Suikerfeest aan het Vanmeer: hoe president Erdo?an zoete broodjes bakt met de Koerden

Suikerfeest aan het Vanmeer: hoe president Erdo?an zoete broodjes bakt met de Koerden

vrijdag 15 juni 2018 14:12
Spread the love



Alles is rustig op straat in Van

Na een nachtje op de luchthaven Sabiha Gökçen (ten oosten van Istanbul) vloog ik deze morgen door naar Van, een stad in het oosten van Turkije. Ze is gelegen aan het Vanmeer, het grootste meer van Turkije, niet zo ver van de grens met Iran. Ik neem een taxi naar de stad en check in in hotel Mavi Tuana. Mavi betekent blauw, maar wat een tuana is kan ook Google translate mij niet vertellen.

De receptionist spreekt niet meer dan een paar woorden Engels – ongeveer net zoveel als ik Turks spreek – maar met de hulp van de taxichauffeur en Google translate komt alles uiteindelijk in orde. De man belt zelfs iemand die wel behoorlijk Engels spreekt en bereid is even langs te komen om mij wat wegwijs te maken.

Mohammed (schuilnaam) legt me uit dat hij met toeristen werkt. Hij geeft rondleidingen in de stad en helpt mensen op allerlei manieren, afhankelijk van wat ze nodig hebben. Ik vertel over mijn project en hij wil weten waar ik morgen heen trek. “Naar Tatlivan of misschien zelfs ineens verder tot in Batman”, zeg ik, “Dat zal ervan afhangen hoe vlot het liften zal gaan”. Volgens hem is Batman haalbaar op één dag.

Hij beweert ten stelligste dat de toestand in Turkije helemaal niet zo gevaarlijk is als men in (West-)Europa denkt. Het is allemaal framing van de media, volgens hem. Hij ziet daar bovendien de hand van Poetin en het westen achter, omdat ze niet van president Erdo?an houden. Daarop durft hij zelfs te beweren dat Van en de regio errond op dit moment veiliger zijn dan Frankrijk of België. Ik hoef me dus weinig zorgen te maken als ik ga liften.

Mohammed vraagt me ook of ik Turks spreek. “Een beetje”, zeg ik, en dat ik het aan het leren ben, mijn studieboek ligt boven op mijn hotelkamer. “Je moet het gewoon spreken!” zegt hij, en dat hij Engels heeft geleerd door het met de toeristen te spreken, niet door te studeren.

Dan wil hij weten wat hij voor me kan doen. Het is vandaag Suikerfeest (het einde van de ramadan), dus zijn de meeste mensen thuis en is er weinig leven op straat. Ik besluit dan maar met Mohammed te praten, hij is eigenlijk een ideale eerste interviewee. Ik vraag hem naar de politieke situatie en de sfeer in de stad.

De regio rond Van is politiek verdeeld tussen de pro-Koerdische partij HDP en de AK Parti van president Erdo?an, zo vertelt Mohammed. Hij gaat zelfs zover er percentages op te plakken: de verdeling is 45% versus 48%, zegt hij. De rest van de stemmen gaat naar de CHP, dus het is niet eens zeker dat die partij in deze regio de kiesdrempel van 10% zal halen.

Volgens Mohammed zijn met de komst van Erdo?an eindelijk een aantal zaken veranderd tegenover vroeger. Men ziet dat hij dingen aanpakt die al lang aansleepten, en vooral, dat hij ook doet wat hij zijn kiezers belooft. “Het is daarom dat in deze streek veel mensen op hem stemmen”, weet Mohammed. Dat sentiment kan wellicht inderdaad voor een stuk verklaren waarom de AKP hier zo goed scoort dat ze in een Koerdische regio een nek-aan-nekrace kan houden met de HDP.

“Bijvoorbeeld de weg van Van naar Tatlivan”, waar ik dus morgen langs moet, “die was al veertig jaar slecht onderhouden en gevaarlijk. Toen de AKP aan de macht kwam veranderde er eindelijk iets en werd de weg een moderne snelweg. Je zal het morgen wel zien! Vroeger deed ik er drie uur over van hier naar Tatlivan”, zegt Mohammed, “Nu nog maar veertig minuten – én mijn auto is nog heel als ik aankom.”

Maar, zo vindt hij ook, het is niet omdat Erdo?an in tegenstelling tot andere politici wél doet wat hij zegt, dat hij zoveel beter is dan de rest, “want hij doet dat uiteindelijk allemaal met ons geld. Wij, de burgers, betalen belastingen en zo hebben wij dus die nieuwe weg betaald”.

Mohammed weet dan ook nog niet zeker of hij wel zal gaan stemmen. Volgens hem is er geen echt goede keuze mogelijk: het zijn allemaal slechte en nog slechtere politici waaruit de mensen kunnen kiezen. Hij vindt dan ook dat het weinig tot geen verschil uitmaakt of hij al dan niet zijn stem uitbrengt. Toch denkt hij dat de AKP de verkiezingen gaat winnen – misschien niet in deze regio, maar over heel Turkije genomen zeker wel.

Dan is het tijd om te gaan bidden. Het gezang van de mueddzin schalt over de stad en Mohammed neemt afscheid om naar de moskee te gaan voor de viering van het Suikerfeest.

take down
the paywall
steun ons nu!