Warren E. Buffett
Nieuws, Wereld, Economie, Samenleving, Politiek, Vermogensbelasting, Inkomensongelijkheid, Warren Buffett, Gini-coëfficiënt, CEO's, Wist je dat -

Superrijken maken zich op voor een groot offensief

In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld, die in de andere media weinig of geen aandacht krijgen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen.

zondag 2 oktober 2011 20:11
Spread the love

Wist je dat

  • een (mannelijke) werknemer in vergelijking met dertig jaar geleden 65% meer zou moeten verdienen?
  • een CEO in ’73 26 maal zoveel verdiende als een werknemer en nu 300 maal zoveel?
  • in de rijke landen de 10% rijksten negen maal zoveel verdienen als de 10% armsten?
  • de topkinkomens dertig jaar geleden 70% belast werden en nu nog maar 40%?
  • er in 1976 een vermogensbelasting was in tien OESO landen en nu nog in slechts drie landen?
  • een op vier Europeanen in armoede of sociale uitsluiting leeft en er nog nooit zoveel armen geweest zijn in de VS?
  • de elf miljoen superrijksten driemaal zoveel bezitten als de 5,4 miljard mensen uit de ontwikkelingslanden?
  • de 950 miljardairs evenveel bezitten als 40% van de wereldbevolking?
  • de superrijken beseffen dat ze een geste moeten doen om de nieuwe antisociale plannen te laten aanvaarden bij de publieke opinie?

Neoliberaal offensief

Het lijkt wel een nieuwe rage: enkele superrijken vinden dat ze te weinig belastingen betalen en stellen voor zichzelf hogere heffingen voor. Het gaat o.a. over Waren Buffett, de op twee na rijkste van deze planeet, de baas van Ferrari en de crème de la crème van de Franse zakenwereld.[1] Zijn zij plots grote weldoeners geworden of is hier meer aan de hand?

Een blik in de recente geschiedenis is altijd nuttig. Vanaf de jaren tachtig werd bijna in heel de wereld een neoliberaal beleid gelanceerd. Dat volgde op de economische crisis van de jaren zeventig. Van die crisis werd gebruik gemaakt om een deel van de toegevingen, die het grootkapitaal na de Tweede Wereldoorlog had moeten doen, terug te schroeven. Zoals blijkt uit de cijfers, kan het neoliberaal offensief omschreven worden als crisismanagement dat neerkwam en nog steeds neerkomt op een transfer van arm naar rijk.

Lonen. De lonen van de werkende bevolking werden bevroren. Het bnp per inwoner is een graadmeter van wat een gemiddelde werknemer aan rijkdom produceert. Het loon is het gedeelte dat hij daarvan krijgt. Welnu, tussen 1979 en 2009 steeg het bnp per inwoner in de OESO-landen ongeveer met 65% terwijl het mediaan loon van mannen nagenoeg gelijk bleef. Als de – meestal ongewilde – parttime jobs worden meegerekend, dan zakte in de VS dit mediaan loon sinds 1970 zelfs met 28%.[2]

Vraag is dan wie daarmee gaan lopen is. Dat is niet zo moeilijk uit te vissen. In diezelfde periode ging het loon van de CEO’s met sprongen vooruit. In 1973 bvb. verdienden zij gemiddeld 26 maal zoveel als de gemiddelde werknemer. Vandaag is dat al 300 maal zoveel. In 1974 verdiende de 1% rijksten van de VS zo’n 8% van het totale inkomen. In 2008 was dat 18%. De 0,1% rijksten zagen hun aandeel in die periode verviervoudigen (van 2 naar 8%). Vandaag verdienen de 10% rijksten in de OESO-landen gemiddeld negen maal zoveel als de 10% armsten.[3]

Belastingen. Terwijl arbeid steeds zwaarder werd belast, werden taksen voor hoge inkomens systematisch teruggeschroefd. In de rijken landen werden in 1981 de topinkomens 70% belast. Bij het begin van deze eeuw was dat nog slechts 40%. De bedrijven zagen een gelijkaardige daling: van 40% in 1980 naar 27% in 2007.

In 1976 was er een vermogensbelasting in tien OESO-landen, in 2011 was dat nog maar het geval in drie landen.[4]

Toenemende kloof en armoede

Het gevolg was een toenemende kloof tussen rijk en arm. In de rijke landen steeg de Gini-coëfficiënt – een indicator voor de ongelijke verdeling van de rijkdom – de afgelopen dertig jaar met 7%. Vandaag leven 116 miljoen Europeanen onder de armoedegrens of in sociale uitsluiting. Dat is één op vier. In de VS zijn er nog nooit zoveel armen geweest als vandaag: 46 miljoen. Een op vijf kinderen en een op vier zwarten of latino’s is er arm. De één procent rijksten bezit er meer dan 90% van de bevolking.[5]

Nog nooit zo rijk. De 11 miljoen superrijksten van deze planeet (meer dan 1 miljoen dollar aan extra-vermogens) zijn nog nooit zo rijk geweest als vandaag. Ze bezitten gezamenlijk 43.000 miljard dollar. Dat is driemaal zoveel als het jaarlijks gezamenlijke inkomen van de ontwikkelingslanden, 5,4 miljard mensen of 79% van de wereldbevolking. De absolute top, zo’n 950 miljardairs, hebben een gezamenlijk vermogen dat het jaarlijkse inkomen van veertig procent van de wereldbevolking overtreft.[6]

Net zoals in de jaren zeventig wordt het kapitalisme geconfronteerd met een ernstige crisis. En net zoals toen wil het establishment het gelag doen betalen door de werkende en armere delen van de bevolking. De economische en politieke elite maakt zich op voor een groots anti-sociaal offensief. Alleen, na dertig jaar inleveren is de bereidheid bij de bevolking verder weg dan ooit. Daarom is een geste nodig van de superrijken. Als men de steun van de kiezers wil hebben voor de aangekondigde besparingsplannen, dan zal men moeten aankloppen bij de rijksten, aldus The Economist.[7]

Die hebben dat blijkbaar begrepen en zijn bereid tot zo’n geste. Maar vergis je niet, de geste is vooral symbolisch bedoeld, het gaat niet om een serieuze inspanning die pijn zal doen. Het is een marketingtruc vooral bedoeld om de publieke opinie te winnen. Het meest duidelijk daarover was Maurice Lévy, CEO van PublicisGroupe en voorzitter van de Franse Vereniging van Privébedrijven. ‘Elke extra taks op de rijken moet zorgvuldig gedoseerd worden, ik ben geen masochist’ aldus Lévy. De ondernemingszin mag niet aangetast worden alsook ‘de eerlijke beloning voor succes’ (sic). Volgens hem moet het sociaal model in Europa grondig hervormd worden. Dat houdt o.a. verdere privatiseringen in, een langere werkweek, een vermindering van de sociale uitkeringen en afbouw van sociale programma’s zoals gezinstoelagen.[8]

Een vermogenstaks letterlijk als wisselgeld voor een grootschalig antisociaal programma. Als de rijken belastingen preken voor zichzelf, werknemer let op je centen.

Bronnen

[1] http://www.nytimes.com/2011/08/15/opinion/stop-coddling-the-super-rich.html; http://www.repubblica.it/politica/2011/08/18/news/montezemolo_contributo-20560264/; http://tempsreel.nouvelobs.com/actualite/economie/20110823.OBS8954/exclusif-l-appel-de-tres-riches-francais-taxez-nous.html.

[2] Financial Times, 28 juni 2011, p. 4; Financial Times, 23 september 2011, p. 2.

[3] Financial Times, Life & Arts, 31 juli/1 augustus 2010, p. 1-2; The Economist, Special Report, The Future of Jobs, 10 september 2011, p. 8; The Economist, 24 september 2011, p. 84.The Economist, Special Report, The World Economy, 24 september 2011, p. 25.

[4] Financial Times, 5 september 2011, p. 5; The Economist, 24 september 2011, p. 84.

[5] Financial Times, 28 juni 2011, p. 4; http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_PUBLIC/3-13122010-AP/EN/3-13122010-AP-EN.PDF; The Economist, 17 september 2011, p. 40; http://www.huffingtonpost.com/social/whatisrightisright/jan-schakowsky-income-tax_n_836624_80927908.html.

[6] Capgemini & Merrill Lynch Global Wealth Management, World Wealth Report 2011, http://www.capgemini.com/insights-and-resources/by-publication/world-wealth-report-2011/, p. 4; UNDP, Human Development Report 2010, New York 2010, p. 187 en 210; The Economist, ‘The world’s richest people’, 17 maart 2007, p. 110; UNDP, Human Development Report 2010.

[7] ‘Voters’ support for ongoing austerity depends on a disproportionate share of any new revenue coming from the wealthy.’ The Economist, 24 september 2011, p. 11.

[8] ‘Clearly any added taxation of the wealthy should be carefully dosed so as not to discourage entrepreneurial flair and the fair reward of success.’ Lévy M., ‘I am not a masochist but the rich must pay more’, Financial Times, 30 augustus 2011, p. 7.

take down
the paywall
steun ons nu!