In de laatste twee decennia kende de Amerikaanse stroomproductie een sterke verschuiving van steenkool naar aardgas. Dat heeft niet alleen de CO2-uitstoot aanzienlijk verminderd, maar ook de lokale luchtvervuiling in honderden regio’s in de VS, stellen onderzoekers van de Universiteit van San Diego. 

De verbranding van steenkool produceert immers naast fijnstof en ozon ook een hele reeks vervuilende stoffen. Die cocktail eist niet alleen een hoge tol van de volksgezondheid, maar brengt ook de landbouw schade toe. Er is zelfs een invloed op de hoeveelheid zonlicht. 

Vroegtijdige overlijdens

De wetenschappers vergeleken gegevens over de elektriciteitsproductie met satellietgegevens en cijfers van meetstations op land om de vervuiling voor en na de sluiting van de centrales in kaart te brengen. Vervolgens vergeleken ze die resultaten met overheidsdata over het aantal sterfgevallen en over de landbouwproductie. 

Op basis van die analyse besluiten ze dat de sluiting van steenkoolcentrales tussen 2005 en 2016 het leven heeft gered van naar schatting 26.610 Amerikanen. Dat betekent ook dat de centrales die nu nog in werking zijn in dezelfde periode 329.417 vroegtijdige overlijdens hebben veroorzaakt. 

Kosten en baten

“De unieke bijdrage van deze studie is de omvang en de koppeling van technologische veranderingen – zoals het sluiten van elektriciteitscentrales – aan de lokale volksgezondheid, landbouwopbrengst en regionale klimaatimpact”, zegt Jennifer Burney, hoogleraar Milieuwetenschappen aan de University of California, San Diego.

“We horen vaak over de CO2-uitstoot en de economische impact van de transitie die de VS maken van steenkool naar aardgas, maar er zijn ook belangrijke lokale consequenties. Onze studie biedt gemeenschappen de mogelijkheid om de kosten en baten van lokale investeringen in energie-infrastructuur beter in te schatten.”

Burney benadrukt wel dat ook nieuwe gascentrales niet helemaal vrijuit gaan. Ze produceren een andere mix van vervuilende stoffen, en er is meer onderzoek nodig om de impact daarvan in kaart te brengen.