Tussen hoop en verbijstering … Dat is mijn gevoel als ik vandaag over sociale dumping in de transportsector spreek. 

Hoop, omdat het Belgisch gerecht voor de zomervakantie enkele spectaculaire acties organiseerde tegen grote transportfirma’s. Allemaal verdacht van het organiseren van sociale dumping. Wie had ooit durven denken dat Roland Jost ‘himself‘ in voorarrest zou genomen worden in het kader van het onderzoek? De CEO van één van de grootste transportfirma’s van België werd door het gerecht niet ontzien!

Wie had ooit vermoed dat notoire transportfirma’s zoals Van Dievel of Rosantra zouden aangepakt worden? Twee firma’s die vroeger de eretitel ‘Transporteur van het jaar’ kregen. Het gaf ons als BTB in elk geval hoop. Eindelijk deden gerecht en inspectiediensten wat we al jaren vragen: grondig onderzoek voeren en optreden tegen de organisatoren van sociale dumping.

Maar er is ook verbijstering. Vandaag lanceert BTB immers zijn derde zwartboek over sociale dumping. Met massa’s zeer concrete gegevens over hoe sociale dumping concreet georganiseerd wordt via Slovakije. We noemen daarbij man en paard, en we zullen weinig vrienden maken met deze publicatie. Het weze zo. Ik moet zeggen dat ik echt kwaad werd toen ik zelf alle gegevens onder ogen kreeg.

Enkel en alleen in Slovakije zijn er vele tientallen Belgische transportbedrijven gevestigd. Soms is dat gewoon een postbusfirma. Dat is sinds 2011 door een Europese richtlijn strikt verboden. Mocht het geen bittere ernst zijn, je zou lachen met de passage in het zwartboek over een transportfirma gevestigd in een straat … waar aan het begin een verbodsteken staat voor vrachtwagens. Andere bedrijven zijn leper en verstoppen zich achter wat meer ‘façade’. Ze verhuizen vaak, organiseren een aanwervingsdesk, of ‘fake’ permanenties … Allemaal zeer inventief, meestal even illegaal, in elk geval zeer complex om inspecties om de tuin te leiden.

De bedrijven die door onze inspectiediensten recent werden aangepakt blijken dus niet meer dan een ‘topje’ te zijn van een gigantische ijsberg. Waarvan het grootste deel netjes onder de waterlijn verscholen is. De organisatoren van de sociale dumping worden dus slimmer. Ze verhuizen wat sneller, verbergen zich wat beter, leggen rookgordijnen aan …

Meer zelfs, ze laten zich adviseren door gewiekste adviseurs, malafide advocaten en consultants die hen helpen om hun bedrog en fraude te verstoppen. Of om er een pseudo « legaal » camouflagenet over te leggen. Het bedrijf ISC trans van Alain Muller bijvoorbeeld. Die man werd ook opgepakt en gevangengezet in het onderzoek naar Van Dievel en Rosantra. ISC en Muller werden door BTB trouwens in 2010 al aangeduid als de spin in een web van dumpende bedrijven. Het duurde 6 jaar vooraleer er werd opgetreden!

Maar ISC Trans is niet het enige bedrijf dat op deze markt actief is. Ook SK Service is een ‘vaste waarde’ voor de uitvlaggers. En het ergste is dat een Belgische transporteur mede-eigenaar is van SK Service. Roland Peeters is niet alleen zaakvoerder van Peethultra Transport uit Malle, maar óók beheerder van Werkgeversfederatie Febetra.

Wie dacht dat het optreden van het Belgisch gerecht een afschrikeffect zou hebben, is er dus aan voor de moeite. Natuurlijk zit de schrik erin bij flink wat transportfirma’s. Natuurlijk zijn er enkele die terug invlaggen. Uit onze gegevens blijkt echter dat de ‘Slovakije Route’ absoluut niet gesloten is. Meer zelfs, ze wint aan populariteit. Alleen speelt men het spel wat slimmer. De lijst met ‘constructies’ wordt steeds langer. De dumpingnetwerken worden inventiever.

Als er één zaak duidelijk zou moeten zijn voor de Europese Commissie, en in het bijzonder voor Eurocommissaris Thyssen, dan is het wel dat bepaalde Oost-Europese staten manifest tegenwerken, en zelfs actief de ‘dumpingconstructies’ beschermen.

Slovakije wil bijvoorbeeld wél de vruchten plukken van Europa, maar wil de – weinige – spelregels niet volgen. Toen we onze vorige zwartboeken overmaakten aan de commissie werd er nauwelijks opgetreden. Benieuwd wat Mevrouw Thyssen vandaag zal doen met de info die we haar op een presenteerblaadje aanreiken.

Maar ook onze Belgische regering moet zich herpakken. Met name Staatssecretaris De Backer die graag opschept over zijn plan ‘eerlijke concurrentie’, en over de ‘flitscontroles’ die hij laat uitvoeren. Wat gestart werd onder John Crombez, en verdergezet door Bart Tommelein en Philippe De Backer is goed. En dat mag ook gezegd worden. Maar het is totaal onvoldoende!

Deze federale regering moet dringend méér dan één tandje bijsteken in de strijd tegen sociale dumping. Er moet naar een hogere versnelling geschakeld worden. De dumpers in de transportsector laten zich bijstaan door goedbetaalde advocaten en gespecialiseerde consultants. Dat betekent dat onze inspectiediensten beter uitgerust moeten worden en meer mensen en middelen moeten krijgen om hun werk te doen. Een bokser die de ring in moet met de handen op de rug gebonden, die verliest immers de wedstrijd. Als deze regering wil dat de hoop het wint van de verbijstering en de woede, dan weet ze wat te doen.

Frank Moreels is voorzitter van de Belgische TransportBond-ABVV.