Het is zondagmiddag 25 juni. Mijn dochter doet een middagdutje en ik heb net mijn ontslagbrief naar de stadssecretaris gemaild. Dat is het dan, nu is het echt gedaan. Vier jaar leven op het zotte ritme van het mooiste stadhuis ter wereld, van onderhandelen en heftig discussiëren, honderden bewonersvergaderingen bijwonen, lange avonden en weekends op trot om projecten te verdedigen en ideeën op te doen …

Het waren de vier meest intense jaren van mijn leven. Ik heb het met hart en ziel gedaan, maar het was vaak zwaar. Als schepen van een kleine Nederlandstalige partij heb ik moeten knokken om gehoord te worden in een College van zwaargewichten die al een half leven meedraaien in de Brusselse politiek. Het was niet evident, maar het is wel gelukt: met de wijkcontracten had ik een van de belangrijkste bevoegdheden onder mijn hoede en we zijn erin geslaagd die een volledig nieuwe bottom-up invulling te geven.

Als College neem je elke beslissing collectief. Ik ben steeds loyaal geweest en heb mijn gevechten binnenskamers gevoerd. Twee keer heb ik gedreigd om uit de meerderheid te stappen: toen bleek dat het Beursplein niet in de autovrije zone zou zitten en om te eisen dat Yvan Mayeur opstapte.

Het moeilijkste aan meedraaien in een gerodeerd politiek spel, is jezelf te blijven. De regels van het spel kennen geen genade:  het is hard, cynisch, een soort van koehandel (‘als jij dit niet aanvaardt, blokkeer ik dat’). Discussies gingen niet altijd over feiten of het algemeen belang, maar wel over persoonlijke emoties en politieke berekening.  En veel te vaak: de ander het licht in de ogen niet gunnen. Het was een wereld waarin ik me moest zien te handhaven, terwijl ik vaak vooral onbehagen voelde. ‘s Avonds thuiskomen, in de spiegel kijken en nadenken of ik trouw ben gebleven aan de persoon die ik wil zijn en de waarden waarin ik geloof. De balans opmaken of de projecten die we er door kregen opwogen tegen dingen die ik liever niet had aanvaard. In België komt politiek altijd neer op compromissen maken, maar je hoeft dat daarom nog niet leuk te vinden.

Morgen is het gemeenteraad en dan gaat mijn ontslag echt in. Dan ben ik officieel schepen af. Het is voor mij een bitter einde. Ik had mijn projecten graag afgewerkt. Ik denk echt dat ik in Brussel met iets moois was gestart: een beleid dat vanuit de bewoners vertrekt en erop gericht was om hun ideeën vorm te geven. Maar trop is te veel. Ik ben gedegouteerd:  door het schandaal van Samusocial, de vele verhalen van stiekem gecreëerde mandaten ter zelfverrijking,  de loftrompet die het nieuwe bestuur opstak over Mayeur tijdens de persconferentie, het geglunder van mijn ex-collega’s daarbij.

De afgelopen weken leek het of ik midden in een slechte aflevering van House of Cards was beland. Met afrekeningen, leugens, gestoorde wendingen, laster. Hoewel mijn bevoegdheden al lang verdeeld waren in de PS-MR-Open VLD meerderheid, hebben mijn ex-collega’s niet eens de decency gehad om ze ook officieel af te nemen. Zo willen ze blijven verkondigen dat ik zelf ben opgestapt. Hoewel mijn ontslag pas kán ingaan op de eerstvolgende Gemeenteraad (maandag 26 juni), wordt er gespind dat ik ‘blijf zitten voor het geld’.

Er is ook nog zoiets als politiek fatsoen, een soort van basisrespect waarmee je omgaat met je politieke tegenstrevers. Als het gebrek aan moraal de norm wordt om te overleven in de politiek, dan doe ik niet meer mee. Daar ben ik niet cynisch genoeg voor.  Als de afgelopen weken ons iets geleerd hebben, is het wel dat schaamte een essentiële emotie is in de politiek. Als je dat niet meer voelt, loopt er iets mis.

Wat brengt de toekomst? Wat er nu meteen moet gebeuren, is schoon schip maken bij de vele vzw’s, de hoeveelheid mandaten sterk beperken, en de verloningen drastisch verlagen. Maandag dient sp.a in de gemeenteraad een motie in om de uitbetaling van alle bestuurdersvergoedingen met onmiddellijke ingang te bevriezen tot er een fundamentele ‘opkuis’ van het systeem is doorgevoerd.  Ik ben benieuwd welke partijen deze vraag tot bevriezing zullen steunen: het is alvast een eerste test om te zien wie het echt meent met de politieke vernieuwing.  Daarnaast heeft toekomstig burgemeester Philippe Close een comité samengesteld, met vertegenwoordigers van meerderheid en oppositie, om het hele vzw-kluwen radicaal te hervormen. Een zware klus, maar zo noodzakelijk. Ik vertegenwoordig sp.a in dit comité; Open VLD zit niet mee aan tafel. Deze hervorming is cruciaal voor de toekomst van Brussel, ik neem mijn verantwoordelijkheid.

Voor mij is het ook essentieel dat er een verbod op cumul komt tussen het ambt van schepen en dat van parlementslid. Het zijn twee opdrachten die je onmogelijk goed kan doen als je ze cumuleert. Wie dat wel doet, wint de financiële jackpot. De nieuwe burgemeester van Brussel hield alvast de eer aan zichzelf en gaf zijn postje in het parlement op. Wat met zijn collega’s, notoire cumulaars?  De hoofdstad van België verdient schepenen die de stad en haar bewoners hun volle aandacht kunnen geven.

“Is Brussel rot?”, vroeg een journalist me enkele dagen na het schandaal van de Samusocial en de lawine van onthullingen die daarop volgde. “Nee,” antwoordde ik. “Brussel is fantastisch. Daar ben ik na vier jaar schepen te zijn geweest, meer dan ooit van overtuigd. Het potentieel van onze inwoners is eindeloos. Hun creativiteit, daadkracht en goesting om iets van hun straat, hun wijk, deze stad te maken, is enorm. Sommige politieke structuren zijn rot en moeten afgebroken en heropgebouwd worden, maar vereenzelvig wat misloopt in de politiek alsjeblief niet met de rest van de stad die – ondanks alles –  elke dag opnieuw opveert en lééft.”

Ik heb heel graag voor Brussel gewerkt. Ik heb de eer gehad ontzettend veel mensen en organisaties te ontmoeten  en samen met hen prachtige projecten op te zetten. Ik ben trots op de vele dingen die we hebben doen bougeren. Denk maar aan de frisse wind in de wijkcontracten Bloemenhof, Bockstael en Jonction, aan de leefstraten, het burgerbudget, de vernieuwing van het stripparcours met verfrissende en voor het eerst ook vrouwelijke auteurs (Brecht Evens, Dominique Goblet, Lucy McKenzie …).

Ik ben ook trots op alle projecten die we in gang hebben gezet, maar waar ik er niet meer bij zal zijn om ze af te werken en in te huldigen: de renovatie van de Hageltoren, van het oud station van Laken, de nieuwe Nederlandstalige school in de Zennestraat,  het creëren  van vele nieuwe groene oases in de stad (Fontainaspark, Zennepark, pocketparks in Laken, laatste stuk van het Tour&Taxis park, Jonctionpark) … Ik keek er enorm naar uit om het nieuwe wijkcontract Marollen aan te vatten.

Voor mij breken nieuwe tijden aan. Ik verhuis binnenkort naar Laken en krijg een tweede kindje. Nu wil ik even wat rusten en bekomen. Na de zomer sta ik er terug. Om jullie stem te blijven vertolken in de gemeenteraad. En om erover te waken dat de vele fantastische projecten die we de afgelopen jaren samen hebben opgezet, verdergezet en uitgevoerd zullen worden.

Uit heel mijn hart: bedankt. Want jullie maken deze stad.

Tot gauw,

Ans