Op de boekvoorstelling van ‘De prijs van uw gezondheid’ van Lieven Annemans zat ik in debat met Maggy De Block, Jo Van Deurzen, Wouter Van Bezien en Louis Ide. Over de ziekenhuisfinanciering werden me twee stellingen door Dirk Ramaekers voorgelegd, waarop ik de kans kreeg te repliceren.
ZIEKENHUISFINANCIERING
Dirk Ramaekers, Lieven Annemans, Raf Derycke, Peter Degadt
1. Er moet een sterke concentratie komen van erg specifieke behandelingen zoals slokdarmkanker en alleen in die ziekenhuizen/expertisecentra wordt de behandeling nog terugbetaald.
2. In alle ziekenhuizen moet er in alle specialismen en zowel voor ambulante als voor alle gehospitaliseerde patiënten tariefzekere zorgverlening komen.
Ook hier ben ik het 100% mee eens. Er is geen enkele reden waarom er supplementen mogen gevraagd worden aan een patiënt omdat die privé behandeld wordt of op een éénpersoonskamer verblijft waarvoor hij al extra hotelkosten betaalt. Deontologisch zouden die patiënten niet anders mogen behandeld worden. Ik ben voor volledige afschaffing van de supplementen op erelonen, maar ook op medisch materiaal. Op de hospitalisatiefacturen zijn naast de remgelden de supplementen de belangrijkste reden waarom patiënten zich vandaag in de schulden moeten steken. Op medisch materiaal kunnen supplementen sinds het invoeren van het kiwimodel in de ziekenhuizen, makkelijk worden afgeschaft op voorwaarde dat de opbrengst van die openbare aanbestedingen gaan naar de patiënt. Er zijn studies van het KCE en van de Vlaamse Liga tegen Kanker die laten zien dat openbare aanbestedingen de prijzen tot 75% kan laten dalen. Als we ereloon en materiaalsupplementen afschaffen, dan gaat ook de malafide markt van private hospitalisatieverzekeringen op kunnen drogen.
Betaling per prestatie leidt tot overconsumptie, betaling per pathologie, all-inclusive, leidt tot onderbehandeling schrijft prof. Annemans in zijn boek. De rode draad in deze wantoestanden is de koppeling van het voorschrijfgedrag van de artsen aan financiële incentives. Dat moet stoppen. Het ontkoppelen van het oorschrijfgedrag van artsen van financieel profijt zou al een heleboel problemen oplossen en veel ruimte creëren om wetenschappelijk verantwoord en patiëntgericht aan geneeskunde te doen, om samen te werken in plaats van mekaar te beconcurreren en om correct te verwijzen naar die gespecialiseerde centra .
Het is niet op de eerste plaats geld dat artsen drijft. Intrinsieke motivatoren zoals een hoge graad aan autonomie, kunnen werken aan kwaliteitsverbetering, zichzelf kunnen ontwikkelen op het werk, dienstbaar kunnen zijn voor anderen zijn veel krachtiger. Maar er is eveneens robuust bewijs als je naast eender welk motivatiesysteem een financiële incentive plaatst, geld al de andere motivatoren verdringt. Dat is prof. Annemans vergeten in zijn boek uit te leggen. Motivation crowding wordt dit proces in de vakliteratuur genoemd. Zie het onderzoekswerk van de drie gedragseconomen Dan Ariely, Dan Pink en Nobelprijswinnaar Dan Kahneman. Als een universiteitsprofessor in de Geneeskunde maar een derde verdient van wat die specialisten binnenhalen, zoals prof. Bellemans onlangs nog aan de pers liet weten bij zijn overstap van Gasthuisberg naar een perifeer ziekenhuis, zit het toch wel behoorlijk scheef. Het is niet normaal dat sommigen van hen, vooral deze die met machines werken zoals radiologen, klinisch biologen, nefrologen en cardiologen drie, vier honderdduizend euro per jaar hebben en anderen die vooral met mensen werken zoals psychiaters, geriaters, pediaters minder dan de helft verdienen. Daarom pleit ik voor het Nordic model, dat ook bij onze universiteiten wordt toegepast: excellent salaris voor de artsen, met ook extra’s voor extra prestaties en extra kwaliteit. Maar afschaffing van prestatiegeneeskunde en supplementen. Stop prestatitis en supplementitis, want dat zijn zeer besmettelijke ziekten.
