Het optrekken van de pensioenleeftijd van 62 naar 65 jaar was een belangrijke verkiezingsbelofte van de rechtse president Macron. Na de belangrijke doorbraak van links in de parlementsverkiezingen van juni beschikte hij echter niet meer over een meerderheid in de Assemblée.

Daarom wou hij de pensioenhervormingen doordrukken door ze op te nemen in een jaarlijkse begrotingswet. Bij zo’n procedure is geen meerderheid in het parlement nodig. In bepaalde omstandigheden kan de Franse regering het parlement overrulen door wetsontwerpen aan te nemen.

Tegen Macron’s plannen, maar ook tegen die werkmethode kwam heel wat verzet. François Bayrou een prominente bondgenoot van Macron van centrumrechtse signatuur, was niet akkoord met de weinig respectvolle werkwijze waarmee Macron de wet wilde pushen. Hij pleit voor grondig overleg over deze delicate kwestie.

Na de belangrijke doorbraak van links in de parlementsverkiezingen beschikte Macron niet meer over een meerderheid in de Assemblée.

Het grootste verzet kwam van links. Die ziet de verhoging van de pensioenleeftijd absoluut niet zitten. In 2021 had het pensioenstelsel een overschot van bijna 1 miljard euro. De hervorming is volgens een presentatie van het Elysée in de eerste plaats bedoeld om middelen vrij te maken voor de financiering van overheidsmaatregelen die anders via belastingen moeten gefinancierd worden.

Het afgelopen jaar zijn de dividenden voor aandeelhouders met 33 procent gestegen. De winsten van de 40 grootste beursgenoteerde ondernemingen bedroegen in de eerste helft van 2022 zo’n 73 miljard euro, dat is 53 procent meer dan in de eerste helft van 2019.

Macron wijst een belastingverhoging voor de rijken, zoals de Europese Centrale Bank voorstelt, resoluut af. Om de overheidsuitgaven in de komende jaren te financieren, rekent de president eigenlijk op de pensioenhervorming.

Het zijn dus weer de gewone mensen die het gelag moeten betalen. Daarom mobiliseerden vakbonden en linkse partijen voor een betoging. “Ze willen de werknemers laten betalen voor een crisis waarvoor zij de hoofdschuldigen zijn. Tegelijkertijd beschermen ze de winsten en dividenden van de aandeelhouders en bedrijven, aldus een vakbondsman.

Op donderdag 29 september kwamen tienduizenden mensen op straat in verschillende steden tegen de pensioenhervormingen en voor een hoger loon. Werknemers uit het onderwijs en het openbaar vervoer legden het werk neer om deel te nemen aan het protest. Ook studentenorganisaties namen deel aan de protesten. Door de staking konden toeristen de Eiffeltoren niet bezoeken.

Macron heeft uiteindelijk toegegeven aan de druk. Hij ziet af om de hervormingen door te drukken via de begrotingswet. Hij wil nog steeds de pensioenleeftijd optrekken, maar in de komende maanden wil hij daarover opnieuw gaan onderhandelen met de sociale partners.

Kopman van CGT: “Voor ons is dit het startpunt van een beweging.”

Of en in welke mate Macron erin zal slagen om voor zijn hervormingsplannen een meerderheid te krijgen zal in grote mate afhangen van de reactie van de vakbonden.

Die zijn in elk geval van plan om de druk op te voeren. De betoging van 29 september was een eerste waarschuwing. “Voor ons is dit het startpunt van een beweging”, aldus Philippe Martinez, kopman van de op een na grootste vakcentrale CGT. Het wordt ongetwijfeld een hete winter in Frankrijk.