’ bevinden. Daarbij werd de civiele infrastructuur – medische voorzieningen, scholen, markten en kampen voor ontheemden – ernstig beschadigd. Eén ziekenhuis dat door Artsen Zonder Grenzen wordt ondersteund heeft averij opgelopen door bombardementen, een tweede heeft in de afgelopen weken zijn activiteiten meerdere malen gedeeltelijk moeten onderbreken uit angst te worden getroffen.
“Zowel de patiënten als het ziekenhuispersoneel hebben het psychologisch heel moeilijk. Telkens wanneer er vliegtuigen over het ziekenhuis vliegen, slaat iedereen in paniek – sommigen rennen uit het gebouw uit angst dat het zal worden geraakt. We moeten het ziekenhuis vaak evacueren, uit schrik dat er iets kan gebeuren. Er zijn dagen dat we meerdere keren naar een veilige, versterkte kamer moeten”, zegt de directeur van één van de ziekenhuizen in het gebied. “Maar hoe vaak we ons werk ook moeten onderbreken, we blijven er alles aan doen de spoedafdeling open te houden. Sommige ziekenhuizen in de omgeving bedienen tienduizenden mensen. We hebben geen andere keuze dan er voor hen te zijn als er iets gebeurt.”
De escalatie van het geweld heeft ertoe geleid dat 450.000 mensen op de vlucht zijn. Zij komen nog eens bovenop de eerdere ontheemding van honderdduizenden mensen naar en binnen Idlib. De meeste nieuwe ontheemden zijn gevlucht naar dichtbevolkte gebieden en leven nu in tenten of in open lucht, waar ze voedsel, water en medische zorg nodig hebben.
Artsen Zonder Grenzen heeft de afgelopen maanden essentiële hulpgoederen en drinkwater uitgedeeld aan de nieuwe ontheemden en latrines geïnstalleerd, zowel in bestaande kampen als in nieuwe nederzettingen. Maar de ontheemden hebben veel meer steun nodig dan er momenteel beschikbaar is.
“Honderdduizenden ontheemden leven in erbarmelijke omstandigheden”, stelt Lorena Bilbao, operationeel coördinator van de projecten van Artsen Zonder Grenzen in Syrië. “Veel van de nederzettingen zijn overbevolkt, hun infrastructuur is ontoereikend en de levensomstandigheden zijn onhygiënisch. Dat brengt een ernstig risico van het uitbreken van ziekten met zich mee. Zonder genoeg drinkbaar water, kunnen we de komende weken meer patiënten verwachten met uitdroging, diarree en wateroverdraagbare ziekten. De situatie is nu al kritiek en ze kan dus nog verslechteren.”
Artsen Zonder Grenzen zet meer mobiele klinieken in en breidt haar steun aan de medische faciliteiten nog verder uit door medicijnen uit te delen aan gezondheidscentra en eerstehulp- en chirurgische kits aan ziekenhuizen, en door de doorverwijzing in het gebied te ondersteunen. Artsen Zonder Grenzen zal essentiële humanitaire hulp blijven bieden aan mensen die ontheemd of gewond zijn geraakt door het militaire offensief.
