Op twee jaar van 4.512 naar 3.436 of -1.076 of -24% bij Bachelors en van 3.240 naar 2.785 of -455 of -14% bij de HBO5 eerstejaars ondermeer ook door de vermindering van VDAB-studenten bij HBO5 met -35%, Bachelor -44%. Instroom werkenden is constant.
Wat te doen? Vlaanderen kan maar voldoende verpleegstudenten opleveren wanneer een eind komt aan de (federale) uitstoot van jongeren uit de beroepsbevolking, leefloners, NEET’s(*) en vooral ook de niet-actieve vrouwen uit demigratie door de VDAB worden opgevist voor verpleegstudies , ondermeer door het opheffen van ‘t ridicule verbod op religieuze of cultuurgebonden kledij, de hoofddoek dus, zeg dat Mieke Van Hecke het in Ter Zake van 28/02/2018 nog eens duidelijk gezegd heeft. De depressieve ventilaties in het vooruitzicht van definitief verlies van beleidsverantwoordelijkheid roept spaghettiemonsters op als racistisch en xenofoob verweer tegen de verlichte tijden die gaan komen.
De strijd om jobs is al een strijd om de student Hoger Onderwijs en zal verder een strijd worden om de secundaire student voor alle beroepen waarvoor het tekort alsmaar zal vergroten. De discriminatie op grond van migratieachtergrond zal omwille van economische noodzaak opdrogen om zo alle potentiële man- en vrouwkracht te mobiliseren en te kwalificeren in het reguliere- en avondonderwijs, de beroepsopleiding en specifieke op doelgroepen gerichte vorming. Een volledige herdenking van het ‘avond-
onderwijs’ of sociale promotie dringt zich op. Slechts 5% bereidt voor op een zorgberoep terwijl 20% van de tewerkstelling uit zorgberoepen bestaat, die bestaat, die daarbij nog de grootste tewerkstellingscreator en daardoor ook mede de motor zijn van de economie en van de toegevoegde waarde.
Instroom van reguliere studenten in het HBO5 (A2) verhoogt, ondanks daling van het aantal 18-jarigen in de bevolking. De opeenvolgende en forse daling van VDAB-studenten is mede oorzaak van de vermindering van de instroom 1ste jaars. Het project 600, nu al project 1000, zorgt voor een continue upgrading van reeds werkende verzorgenden (of andere functies )in ziekenhuizen en bejaardenhomes tot verpleegkundigen, met dank aan de bedenker Walter Cornelis (LBC-NVK) en aan Pol Verhaevert (sp.a) in 2000.
Best de Brusselse jongeren, meisjes én jongens niet te vergeten die, in tegenstelling tot Vlaanderen en Wallonië voor een stijgende instroom kunnen zorgen in de verpleegstudies. Het aanbod in Nederlandstalige verpleegscholen HB05 en Bachelor dient er de komende jaren te verhogen. Grafiek (zie on-line) voortgaande op de bevolkingsvooruitzichten nr leeftijd Planbureau Pas in 2022 is het potentieel 18-jarigen in Vlaanderen opnieuw stijgend.
En zoals reeds eerder aangegeven, het tekort op de generatiewisseling, vervanging 50-64 jarigen door de huidige 10-24 jarigen de komende 15 jaar, zal harder bijten in Vlaanderen dan in Brussel of Wallonië. Een unieke kans voor instroom afgestudeerde jongeren en werklozen in de tewerkstelling en voor vrouwen met een hoofddoek, die om economische redenen aan de bak zullen (moeten) komen. De excellente ‘Vlaamse cijfers’ worden nu kwistig rondgestrooid maar weinigen trekken de lijn door naar wat het
drastisch tekort in de generatiewisseling zal zijn. In 2018 is het punt bereikt dat de komende 15 jaar het tekort op de generatiewisseling 26,7% bedraagt, nl 26,7% minder 10-24 jarigen dan 50-64 jarigen zullen de komende 15 jaar op de arbeidsmarkt komen. Enkel verhuis vanuit Brussel en nieuwe immigratie het arbeidstekort in Vlaanderen com-
penseren. Intussen blijven de ouderen op /verhuizen naar het platteland, investeren er hun vermogen in nieuwe appartementen zodat hun oude woningen de nieuwe immigranten en verhuizers met migratieachtergrond kunnen huisvesten. De geschiedenis van de immigratie voor de herbevolking van de steden tussen 1960 en 2000 herhaalt zich de komende decennia voor kleinere steden en platteland.
Voor alle grafieken, tabellen en commentaar, zie BuG 383 on-line
Na een klaagzang de lofzang.
De klaagzang van de ziekenhuizen en bejaardenhomes omwille van het tekort aan verpleegkundigen duurt nu al zo’n drie decennia. Margot Cloet, ex-kabinetschef van Van Deurzen en tot 2015 voorzitter van Eigen Thuis Grimbergen, is nu hoofd van Zorgnet-Icuro, en laat deze bezorgde stem nogmaals weerklinken in De Morgen van 01/03/2018: Meer Vlamingen betekent meer oudere Vlamingen, en dus meer mensen die zorg nodig hebben. “Er zijn vandaag al personeelstekorten. Een op de twee verpleegstersjobs raakt niet ingevuld. Maar ook genoeg bedden vinden is een probleem. Zeker in de grote steden dreigen wachtrijen.” Dat is ook al een mooie inleiding op een volgende BuG, nl de update Woonzorgvoorzieningen in Vlaanderen 01/01/2018 naar statuut, met inbegrip van de VZW-Profit.
De lofzang. Enkel de vakbond LBC-NVK heeft door een opwaardering van de barema’s en gelijkstelling van de barema’s in de bejaardenhomes met deze van de ziekenhuizen, met het project 600 waarbij een geweldig upgradekanaal werd gecreëerd van verzorgende en andere functies naar verpleegkundige, alsmede door continue acties tegen de nog altijd niet aflatende pogingen van slechtwillenden om de HBO5, zeg maar verpleegkundige A2 te declasseren, voor voldoende dynamiek gezorgd om voldoende gekwalificeerde afgestudeerden te hebben in het verpleegkundig beroep. Dat beroep staat of valt bij de dubbele instroom, nl van A2 en A1’s. De eindeloopbaan verlofdagen voor de babyboom in de Non-Profitsectoren die zich nu massaal aandienen voor de 32-urenweek vanaf de leeftijd 55 jaar is een godsgeschenk in deze tijden van alsmaar langer werken. Men vergeet daarbij het werk werkbaar te maken met daarbij nog de onduidelijkheid wie nu een zwaar beroep heeft of niet. Ook het Brugproject dateert van 2000, honderden verpleegkundigen HBO5 konden langs deze weg hun kwalificatie verhogen tot Bachelor. En last but ,not least de eindeloopbaanregeling in de gezondheidssectoren die schatplichtig aan Walter Cornelis en aan Frank Vandenbroucke, die in alle talen zwijgt over deze positieve realisaties. Wie komt bv eens op voor een verandering van de regeling van 2003 mbt terugbetaling van rolstoelen en de uitsluiting van grote groepen gehandicapten voor terugbetaling van een ‘actieve’ rolstoel, wie doet daar eens wat aan? Wie ziet trouwens gehandicapten in het straatbeeld die zelf hun aangepaste en ‘actieve’ rolstoel voortbewegen?
(*)NEET: Not in Employment, Education or Training.
Voor alle grafieken, tabellen en commentaar, zie BuG 383 on-line.
Jan Hertogen, socioloog
