Volgens de ngo Caritas moeten drie miljoen Spanjaarden rondkomen met minder dan 307 euro per maand. Iets meer dan 21 procent van de bevolking zakte door de crisis onder de armoedegrens. De werkloosheid blijft op de recordhoogte van 26,3 procent. In 2012 alleen al verlieten 112.000 jonge Spanjaarden hun land op zoek naar een betere toekomst.

De humanitaire organisatie Rode Kruis besliste in 2012 al om uitzonderlijk af te zien van haar regel om alleen maar geld in te zamelen voor slachtoffers van natuurrampen, conflicten en oorlogen. In Spanje zamelt het Rode Kruis ook geld in voor de slachtoffers van de economische crisis.

Na vijf jaar van harde saneringen is de situatie van de meerderheid van de Spanjaarden alleen maar verergerd.

In 2011 deed het land de hele wereld kennismaken met het fenomeen van de indignados. De zogenaamde 15 mei-beweging werd even een mondiale protestbeweging met uitlopers tot New York met Occupy Wall Street.

Daarna volgden nog talloze betogingen en enkele grote algemene stakingen, maar daarna leek het protest wat stil te vallen. Dat laatste is ook relatief. In 2013 telde het ministerie van Binnenlandse Zaken 44.000 acties en betogingen. Maar het ontbrak aan een duidelijk uithangbord.

Vier weken geleden begonnen actievoerders uit alle Spaanse regio’s aan een mars richting Madrid. De zes marsen moesten op 22 maart uitmonden in een nieuwe massabetoging.

De twee grote nationale vakbonden UGT en CCOO hielden zich afzijdig maar lokale afdelingen deden wel volop mee, net als alle partijen en bewegingen links van de twee traditionele partijen, PSOE en PP.

Geen eendagsvlieg

De organisatoren van de mars hebben grote plannen. Het protest mag geen eendagsvlieg zijn. Diego Cañamero, algemeen secretaris van de landarbeidersvakbond SAT, zegt het zo aan de Franse krant Humanité: “De stilte van het volk maakt me bang. Het is tijd om wakker te worden, om in beweging te komen, om de straten en pleinen in te nemen”. Cañamero riskeert trouwens een gevangenisstraf voor zijn deelname aan een bezetting van een landgoed.

Stil was het zaterdag niet. De organisatoren schatten de opkomst op twee miljoen, één van de grootste betogingen ooit in de hoofdstad. El Pais hield hij bij 50.000 betogers, het cijfer dat de overheid verspreidde. Andere media bevestigden de hoge cijfers van de organisatoren. Aan de voetmarsen alleen namen meer dan 10.000 Spanjaarden deel.

Veel van de deelnemers van de mars zijn niet van plan meteen terug te keren naar hun regio. Er volgen de komende dagen nog algemene vergaderingen verspreid over de stad. Ook nieuwe acties worden niet uitgesloten.

De betogers vragen onder meer de stopzetting van de afbetaling van de schuld, een realistisch plan om de werkgelegenheid te herstellen, de bescherming van de openbare diensten, eerlijke belastingen, een einde aan de huisuizettingen en echte democratie. Het hele manifesto kan u hier lezen.

Aan de kop van de marsen liepen migranten die ondersteund werden met de slogan ‘Geen mens is illegaal’. De indignados zijn terug, maar de samenstelling van de deelnemers lijkt wat veranderd. De arbeidersbeweging maakt deze keer meer dan in 2011 integraal deel uit van de beweging.

Aan het eind van de betoging kwam het tot rellen. De regering stuurde blijkbaar aan op een krachtmeting. Zo’n 1700 anti-oproeragenten werden op de betogers afgestuurd en na half tien gold er een samenscholingsverbod.

(foto’s: https://www.flickr.com/photos/druidabruxux/, https://www.flickr.com/photos/delaiglesia21/, https://www.flickr.com/photos/thealvalen)