Een trein verlaat het station van Gent-Sint-Pieters. Foto: twitter @dandemoustier

Stuurloze regering geeft verkeerd signaal met gratis Rail Pass

Het voorstel van een gratis tienrittenkaart voor elke burger – beslist zonder overleg met de NMBS, het bedrijf dat die geste moet uitvoeren – toont aan dat de federale regering een totaal gebrek aan visie en inzicht heeft over hoe het nu verder moet met het land in het algemeen en niet begrijpt welke cruciale rol het openbaar vervoer in die toekomst zal spelen.

donderdag 11 juni 2020 13:06
Spread the love

 

De federale regering van eerste minister Sophie Wilmès lanceerde een voorstel om aan iedere burger een gratis tienrittenkaart kado te doen, meer bepaald de Rail Pass, een kaart waarop de gebruiker tien ritten naar keuze over het hele land kan invullen. Deze kaart kost normaal 83 euro. Als iedere burger effectief deze kaart krijgt en volledig gebruikt, gaat het over een uitgave van meer dan 900 miljoen euro.

Wie zal dat betalen?

De regering nam deze beslissing zonder enig voorafgaand overleg met de NMBS. Luc Piens, algemeen sectorverantwoordelijke ACV-Transcom Luc reageert fel: “We vragen onmiddellijk overleg over alle gevolgen die zo’n maatregel met zich meebrengt. Uiteraard pleiten we voor een terugkeer naar de trein, maar voor een geleidelijke terugkeer, overwogen en met inachtneming van alle beschermende maatregelen, zowel voor het personeel als voor de reizigers. Wij zijn ervan overtuigd dat alleen op deze wijze allen het vertrouwen in hun treingewoontes kunnen terugwinnen. Maar even belangrijk is de financiële toekomstgerichte ondersteuning van de NMBS door de Belgische Staat”

Luc Piens (ACV-Transcom): “Belangrijk is de financiële toekomstgerichte ondersteuning van de NMBS door de Belgische Staat”.

Nu de maatregelen geleidelijk worden opgeheven zal de bezettingsgraad terug toenemen. Hoe dat valt te verzoenen met de sociale afstandsplicht en het dragen van mondmaskers op de trein is verre van uitgemaakt. “In geen enkel land roept men op tot een ongecontroleerde massale terugkeer naar het openbaar vervoer”. Het Belgisch voorstel van een gratis Rail Pass gaat hier lijnrecht tegenin.

De Rail Pass is het meest voordelig voor lange trajecten, zoals naar Athus, het meest zuidelijke station van België aan de grens met Frankrijk en Luxemburg. Foto: hilario.bambooradical.com/

Ook Gunther Blauwens, nationaal secretaris ACOD Spoor, is niet te spreken over deze beslissing. “Deze beslissing houdt geen rekening met de geleverde inspanningen om de operationele veiligheidsmaatregelen van reizigers en personeel optimaal te garanderen. Gezien de financiële gevolgen van de gezondheidscrisis heeft de NMBS vandaag een ambitieus herstelplan nodig om haar openbare dienstverlening te kunnen blijven uitvoeren.”

Gunther Blauwens (ACOD-Spoor): “De NMBS heeft vandaag een ambitieus herstelplan nodig om haar openbare dienstverlening te kunnen blijven uitvoeren.”

Blauwens meent verder dat de regering nog steeds niet de inspanning apprecieert die het NMBS-personeel de voorbije maanden heeft geleverd. “De Belgische spoorwegen hebben de voorbije maanden hun essentiële rol in de maatschappij bevestigd. Het is tijd voor een oprechte waardering van de Belgische spoorwegen door de regering.”

Volgens Blauwens is deze beslissing vooral bedoeld als steun voor de toeristische sector. Tevens verwijst hij naar Groot-Brittannië waar de aartsconservatieve regering van Boris Johnson beslist heeft om de privé-operatoren op kosten van de belastingbetaler te vergoeden voor het verder rijden van hun treinen. Ook daar is het de overheid die uiteindelijk alle risico’s en kosten draagt en openbaar vervoer garandeert.

Duidelijk signaal?

Stefan Stynen, voorzitter van reizigersvereniging TreinTramBus (TTB) denkt hier anders over.  Volgens hem is dit wel een goede beslissing: “Dit is een duidelijk signaal, dat de overheid de trein belangrijk vindt. Al zou het nog beter zijn dat de Rail Pass op alle openbaar vervoer geldig zou zijn, dus ook op tram en bus.”

Echter, de enige manier waarop de regering – niet ‘de overheid’ – zijn reële ambitie kan tonen is door het budget van de trein (en al het openbaar vervoer) na jaren besparingen en inkrimpingen terug op te drijven. Het enige ‘duidelijke signaal’ dat ze kan geven ligt dan ook daar: een veel groter budget, nieuwe investeringen, en vooral meer personeel en meer treinen.

Stefan Stynen (TreinTramBus): “Het treinaanbod moet dringend verder uitgebouwd worden. Anders dreigen de files ons land nog meer dan voorheen te verstikken.”

De TTB bevestigt impliciet dat de gratis Rail Pass in feite niet bewijst dat de regering “de trein belangrijk vindt”: “Toen er alleen essentiële verplaatsingen mochten worden afgelegd, heeft de NMBS op vraag van de overheid een aanbod van ‘nationaal belang’ gehandhaafd. De verliezen van die periode mogen niet ten koste gaan van de ambitie om de rol van het spoor na corona opnieuw te versterken. Het treinaanbod moet dringend verder uitgebouwd worden. Anders dreigen de files ons land nog meer dan voorheen te verstikken.”

Het personeel van de NMBS heeft de voorbije maanden zwaar ingezet op beschikbaarheid door ook buiten de spitsuren zijn lange treinstellen in te zetten voor de nodige ruimte tussen de reizigers. In diezelfde periode heeft het bedrijf een zwaar inkomensverlies geleden. De exacte cijfers moeten nog berekend worden maar de eerste schattingen gaan ervan uit dat de voorbije periode de treinen slechts rond de 10 procent van het normale aantal reizigers vervoerden.

Stuurloosheid, paniek

Deze maatregel van de regering lijkt eerder ingegeven door de behoefte om snel te scoren, zonder over de consequenties nagedacht te hebben. Tijdens de piekperiode van de coronacrisis wist de federale regering zich in deze nooit voorheen ervaren omstandigheden redelijk goed te handhaven. Nu er terug vooruitgeblikt moet worden naar de komende maanden blijken stuurloosheid en zelfs paniek de overhand te nemen.

Het voorstel voor een gratis Rail Pass voor elke Belg is ook om sociale redenen niet verstandig. Een deel van de bevolking dat nooit het openbaar vervoer neemt zal die kaart nooit gebruiken of heeft die extra steun niet nodig, terwijl lagere inkomensgroepen, voor wie het openbaar vervoer essentieel is om op het werk te raken of voor een korte ééndagtrip, net wel deze steun kunnen gebruiken.

Dit initiatief suggereert daarenboven dat we terugkeren naar een ‘normaal’ van voor corona, waarbij het toerisme terug mag ondersteund worden. De coronapandemie is voorlopig over zijn hoogtepunt in België en de EU, maar dat is totaal niet het geval in andere delen van de wereld, zoals Latijns-Amerika, de VS, India, meerdere Afrikaanse landen. Daar moet de dodende piek nog komen. In de VS zit de pandemie in de dunbevolkte landelijke deelstaten zelfs nog in zijn beginstadium. Net zoals deze vreselijke ziekte de eerste keer vanuit andere landen hier is terecht gekomen kunnen de nieuwe te verwachten pieken ginder opnieuw leiden tot een nieuwe toename van de besmettingen hier. Net zoals de coronapandemie enkele maanden nog grotendeels onbekend terrein was, ook voor de experten, zijn voorspellingen over het verdere verloop onmogelijk.

Het is met andere woorden voorbarig om nu reeds uit te pakken met een voorstel dat de boodschap geeft dat we allen terug onbeperkt de trein zouden kunnen nemen.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!