ANTWERPEN – “Waarom wonen jonge Belgische koppeltjes toch in die gigantische huizen? En wat doen ze daar eigenlijk binnen?” In Antwerpen organiseert onthaalcentrum Atlas al enkele jaren de Stadsklap. Daarbij krijgen nieuwkomers en autochtonen de kans om te spreken over elkanders culturen. Taboes worden daarbij niet geschuwd.

Een beetje verlegen en nog wat onwennig zitten de twintig Turkssprekende nieuwkomers in een ruimte met zes autochtone Vlamingen. Het is een gezellige ruimte. Er staan Griekse zuilen en Marokkaanse banken. Op de grond liggen Perzische tapijten. Aan het plafond hangen oosterse lampen. We zijn in ’t Werkhuys in Oud-Borgerhout.

Turkije, ’n EU-lidstaat?

Een Turkse dame vraagt in het Turks: “Vinden jullie dat Turkije bij de EU hoort?” Adnan, moderator van het gesprek, vertaalt de vraag in het Nederlands. In mijn enthousiaste idealisme antwoord ik: “Hoe meer landen bij de EU, hoe meer culturele uitwisseling. Wij kunnen gemakkelijker naar Turkije. En zij kunnen gemakkelijker naar hier.”

De overige aanwezigen temperen mijn idealisme: “Jochem, houdt wel de principes van Ataturk in je achterhoofd.” Een stemmingsronde onder de Turkssprekende mensen wijst uit dat de meeste aanwezigen Turkije nog niet rijp genoeg vinden om toe te laten treden tot de EU.

Turken, moderne mensen?

Waarmee niet gezegd kan worden dat Turkije ouderwets is. Integendeel. Een Turkse man laat weten: “Ik woon al jarenlang in Antwerpen. Ik heb mijn vrouw in Turkije gevonden. Turkse vrouwen in Turkije zelf zijn vaak veel moderner dan Turkse vrouwen in Antwerpen.”

Volgens moderator Adnan, leerkracht Nederlands in onthaalcentrum Atlas, wringt daar juist het schoentje. “Veel Turkse nieuwkomers vinden dat een deel van de Turken in Antwerpen niet me de tijd zijn meegegaan. Turkse Antwerpenaars kunnen heel traditioneel tegen dingen aankijken. Terwijl in Turkije zelf het fenomeen Koerdistan bespreekbaar wordt.”

Turken, ook in Bulgarije?

Bij het woord Koerdistan laten de aanwezige Koerden zich horen. “Ik kom niet Turkije. Ik kom uit Koerdistan”, vertelt een man in goed verstaanbaar Nederlands. “Maar Koerdistan strekt zich uit tot in Iran, Syrië en Irak”, vertelt een Irakees-Koerdische vrouw. Enkele ‘echte’ Turken knikken instemmend.

Een groot deel van de Turkssprekenden blijkt uit Bulgarije te komen. Ik vraag aan een wat schuchtere jongen waar hij vandaan komt. “Uit Kardzhali, Zuid-Bulgarije.” Adnan vult aan: “In Kardzhali wonen veel Turken. Enkele van hen wonen daar al honderden jaren. Anderen zijn daar later naar toegetrokken voor werk. Veel van hen bleven. En op dit moment komen veel Turkse Bulgaren uit Kardzhali naar Antwerpen toe.”

Turken en Vlamingen?

Een Turks meisje stelt een ontwapende vraag: “Waarom wonen jonge Vlaamse koppeltjes toch in zulke gigantische huizen? En wat doen ze daar eigenlijk binnen?” We relativeren dat het hier om een beperkte groep gaat. Een gepensioneerde Antwerpenaar vult aan: “Ik denk dat je op de Noorderkempen bent geweest. Daar wonen namelijk veel Nederlandse fiscale vluchtelingen.”

Zodra het thema huwelijk ter sprake komt vertel ik dat niet getrouwd ben, geen kinderen heb en niet samenwoon. Tien Turkse dames lachen wat onwennig. Ik krijg een paar geïnteresseerde blikken. Toch lijken ze het maar vreemd te vinden dat heel wat Vlaamse jongeren het huwelijk bewust zo lang mogelijk uitstellen.

Veel nieuwe dingen heb ik niet geleerd, maar het was zeker een interessant en vooral aangenaam gesprek. Zeker voor herhaling vatbaar.

Ook geïnteresseerd? Schrijf je in voor een Stadsklap op www.vormingplusantwerpen.be