Het transport is het eerste in een reeks van tien die voor oktober 2013 moeten worden afgehandeld. De kernafvaltrein zal drie containers vervoeren die elk zeven bestraalde splijtstofelementen bevatten. Elke container mag volgens de vergunning 651 PetaBequerel radioactiviteit bevatten. Dat is te vergelijken met de hoeveelheid radioactiviteit die volgens officiële schattingen is vrijgekomen bij de ramp in Tsjernobyl.

Gisteren, toen de containers per vrachtwagen van de kerncentrale van Borssele werden overgebracht naar het spoorwegoverslagstation, voerde Greenpeace stralingsmetingen uit. In een wagen op 4 meter afstand van de containers werden waarden opgetekend die dertig keer hoger liggen dan de normale waarden. Greenpeace nam ook beelden met een thermografische camera, waarop duidelijk te zien is hoeveel hitte de bestraalde reactorbrandstof nog steeds produceert.

Bij het vertrek van de trein lanceert Greenpeace een online protestactie. Op www.kernenergie-dood-spoor.be kan je laten weten dat je het niet eens bent dat deze trein met kernafval door Nederland, België en Frankrijk spoort.

Het Belgische Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) weigerde de afgelopen weken om de vergunning voor de doorvoer door België openbaar te maken, officieel omwille van veiligheidsredenen. Voor het transport over Nederlands grondgebied is dit document wél publiek.

In de vergunning staat: “De keuze van de routes (…) wordt als zodanig gerechtvaardigd omdat deze zo kort mogelijk zijn, zodat een spoedig verlopend transport mogelijk is en zoveel mogelijk vermeden wordt om in de nabijheid van drukke stedelijke gebieden te komen. “

In België rijdt deze trein van het ene stedelijke gebied naar het andere. Zo doorkruist de kernafvaltrein in ons land onder meer Antwerpen (500.276 inwoners), Sint-Niklaas (72.896 inw.), Gent (248.572 inw.), Kortrijk (75.265 inw.) en Moeskroen (55.439 inw.)

Greenpeace lichtte voor het vertrek de burgemeesters van de betrokken gemeenten in over het traject. De Gentse burgemeester Daniël Termont startte daarop een kortgedingprocedure tegen het transport. De rechtbank van eerste aanleg verwierp echter het argument van hoogdringendheid onder het voorwendsel dat er drie weken geleden reeds een kernafvaltransport door Gent spoorde. Toen betrof het middelactief afval, terwijl het nu om hoogradioactieve reactorbrandstofstaven gaat. “De bevoegde instanties laten het na om de betrokken gemeenten te informeren”, zegt Eloi Glorieux van Greenpeace.”Uit de Nederlandse vergunning blijkt echter dat het niet om een onschuldig transport gaat.” (1)

De gebruikte kernbrandstof wordt voor opwerking naar Frankrijk gestuurd, een risicovol en vervuilend proces waarbij radioactief afval vrijkomt. Van hergebruik is nauwelijks sprake, slechts 4 procent wordt in de praktijk verwerkt tot nieuwe kernbrandstof. “Dit transport is niet alleen risicovol, het is ook zinloos”, zegt Glorieux. “Opwerking werd in het verleden voorgesteld als een oplossing voor het kernafvalprobleem, maar in werkelijkheid zorgt dit enkel voor meer risico’s en bijkomende afvalstromen. Voor elk konvooi dat naar Frankrijk gaat, moeten er meerdere treinen met de ‘gescheiden’ componenten weer terug naar het land van herkomst gestuurd worden.”

“Deze risicovolle afvalcarrousel is tekenend voor de uitzichtloosheid van het kernafvalprobleem. Met kernenergie zitten we op een dood spoor. Er is geen veilige oplossing voor het hoogradioactieve afval van de kerncentrales”, aldus Greenpeace. Greenpeace vraagt dat de opwerking van gebruikte kernbrandstof definitief wordt stopgezet. Om te vermijden dat er nog meer problematisch kernafval bijkomt, moeten de kerncentrales gesloten worden zoals de wet op de kernuitstap voorschrijft.

Noten

(1) Uit de vergunning verleend door de Nederlandse minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie voor het vervoer en buiten Nederlands grondgebied brengen van bestraalde splijtstoffen DB Schenker RAIL Nederland N.V.”, 8 december 2010. (Onderlijning door ons aangebracht)
– “De vergunninghouder organiseert het transport zodanig dat, buiten situaties van overmacht, geen tijdelijke opslag in verband met vervoer op Nederlands grondgebied plaatsvindt, en dat een eenmaal aangevangen transport zo snel mogelijk wordt uitgevoerd”.
-“De vergunninghouder draagt er zorg voor dat de blootstelling van personen aan straling, zoveel als redelijkerwijs mogelijk is, wordt voorkomen”.
– “De vergunninghouder draagt er zorg voor dat personen, die handelingen verrichten waarbij stralingsdoses van meer dan 1mSv/j kan worden ontvangen, persoonlijke controlemiddelen dragen”.
– “De keuze van de routes (…), wordt als zodanig gerechtvaardigd omdat deze zo kort mogelijk zijn, zodat een spoedig verlopend transport mogelijk is en zoveel mogelijk vermeden wordt om in de nabijheid van drukke stedelijke gebieden te komen”