Intro bij gelegenheid van dit belangrijke politieke boek, van Manu Claeys, frontman van stRaten generaal:
stRaten generaal dateert van 1999.stRaten generaal startte op het vroegst mogelijk moment van het Oosterweeldossier,nl. bij de eerste publiek toegankelijke procedure.S.G. startte ook meteen met rond dit dossier te publiceren.
Vanuit de visie dat belangrijke dossiers rond openbare werken een publiek debat nodig hebben.Dit gebeurde heel vaak met een soort van collegiale ‘peerreview’ met Pater Verhaeghe en anderen.Ademloos startte haar activiteiten in 2008. Forum 2020 in 2009.Eind 2012 had Manu een persoonlijke productie van 2000 pagina’s en begon hij na enige reflectie de redactie hiervan voor een eerste boek.
Rond 15 maart lag er de drukproef van 550 pagina’s, bestaande uit een 80 tal nieuwe pagina’s en ca 47O pagina’s bestaand materiaal.Nooit werd een openbaar werk én het besluitvormingstraject daarvan beter (gedocumenteerd) beschreven.Zo samenhangend, zo helder, zo moedig, zo transparant .Want het hele boek staat ook vol met verwijzingen en tekstcitaten van publicaties van derden.Daardoor wordt het boek zelf transparant, toetsbaar en dus kwetsbaar.Het boek én de schrijver. Zo is Manu én zo zijn “de actiegroepen”.
Het boek is een must voor iedereen die zich voor politiek interesseert en die zich betrokken voelt bijgoed bestuur, bij inspraak en participatie, u zult vaak u ogen niet geloven.Het boek is een must voor studenten en practicanten in alles wat met de publieke ruimte, openbare werken en het denken hierrond te maken heeft, zij zullen vaak hun ogen niet geloven.
Het boek is een must voor iedereen die met management bezig is en zeker met overheidsmanagement, ook zij zullen hun ogen vaak niet geloven.Het boek is ten slotte een must voor de liefhebbers van politieke thrillers, het is spannend en boeiend van begin tot einde, en de uitkomst is nog altijd een open boek.
Zelfs voor een sinds 5 jaar ingewijde is het nog verbijsterend vast te stellen hoe politici, hoe de overheidin dit dossier geprobeerd heeft de regels van het spel te gebruiken voor het eigen voordeel èn ten koste vande burger die mee wilde helpen dit project tot een beter einde te brengen.Wat zijn recht was en wat sommige burgers zelfs hun verdomde plicht vinden.Omdat dit project nu eenmaal een generatie-overstijgend project is.
Het politieke optreden in deze is grensverleggend in haar onzorgvuldigheid, kwade trouw en arrogantie. Burgerlijke participanten en hun inspanningen werden genegeerd en/of regelrecht tegengewerkt ofwel genegerd.Met als triest hoogtepunt de bouw van de gevangenis van Beveren op het Meccanotracé.En niet 5O meter verder.Fortuinen werden hierbij uitgegeven aan studies voor het eigen project en aan advocaten voor het eigen gelijk.
Het was te betreuren dit vast te stellen bij de eerste procedurele fase van dit proces.Het was zeer ernstig dit vast te moeten stellen tijdens en na de studies van ARUP/SUM, de volksraadpleging,de bouwaanvraag en de start van de mishandeling van het Meccanotracé.Het is ronduit tragisch dat dit zelfs niet voldoende veranderde in de tweede fase van het procedurele proces.Immers de BAM zit weer aan het stuur van de MER procedure en doet daarbij weer beroep opTV SAM als ingenieursburo. De lijf- aan lijfgevechten zijn opnieuw binnenskamers en in alle hardnekkigheid bezig, waarbij BAM en TV SAM weer bijgestaan worden door het advocaten kantoor Stibbe.En waarbij het weer niet gaat om de beste oplossing, maar de eigen agenda.Dat was en is niet de goede manier om met inspraak en procedures om te gaan.
Maar de werkelijke reden waarom het dossier al jaren muur en muurvast zit is ongetwijfeld omwille van het zwarte gat van Noriant.Ik citeer slechts één keer: pagina 513: “het zwarte gat van noriant”:“tot vandaag blijft de contractuele relatie tussen de BAM, de vlaamse regering en Noriant het zwarte gat in de publieke kennis over het oosterweeldossier. Zelfs parlementsleden mogen de relevante documenten hierover niet inkijken. Voor een goed begrip van de politieke Oosterweeldynamiek leveren ze nochtans de cruciale informatie. Drieëneenhalf jaar verhindert dit zwarte gat dat de problematiek van een derde scheldekruising op politiek niveau in eerste instantie wordt behandeld als een mobiliteitsdossier. Deze impasse in het dossier zal slechts doorbroken worden wanneer de regering haar zelfgecreeerde band met noriant, die er een is van voortschrijdende contractvorming in de feiten, doorknipt. (Einde citaat).Het vermoeden bestaat dat er uit dit gat schadevergoedingen zullen opdoemen die tientallen tot honderden miljoenen bedragen. De schrijver legt dit uit op 30 pagina’s. Hierover bestaat een groter document van 92 pagina’s.
Na het lezen blijft de vraag “en nu”?Wij kunnen slechts hopen dat de media, dat het publiek, dat de academici, en dat hopelijk en wellicht de politiek zullen helpen de consequenties te trekken uit dit boek. Hier moeten politieke lessen uit getrokken worden en verantwoordelijkheden genomen.De BAM en TV SAM moeten eindelijk uit hun lijden worden verlost en ontbonden. De procedures moeten in handen worden gelegd van werkelijk niet betrokken partijen.Het zwarte gat van Noriant moet verlicht. De onbevooroordeelde lezer zal waarschijnlijk ook concluderen dat een politieke enquete onontkoombaar is.
Wim van HeesVoorzitter en woordvoerder van Ademloos
