In
Sisante, in het zuidoosten van Spanje, is het burgercollectief Huerta
Solar Amigos de la Tierra van start gegaan. Met de hulp van de
organisaties Ecooo en Friends of the Earth Spain hebben ze een kleine
zonnecentrale gebouwd.?”We moeten af van het twintigste-eeuwse
model: energie stond toen gelijk met fossiele brandstoffen en de
burger was niet meer dan een consument”, zegt Héctor de Prado
van Friends of the Earth Spanje.
“Vanaf
100 euro kan je participeren”, zegt Ecooo-woordvoerde José
Vicente Barcia. “Wie dat doet, wordt mede-eigenaar en deelt in
de winst.” Ecooo beheert nu al 65 van deze collectieve
zonnecentrales in Spanje.
Groene
garantie
Er
staan ook steeds meer grote coöperaties op als alternatief voor de
klassieke elektriciteitsleveranciers. Het Andaloesische Zencer is er
zo een. “We willen de consument betrekken bij het beheer van
zijn energie”, zegt architect Francisco Javier Porras, oprichter
en voorzitter van het een jaar oude Zencer.
Deze
coöperaties kopen elektriciteit op de algemene markt, maar
garanderen via herkomstcertificaten dat ze groen is. Volgens Porras
komt 30 tot 40 procent van de energie die in Spanje
gecommercialiseerd wordt van hernieuwbare bronnen.
Belgisch
voorbeeld
In
Catalonië is Som Energia actief sinds eind 2010, een jaar na de
vrijmaking van de energiemarkt. De coöperatie liet zich inspireren
door het Belgische Ecopower en het Franse Enercoop. Op de facturen
aan de veertienduizend vennoten staat waar de elektriciteit vandaan
komt. In 2013 kwam die uit zonne- en windenergie en uit biogas.?”We
commercialiseren elektriciteit niet alleen, we produceren ook via
eigen projecten”, zegt Marc Roselló van Som Energia.
In
december wijzigde de regering de elektriciteitswet. Honderden
organisaties verzetten zich daartegen omdat grote producenten van
fossiele brandstoffen er voorrang in krijgen. “Het is
schaamteloos wat de regering nu doet”, zegt Marc Roselló van
Som Energia.
Problemen
met betalen
De
nieuwe productie- en distributievormen voor elektriciteit kunnen een
uitweg bieden aan de financiële problemen bij veel Spanjaarden. Door
de zware economische crisis – een kwart van de Spanjaarden is
werkloos – kunnen veel mensen hun energiefactuur niet meer betalen.
Van 2010 tot 2012 kwamen er in een klap twee miljoen mensen bij met
betalingsproblemen.
José
Luis López, die deze energie-armoede onderzocht, denkt dat deze
nieuwe vormen van collectief energiebeheer een positieve invloed
kunnen hebben, maar hij verwacht die niet op korte termijn.
